- Nazwa przedmiotu:
- Dylematy rządów prawa
- Koordynator przedmiotu:
- dr hab. Piotr Radziewicz - prof. uczelni
- Status przedmiotu:
- Fakultatywny ograniczonego wyboru
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Administracja
- Grupa przedmiotów:
- Obieralne
- Kod przedmiotu:
- A12_DRP
- Semestr nominalny:
- 4 / rok ak. 2021/2022
- Liczba punktów ECTS:
- 3
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Zajęcia stacjonarne (ćwiczenia) — 30 godz.; przeczytanie literatury i orzecznictwa — 30 godz.; konsultacje i przygotowanie do sprawdzianu pisemnego — 10 godz.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 3
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- -
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład0h
- Ćwiczenia30h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Ogólna wiedza z zakresu prawa konstytucyjnego i wstępu do prawoznawstwa po zajęciach na pierwszym roku studiów licencjackich na kierunku administracja.
- Limit liczby studentów:
- grupa obieralna
- Cel przedmiotu:
- Celem przedmiotu jest zapoznanie słuchaczy z aktualnymi zagadnieniami ustrojowymi i społecznymi współczesnego państwa. Tematy zajęć będą omawiane na przykładach znanych wydarzeń społeczno-politycznych bądź słynnych spraw sądowych, które wpłynęły na standardy demokracji i praworządności. Podczas zajęć zostanie poruszona m.in. problematyka rządów prawa, demokracji, podziału władzy, praw człowieka, sporu między parlamentem a sądem konstytucyjnym o tzw. „ostatnie słowo” w sprawach światopoglądowych, nieposłuszeństwa obywatelskiego, neutralności światopoglądowej państwa i prawa.
- Treści kształcenia:
- 1. Idea rządów prawa.
2. Demokracja (tekst: mowa pogrzebowa Peryklesa).
3. Podział władzy.
4. Dylemat większościowy.
5. Prawa człowieka, ich kolizje i gwarancje ochrony (tekst: Kołakowski, Po co nam prawa człowieka?).
6. Nieposłuszeństwo obywatelskie.
7. Wieloznaczność i „otwarta struktura” prawa.
8. Sprawiedliwość tranzycyjna (tekst: Fuller, Przypadek donosiciela).
9. Formuła Radbrucha. Sprawa strzelców przy murze berlińskim.
10. Godność człowieka i prawo do życia. Sprawa zestrzelenia samolotu renegade.
11. Wolność człowieka. Na przykładzie sprawy dotyczącej obowiązku zapinania pasów bezpieczeństwa w pojazdach.
12. Prawo a nowoczesne technologie. Algorytm za kierownicą. Sprawa Cambridge Analytica.
- Metody oceny:
- Podstawą zaliczenia przedmiotu jest pisemny sprawdzian (kolokwium), który zostanie przeprowadzony na ostatnich zajęciach w semestrze (według wydziałowego planu zajęć).
Sprawdzian będzie testem składającym się z 10 pytań jednokrotnego wyboru. Podstawą testu będzie materiał omówiony podczas zajęć oraz materiał dodatkowy wskazany przez wykładowcę. Punktacja testu: 6 pkt — ocena dostateczna, 7 pkt — ocena dostateczna plus, 8 pkt — ocena dobra, 9 pkt — ocena dobra plus, 10 pkt — ocena bardzo dobra.
Sprawdzian będzie trwał 15 minut. Podczas kolokwium nie można korzystać z pomocy dydaktycznych i elektronicznych nośników informacji. Ocena może zostać podwyższona za wyróżniające przygotowywanie się do zajęć i udział w dyskusjach.
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- Literatura podstawowa:
1. D. Held, Modele demokracji, Kraków 2010;
2. T. Pietrzykowski, Etyczne problemy prawa, Warszawa 2011;
3. L. Fuller, Problem donosiciela, [w:] Moralność prawa, Warszawa 2004, s. 211-218.
Literatura uzupełniająca:
1. A. Scalia, Mułłowie Zachodu: sędziowie jako arbitrzy moralni, Warszawa 2009;
2. D. Ziblatt, S. Levistsky, Tak umierają demokracje, Warszawa 2018;
3. L. Fuller, Moralność, dzięki której prawo jest możliwe, [w:] Moralność prawa, Warszawa (fragment, do s. 36);
4. W. Sadurski, Spór o ostatnie słowo: sądownictwo konstytucyjne a demokracja przedstawicielska, Civitas 1989/2;
5. N. W. Barber, The Principles of Constitutionalism, Oxford 2018;
6. J. Waldron, The Core of the Case Against Judicial Review, Yale Law Review 2006, No. 116;
7. P. Radziewicz, Kryzys konstytucyjny i paradygmatyczna zmiana konstytucji, Państwo i Prawo 2020/10;
8. J. Zajadło, Nieposłuszeństwo sędziowskie, Państwo i Prawo 2016/1.
- Witryna www przedmiotu:
- do uzupełnienia
- Uwagi:
- do uzupełnienia
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka W_01
- Po ukończeniu zajęć student: ma rozszerzoną wiedzę o problematyce źródeł prawa i ich wzajemnych relacjach, ma pogłębioną wiedzę o ogólnych zasadach legislacji w odniesieniu do poszczególnych kategorii aktów normatywnych, zwłaszcza ustawy i aktów wykonawczych, posiada wiedzę o mechanizmach kontroli zgodności prawa z konstytucją, funkcjonowania i uprawnień TK, autokontroli organów tworzących prawo, zna podstawowe procedury legislacyjne, zna zasady techniki prawodawczej, zna konstytucyjne standardy jakości stanowionego prawa.
Weryfikacja: Ocena indywidualnej pracy studenta podczas zajęć, w tym jego aktywności i umiejętności samodzielnego formułowania stanowisk. Sprawdzian pisemny z całego materiału, który był omawiany podczas zajęć.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W01, K_W03, K_W07, K_W12
Powiązane charakterystyki obszarowe:
II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, I.P6S_WG, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, II.T.P6S_WK
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka U_01
- Student potrafi prawidłowo identyfikować poszczególne źródła prawa i określić ich miejsce w systemie źródeł prawa RP, potrafi uporządkować źródła prawa według konstytucyjnej hierarchii, ma umiejętność oceny poprawności procesu legislacyjnego oraz wskazania odpowiedniej procedury dla danej kategorii aktu, umie posłużyć się w praktyce zasadami techniki prawodawczej.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U03, K_U04, K_U09, K_U01, K_U02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1, I.P6S_UW, II.T.P6S_UW.2, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Charakterystyka K_01
- Student rozumie wagę i znaczenie korzyści płynących ze stanowienia prawa dobrej jakości, rozumie potrzebę doskonalenia swej wiedzy z zakresu legislacji i powinności płynących z wykonywania zawodu legislatora, umie sięgać do odpowiednich źródeł nowej wiedzy (informacji), potrafi ocenić i wyjaśnić, jakie konsekwencje społeczne i gospodarcze może mieć przyjęcie regulacji wadliwej legislacyjnie lub co najmniej umie znaleźć źródło informacji na ten temat.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_K01, K_K02, K_K03, K_K07
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_KO, I.P6S_KR