Drukuj Eksport do pliku (MS Word)
Nazwa przedmiotu:
Instalacje i urządzenia gazowe
Koordynator przedmiotu:
dr inż. Anna Kowalczyk
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Inżynieria Środowiska
Grupa przedmiotów:
Kierunkowe i Specjalizacyjne
Kod przedmiotu:
1110-ISCOG-ISP-5308
Semestr nominalny:
5 / rok ak. 2023/2024
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Wykład - 30 godzin. Zajęcia projektowe - 15 godzin. Zapoznanie z literaturą - 5 godzin. Przygotowanie projektu - 20 godzin. Przygotowanie do kolokwium – 10 godzin. Przygotowanie do zaliczenia wykładów - 10 godzin. Razem - 90 godzin.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1,5
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
nie dotyczy
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt15h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Mechanika płynów, termodynamika techniczna, rysunek techniczny i budowlany.
Limit liczby studentów:
Brak
Cel przedmiotu:
Umiejętność wykonywania projektów instalacji gazowych w budynkach. Zapoznanie się z normami i przepisami dotyczącymi projektowania oraz bezpiecznej eksploatacji instalacji gazowych.
Treści kształcenia:
Bloki tematyczne (treści) - wykład Podstawowe jednostki miar, definicje i prawa gazowe stosowane w gazownictwie. Gazy i paliwa gazowe. Właściwości fizyczne i chemiczne. Spalanie i wybuchowość gazów palnych. Właściwości toksyczne gazów palnych. Klasyfikacja paliw gazowych. Omówienie wzorów na obliczenie Liczby Wobbego oraz dolnej i górnej granicy wybuchowości. Omówienie prawa Guy-Lussaca. Wykorzystanie równań stechiometrycznych w obliczeniach zapotrzebowania na tlen i powietrze. Omówienie wzorów na obliczenie objętości spalin. Gazociągi. Klasyfikacja gazociągów ze względu na ciśnienia i pełnione funkcje. Przewody stosowane w sieciach gazowych i instalacjach. Przewody stalowe, miedziane i z polietylenu. Uzbrojenie instalacji gazowych. Gazomierze: klasyfikacja, zasada działania, dobór. Reduktory ciśnienia: budowa, zasada działania, dobór. Czujniki gazu i czadu. Urządzenia sygnalizacyjno-odcinające dopływ gazu. Pozostałe elementy instalacji. Urządzenia stosowane w instalacjach gazowych. Klasyfikacja ze względu na sposób poboru powietrza i odprowadzania spalin. Podział urządzeń ze względu na przeznaczenie. Omówienie poszczególnych typów urządzeń: kuchenek, podgrzewaczy ciepłej wody użytkowej przepływowych i zasobnikowych, kotłów gazowych. Klasyfikacja kotłów gazowych. Urządzenia gazowe – do ogrzewania pomieszczeń: promienniki podczerwieni, nagrzewnice gazowe. Zasady montażu instalacji gazowych - omówienie Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie w zakresie instalacji gazowych. Wymagania ogólne. Przyłącza gazowe. Usytuowanie kurka głównego. Reduktory – wymagania. Przewody instalacji gazowej – wybór materiału, prowadzenie przewodów. Montaż gazomierzy. Montaż urządzeń gazowych. Wentylacja pomieszczeń z urządzeniami gazowymi. Kotłownie na paliwa gazowe – wymagania wg Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz wg normy PN-B-02431-1:1999 Kotłownie budowane na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1. Przewody kominowe – wymagania wg Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz wg normy PN-B-10425:1989 Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły – Wymagania techniczne i badania przy odbiorze. Kotłownie i instalacje na gaz płynny - wymagania wg Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Systemy bezpieczeństwa. Odbiór techniczny instalacji gazowej. Uruchomienie instalacji gazowej. Wykonywanie przeglądów instalacji gazowej. Aktualne przepisy i zarządzenia umożliwiające prawidłową eksploatację instalacji gazowych. Koszty eksploatacyjne. Taryfy – podstawowe definicje. Zasady kwalifikacji Odbiorców do grup taryfowych. Opłata za paliwo gazowe. Opłata za dystrybucję paliwa gazowego. Bloki tematyczne (treści) - projekt Przykłady obliczenia wartości gęstości, ciepła spalania i wartości opałowej dla gazów palnych. Obliczenie Liczby Wobbego oraz dolnej i górnej granicy wybuchowości. Wykorzystanie równań stechiometrycznych w obliczeniach zapotrzebowania na tlen i powietrze. Obliczanie objętości spalin. Wydanie tematów projektów. Omówienie zasad projektowania instalacji gazowej. Dobór reduktorów i gazomierzy. Wymiarowanie instalacji przy zastosowaniu rur stalowych. Przykład obliczeniowy dla budynku wielorodzinnego i jednorodzinnego. Sprawdzian rachunkowy. Zajęcie konsultacyjne. Obrona projektu instalacji gazowej.
Metody oceny:
Zaliczenie z części wykładowej (pisemne lub ustne), zaliczenie projektu instalacji gazowej w przykładowym domu wielorodzinnym, zaliczenie kolokwium. Zasady ustalania oceny zintegrowanej 0,6 W + 0,4 P.
Egzamin:
nie
Literatura:
1. Praca zbiorowa, „Vademecum gazownika”, Stowarzyszenie Naukowo – techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego, Kraków 2012 - 2014 - Tom I „Podstawy gazownictwa ziemnego”, - Tom II „Infrastruktura przesyłowa i dystrybucja gazu ziemnego” - Tom III „Użytkowanie gazu ziemnego i instalacje gazowe” 2. K. Bąkowski, "Sieci i instalacje gazowe", Wydawnictwo Naukowe PWN, 2018 3. J. Guzik, "Instalacje i sieci gazowe", Wydawnictwo Kabe, 2019 4. K. Bąkowski, "Gazyfikacja", Wydawnictwa Naukowo-Techniczne,1996 5. K. Bąkowski, J. Bartuś, R. Zajda, "Projektowanie instalacji gazowych", Arkady, 1975 6. Norma PN-B/02431 Kotłownie wbudowane na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1 - Wymagania 7. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2022 r., poz. 1225, z późniejszymi zmianami) 8. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (Dz. U z 1999 r. nr 74, poz. 836).
Witryna www przedmiotu:
-
Uwagi:
-

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W01
Posiada wiedzę na temat spalania paliw gazowych, efektów energetycznych.
Weryfikacja: Kolokwium, zaliczenie pisemne wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_W09
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W, I.P6S_WG.o
Charakterystyka W02
Posiada wiedzę z mechaniki i dynamiki płynów w zakresie przepływów w instalacjach gazowych - wykorzystana wiedza w projekcie instalacji gazowej.
Weryfikacja: Zaliczenie pisemne (ew. ustne) wykładów
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W, I.P6S_WG.o
Charakterystyka W03
Posiada wiedzę z zakresu projektowania i budowy instalacji gazowych.
Weryfikacja: Wykonanie i obrona projektu instalacji gazowej.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_W02, IS_W08, IS_W12, IS_W19
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W, I.P6S_WG.o, III.P7S_WG
Charakterystyka W04
Posiada podstawową wiedzę o aktualnych kierunkach zmian w projektowaniu instalacji gazowych wynikających ze zmian w obowiązujących przepisach.
Weryfikacja: Zaliczenie pisemne (ew. ustne) wykładu, kolokwium.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_W15
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W, I.P6S_WG.o

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U01
Potrafi opisać przebieg procesów spalania gazów z wykorzystaniem praw termodynamiki w zastosowaniu do procesów występujących w ciepłownictwie lub w ogrzewnictwie.
Weryfikacja: Kolokwium
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_U01
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o
Charakterystyka U02
Potrafi obliczyć emisję zanieczyszczeń - ilość spalin powstałą w trakcie spalania paliw gazowych.
Weryfikacja: Kolokwium
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_U03, IS_U09
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o
Charakterystyka U03
Potrafi opracować i zaprezentować w odpowiedniej formie projekt instalacji gazowej.
Weryfikacja: Samodzielne wykonanie projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_U13
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o
Charakterystyka U04
Potrafi zastosować procesy fizyczne w projektowaniu instalacji gazowych - przy obliczeniu odzysku ciśnienia, strat ciśnienia na oporach liniowych i miejscowych itp..
Weryfikacja: : Samodzielne wykonanie projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_U17
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o
Charakterystyka U05
Potrafi projektować elementy instalacji gazowej.
Weryfikacja: Samodzielne wykonanie projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_U18
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o
Charakterystyka U06
Potrafi wybrać i zastosować odpowiednie materiały na wykonanie instalacji gazowej oraz dobrać typowe urządzenia stosowane w instalacjach gazowych.
Weryfikacja: Samodzielne wykonanie projektu, zaliczenie wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_U05
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o
Charakterystyka U07
Posługuje się poprawnie terminologią i nomenklaturą stosowaną w opisie zjawisk zachodzących w procesach typowych dla gazownictwa.
Weryfikacja: Zaliczenie wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_U21
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UK

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K01
Rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych.
Weryfikacja: Dyskusja w trakcie konsultacji
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_K01
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_K, I.P6S_KK
Charakterystyka K02
Ma świadomość wagi pozatechnicznych aspektów i skutków działalności inżynierskiej - ekonomiczne rozliczenia kosztów eksploatacyjnych w ogrzewnictwie i ciepłownictwie (przy źródłach zasilanych gazem), ekologiczne aspekty wykorzystania gazu w celach grzewczych i komunalnych.
Weryfikacja: Zaliczenie wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_K02
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_K, I.P6S_KR
Charakterystyka K03
Ma świadomość konieczności działania w sposób profesjonalny z uwagi na wybuchowy charakter nośnika energii (gazu).
Weryfikacja: Zaliczenie wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_K03
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KR, P6U_K