Nazwa przedmiotu:
Rekultywacja i zagospodarowanie gruntów
Koordynator przedmiotu:
dr hab. inż. Andrzej Kulig, prof. uczelni; dr hab. inż. Agnieszka Pusz, prof. uczelni; dr hab. inż. Mirosław Szyłak-Szydłowski, prof. uczelni
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Ochrona Środowiska
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
1110-OS000-ISP-6304
Semestr nominalny:
6 / rok ak. 2023/2024
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Wykład: 15 godzin Zajęcia projektowe: 15 godzin Laboratorium: 15 godzin Zapoznanie się z literaturą: 5 godzin Przygotowanie projektu, obrona: 10 godzin Przygotowanie sprawozdania z badań, przygotowanie prezentacji, obrona: 10 godzin Przygotowanie do egzaminu: 5 godzin Razem = 75 godzin
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
2
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
nie dotyczy
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład15h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium15h
  • Projekt15h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Gleboznawstwo (W+L)
Limit liczby studentów:
Cel przedmiotu:
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi rekultywacji terenów zdegradowanych począwszy od przyczyn i form degradacji do końcowego zagospodarowania porekultywacyjnego.
Treści kształcenia:
Wykład: Rekultywacja – podstawowe pojęcia i zadania: cel i zadania rekultywacji terenów zdegradowanych, powierzchni ziemi, potrzeby rekultywacji w skali kraju. Podstawy prawne dotyczące rekultywacji gruntów oraz zagospodarowania porekultywacyjnego: ustawy i rozporządzenia. Przegląd przyczyn i form degradacji środowiska gruntowego dla potrzeb jego rekultywacji i ochrony. Postulaty rekultywacyjne, kierunki rekultywacji i zagospodarowania gruntów. Zasady ustalania kierunków rekultywacji i zagospodarowania porekultywacyjnego gruntów. Rekultywacja gruntów jako proces - fazy rekultywacji i ich elementy. Monitoring efektów rekultywacji. Naturalne i technicznie metody odtwarzania gleb. Siedlisko roślin w aspekcie procesu rekultywacji. Rola roślin w rekultywacji. Przegląd ważniejszych roślin stosowanych w rekultywacji i zagospodarowaniu porekultywacyjnym gruntów. Przegląd materiałów stosowanych w rekultywacji: materiały naturalne, geotekstylia, hydrożele. Metody rekultywacji, w tym remediacji, gruntów: erodowanych oraz popowodziowych, terenów zniekształconych działalnością górniczą, terenów składowania odpadów chemicznych, terenów składowania odpadów paleniskowych, terenów składowania odpadów komunalnych, a także gruntów zanieczyszczonych produktami ropopochodnymi. Zajęcia laboratoryjne: Określenie Liczby Bonitacyjnej (LB), wskaźnika litologicznego (WL), wskaźnika spoistości (WSp), w tym procentowej zawartości frakcji pyłu i iłu, pojemności sorpcyjnej, wskaźnika sorpcji (WSo) i wskaźnika wapniowego (WCa). Określenie kwasowości utworów glebowych wraz z ich neutralizacją. Określenie czystości utworów glebowych przeznaczonych do rekultywacji, w tym zasolenia gleb, zawartości chlorków, siarczanów oraz zasobności w składniki pokarmowe. Klasyfikacja przydatności rekultywacyjnej utworów glebowych wg Skawiny na podstawie Liczby Bonitacyjnej (LB) oraz na podstawie geologiczno−inżynierskiej klasyfikacji litologicznej wg Żuławskiego. Warianty zagospodarowania badanego utworu. Zajęcia projektowe: Identyfikacja problemów rekultywacji, wybór kierunku rekultywacji i zagospodarowania porekultywacyjnego. Podstawy projektowania prac ziemnych w rekultywacji oraz zasady doboru maszyn do prac ziemnych. Program rekultywacji i zagospodarowania porekultywacyjnego. Elementy projektu rekultywacji technicznej. Elementy projektu rekultywacji biologicznej.
Metody oceny:
Ocena zintegrowana = ocena z wykładu x 0,5 + ocena z zajęć laboratoryjnych x 0,25 + ocena z zajęć projektowych x 0,25 Wykład: 15 godzin Zajęcia projektowe: 15 godzin Laboratorium: 15 godzin Zapoznanie się z literaturą: 5 godzin Przygotowanie projektu, obrona: 10 godzin Przygotowanie sprawozdania z badań, przygotowanie prezentacji, obrona: 10 godzin Przygotowanie do egzaminu: 5 godzin Razem: 75 godzin
Egzamin:
tak
Literatura:
1. Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z. „Badania ekologiczno-gleboznawcze”. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004 r. 2. Białousz S., Skłodowski P. „Ćwiczenia z gleboznawstwa i ochrony gruntów”. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2007 r. 3. Gołda T. „Rekultywacja”. Wyd. Naukowo-Dydaktyczne AGH, Kraków 2005 r. 4. Gorlach E., Mazur T. „Chemia rolna”. PWN, Warszawa 2001 r. 5. Karczewska A. „Ochrona gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych”. Wyd. II, Wydawnictwo UP we Wrocławiu. Wrocław 2012 r. 6. Kowalik S. „Zagadnienia z gleboznawstwa dla studentów inżynierii środowiska”. Wyd. drugie pop., AGH Kraków 2007 r. 7. Lityński T., Jurkowska H. „Żyzność gleb i odżywianie się roślin”. Państwowe Wyd. Naukowe, Warszawa 1982 r. 8. Maciak F. „Ochrona i rekultywacja środowiska” (wyd. 3). Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2003 r. 9. Mercik S. (red.) „Chemia rolna. Podstawy teoretyczne i praktyczne”. Wyd. SGGW, Warszawa 2002 r. 10. Siuta J. „Gleba – diagnozowanie stanu i zagrożenia”. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 1995 r. 11. Siuta J. „Rekultywacja gruntów – poradnik”. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 1998 r. 12. Technologie rekultywacji gleb. Monografia. (Aut.: B. Gworek, A. Barański, I. Kondzielski, R. Kucharski, A. Sas-Nowosielska, E. Malkowski, K. Nogaj, D. Rzychon, A. Worsztynowicz). Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2004 r. 13. Zawadzki S [red.] „Gleboznawstwo”. Podręcznik dla studentów. Wyd. IV popr. PWRiL, Warszawa 1999 r. 14. Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych. 15. Wybrane (pozycje literaturowe) publikacje z czasopism naukowych. 16. Wybrane źródła internetowe (z dokładnym podaniem adresu strony).
Witryna www przedmiotu:
Uwagi:

