Nazwa przedmiotu:
Metody zwalczania nadzwyczajnych zagrożeń gleb i gruntów
Koordynator przedmiotu:
dr hab. inż. Andrzej Kulig, prof. uczelni; dr hab. inż. Agnieszka Pusz, prof. uczelni; dr hab. inż. Mirosław Szyłak-Szydłowski, prof. uczelni
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia II stopnia
Program:
Inżynieria Środowiska
Grupa przedmiotów:
Obieralne
Kod przedmiotu:
1110-ISGOD-MSP-2501
Semestr nominalny:
2 / rok ak. 2023/2024
Liczba punktów ECTS:
2
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Wykład: 15 godzin Zajęcia projektowe: 15 godzin Zapoznanie się z literaturą: 10 godzin Wykonanie projektu: 20 godzin Razem: 60 godzin
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
nie dotyczy
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład15h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt15h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Chemia środowiska
Limit liczby studentów:
Cel przedmiotu:
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z procedurami i metodami postępowania wobec nadzwyczajnych zagrożeń gleb i gruntów oraz systemami bezpieczeństwa i ratownictwa.
Treści kształcenia:
Program wykładu, bloki tematyczne (treści): Geneza nadzwyczajnych zagrożeń środowiska (NZŚ), w tym związanych z awariami, katastrofami i gospodarką odpadami niebezpiecznymi – podstawowe pojęcia. Nadzwyczajne zagrożenia powierzchni ziemi i ich identyfikacja. Instrumenty prawne służące przeciwdziałaniu poważnym awariom przemysłowym. Postępowanie wobec nadzwyczajnych zagrożeń gleb i gruntów – regulacje prawne. Sytuacja w Polsce, w Unii Europejskiej i innych krajach świata. Analiza wybranych awarii przemysłowych na świecie i w kraju. Identyfikacja zagrożeń w zakładach (w wybranych technologiach) przemysłowych. Planowanie działań zapobiegających skutkom zagrożeń, w tym działania prewencyjne IOŚ. Raport bezpieczeństwa obiektu przemysłowego. Typowe elementy planu operacyjno–ratowniczego na wypadek awarii na szczeblu zakładu i poziomie lokalnym. Ocena zagrożenia gleb i gruntów. Odporność gleb i gruntów na zanieczyszczenia. Prędkość rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń. Czynniki warunkujące metody postępowania. Metody postępowania wobec nadzwyczajnych zagrożeń gleb i gruntów. Organizacja służb ratunkowych oraz monitoringu środowiska w trakcie awarii przemysłowej/katastrofy transportowej. Nadzwyczajne zagrożenie gleb i gruntów substancjami ropopochodnymi oraz chemikaliami: procedura postępowania, metody ograniczenia rozprzestrzeniania, metody krótko- i długoterminowe zabezpieczenia środowiska gruntowo-wodnego. Gospodarka odpadami niebezpiecznymi jako źródło nadzwyczajnych zagrożeń środowiska gruntowo-wodnego. Podsumowanie i zaliczenie przedmiotu. Program zajęć projektowych, bloki tematyczne (treści): Ocena zagrożenia powierzchni ziemi w wyniku zadanego zdarzenia. Dobór metod postępowania. Badanie skuteczności ograniczenia rozlewu substancji chemicznych (np. benzyna, olej, kwas i inne zanieczyszczenia). Opracowanie programu postępowania wobec zadanej sytuacji oraz oszacowanie i ocena skutków działania substancji chemicznych w środowisku glebowym. Opracowanie i zaliczenie projektu.
Metody oceny:
Ocena zintegrowana: ocena z wykładu x 0,6 + ocena z zajęć projektowych x 0,4 Wykład: zaliczenie w formie pisemnej (kolokwium). Projekt: obecność na zajęciach obowiązkowa, wykonanie i obrona projektu.
Egzamin:
nie
Literatura:
1. Zasady postępowania ratowniczego: Poradnik. Pod red. Grosset R. PIOŚ: Firex, Warszawa 2004. 2. Gworek B. i inni (2002): Ocena ryzyka środowiskowego pochodzącego od substancji i preparatów chemicznych. Instytut Ochrony Środowiska. Warszawa. 3. Lemański J.F., Ludwiczak G., Zabawa S.: Działania służb technicznych i ratownictwa w nadzwyczajnych zagrożeniach środowiskach. PZIiT, Poznań 1999. 4. Maciejewski M. (l998): Współczesne problemy ekstremalnych zagrożeń środowiska w Polsce. IMGW, Jachranka. 5. Petts J., Eduljec G. (1996): Environmental Impact Assessment for Waste Treatment and Disposal Facilities. John Wiley & Sons Ltd. Chichester. 6. Wojnarowski A., Obolewicz-Pietrusiak A., (2001): Podstawy ratownictwa chemicznego. Firex, Warszawa. 7. Przepisy krajowe oraz dyrektywy UE (Dyrektywa Rady 82/501/EWG z dnia 24 czerwca 1982 roku w sprawie zagrożenia poważnymi awariami przez niektóre rodzaje działalności przemysłowej, znana Dyrektywą Seveso oraz Dyrektywą Rady 96/82/WE z dnia 9 grudnia 1996 roku w sprawie zarządzania zagrożeniami poważnymi awariami z udziałem substancji niebezpiecznych, zwana Dyrektywą Seveso II).
Witryna www przedmiotu:
brak
Uwagi:
brak

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W01
Posiada rozszerzoną, podbudowaną teoretycznie wiedzę z chemii i biologii środowiska, w tym znajomość nowoczesnych technik stosowanych do pomiaru parametrów jakości gleby.
Weryfikacja: Zaliczenie w formie pisemnej. Wykonanie i zaliczenie projektu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_W05
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_W, I.P7S_WG.o
Charakterystyka W02
Ma szczegółową i podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie fizycznych, chemicznych i biologicznych zaawansowanych technik oraz metod stosowanych w inżynierii środowiska. Posiada rozszerzoną wiedzę i zna trendy rozwojowe z zakresu ochrony środowiska w zakresie chemicznych i biologicznych technik oraz metod stosowanych w oczyszczaniu gleby oraz w rekultywacji terenów zdegradowanych.
Weryfikacja: Zaliczenie w formie pisemnej. Wykonanie i zaliczenie projektu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_W05, IS_W11
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_W, I.P7S_WG.o, III.P7S_WG
Charakterystyka W03
Posiada rozszerzoną, podbudowaną teoretycznie wiedzę z chemii i biologii środowiska w tym znajomość nowoczesnych technik stosowanych do pomiaru parametrów jakości gleby.
Weryfikacja: Zaliczenie w formie pisemnej.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_W05
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_W, I.P7S_WG.o
Charakterystyka W04
Posiada rozszerzoną wiedzę i zna trendy rozwojowe z zakresu ochrony środowiska w zakresie chemicznych i biologicznych technik oraz metod stosowanych w gleby oraz w rekultywacji terenów zdegradowanych i zna zależności fizyczne pomiędzy innymi procesami zachodzącymi w środowisku naturalnym.
Weryfikacja: Zaliczenie w formie pisemnej.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_W06
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_W, I.P7S_WG.o
Charakterystyka W05
Posiada rozszerzoną wiedzę niezbędną do rozumienia pozatechnicznych uwarunkowań działalności inżynierskiej z ochrony gleby w zakresie inżynierii środowiska oraz zna podstawowe akty prawa polskiego i Unii Europejskiej z zakresu ochrony środowiska gruntowo-wodnego.
Weryfikacja: Zaliczenie w formie pisemnej. Wykonanie i zaliczenie projektu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_W07
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_W, I.P7S_WG.o, III.P7S_WK

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U01
Potrafi przeprowadzić analizę i ocenę pomiarów i badań, w tym pomiarów i symulacji komputerowych, pozwalających ocenić wskaźniki charakteryzujące stopień zanieczyszczenia środowiska gruntowo-wodnego.
Weryfikacja: Wykonanie i zaliczenie projektu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_U10
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_U, I.P7S_UW.o, III.P7S_UW.o
Charakterystyka U02
Umie przeanalizować i ocenić wpływ wybranych parametrów procesu na efektywność technologiczną oczyszczania gleby oraz rekultywacji terenów zdegradowanych.
Weryfikacja: Wykonanie i zaliczenie projektu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_U12
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_U, I.P7S_UW.o, III.P7S_UW.o
Charakterystyka U03
Potrafi samodzielnie i w zespole projektować, realizować i eksploatować oraz oceniać elementy systemu oczyszczania terenów zurbanizowanych.
Weryfikacja: Wykonanie i zaliczenie projektu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_U18
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_U, I.P7S_UW.o, I.P7S_UO, III.P7S_UW.o

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K01
Ma świadomość odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania, związane z pracą zespołową.
Weryfikacja: Wykonanie i zaliczenie projektu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_K04
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_K, I.P7S_KR
Charakterystyka K02
Potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy.
Weryfikacja: Wykonanie i zaliczenie projektu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_K, I.P7S_KO