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W01
Zna najważniejsze aspekty tematyki rekultywacji i zagospodarowania gruntów, w tym cel i zadania rekultywacji terenów zdegradowanych, zasady ustalania kierunków rekultywacji i zagospodarowania porekultywacyjnego.
Weryfikacja: Egzamin pisemny. Obrona projektu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W09, K_W08, K_W07, K_W06
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Charakterystyka W02
Zna metody rekultywacji terenów zdegradowanych, w tym także gruntów zanieczyszczonych, np. produktami ropopochodnymi.
Weryfikacja: Egzamin pisemny.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W11
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Charakterystyka W03
Posiada wiedzę z zakresu doboru materiałów stosowanych w rekultywacji.
Weryfikacja: Egzamin pisemny. Obrona projektu. Przeprowadzenie badań i prezentacja wyników, obrona sprawozdania.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W12
Powiązane charakterystyki obszarowe:

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U01
Posiada umiejętność korzystania ze źródeł literaturowych i zasobów internetowych dotyczących opracowania realizowanego zagadnienia.
Weryfikacja: Egzamin pisemny. Obrona projektu. Przeprowadzenie badań i prezentacja wyników, obrona sprawozdania.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U03
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Charakterystyka U02
Potrafi dokonać klasyfikacji i oceny przydatności rekultywacyjnej różnych utworów glebowych pod kątem ich zagospodarowania oraz potrafi określić stan degradacji gleby.
Weryfikacja: Przeprowadzenie badań i prezentacja wyników, obrona sprawozdania.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U19, K_U16, K_U15
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Charakterystyka U03
Posiada umiejętność interpretacji badań własnych na tle innych podobnych badań i zjawisk związanych z istotnymi procesami zachodzącymi w glebie oraz potrafi przedstawić ustną prezentację z zakresu realizacji otrzymanego zadania badawczego.
Weryfikacja: Przeprowadzenie badań i prezentacja wyników, obrona sprawozdania.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U10, K_U06, K_U05
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Charakterystyka U04
Potrafi dokonać wyboru kierunku rekultywacji i uzasadnić go biorąc pod uwagę uwarunkowania przyrodnicze i społeczne.
Weryfikacja: Egzamin pisemny. Obrona projektu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U18, K_U12
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Charakterystyka U05
Posiada umiejętność wdrożenia elementów rekultywacji technicznej i biologicznej na składowisku, wyrobisku lub innym zdegradowanym terenie.
Weryfikacja: Egzamin pisemny. Obrona projektu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U11, K_U08
Powiązane charakterystyki obszarowe:

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K01
Potrafi formułować problemy i ma świadomość swoich umiejętności oraz dąży do pogłębiania swojej wiedzy.
Weryfikacja: Egzamin pisemny.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K07, K_K05, K_K01
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Charakterystyka K02
Potrafi działać kreatywnie podczas pracy w zespole, mając świadomość potrzeby poszanowania zasad etyki oraz praw autorskich.
Weryfikacja: Obrona projektu. Przeprowadzenie badań i prezentacja wyników, obrona sprawozdania.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K04, K_K03
Powiązane charakterystyki obszarowe: