Nazwa przedmiotu:
Ergonomia i bezpieczeństwo pracy
Koordynator przedmiotu:
prof. dr hab. inż. Iwona Grabarek, Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej, Zakład Systemów Informatycznych i Mechatronicznych w Transporcie
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Transport
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
Semestr nominalny:
4 / rok ak. 2022/2023
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
80 godz., w tym: praca na wykładach 9 godz., praca na ćwiczeniach laboratoryjnych 9 godz., studiowanie literatury przedmiotu 13 godz., przygotowanie się do sprawdzianów z wykładu 8 godz., przygotowanie się do sprawdzianów z ćwiczeń 18 godz., samodzielne wykonanie sprawozdań poza zajęciami dydaktycznymi 20 godz., konsultacje 3 godz. (w tym konsultacje w zakresie laboratorium 2 godz.)
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1,0 pkt ECTS (21 godz., w tym: praca na wykładach: 9 godz., praca na ćwiczeniach laboratoryjnych: 9 godz., konsultacje: 3 godz.)
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
2,0 pkt. ECTS (49 godz., w tym: praca na ćwiczeniach laboratoryjnych 9 godz., przygotowanie się do sprawdzianów z ćwiczeń 18 godz., samodzielne wykonanie sprawozdań poza zajęciami dydaktycznymi 20 godz., konsultacje w zakresie laboratorium 2 godz.)
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład15h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium15h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Brak
Limit liczby studentów:
Wykład: brak, laboratoria: 12 osób.
Cel przedmiotu:
Poznanie przez studentów zasad ergonomicznego projektowania i diagnozowania technicznych środków transportu (z uwzględnieniem psychofizjologicznych możliwości człowieka - operatora) oraz podstawowych wymagań bezpieczeństwa pracy na stanowiskach pracy.
Treści kształcenia:
Treść wykładu: Ergonomia: definicje, rola, zakres, podstawowe pojęcia. Zadania ergonomii w środkach transportu. Zasady działania układu człowiek - maszyna - środowisko: odbiór informacji, podejmowanie decyzji, wykonywanie czynności. Optymalizacja układu człowiek-maszyna. Ocena wysiłku fizycznego na stanowisku pracy. Ergonomiczne kształtowanie elementów stanowiska pracy. Dostępność środków transportu. Wpływ czynników materialnego środowiska pracy (hałas, drgania, mikroklimat, oświetlenie, pole elektromagnetyczne, zapylenia, zanieczyszczenia) na organizm ludzki. Metody ergonomicznej oceny stanowiska pracy w technicznych środkach transportu. Przydatność i zastosowanie metod oceny w środkach transportu. Podstawowe kierunki kształtowania bezpieczeństwa pracy i ergonomii. Treść ćwiczeń laboratoryjnych 1. Pomiar parametrów fizjologicznych ( ocena wysiłku fizycznego) 2.Weryfikacja antropometryczna stanowiska pracy 3. Ergonomiczna ocena stanowiska pracy 4. Ocena hałasu na stanowisku pracy 5. Ocena oświetlenia na stanowisku pracy 6. Ocena poziomu mikroklimatu na stanowisku pracy
Metody oceny:
Wykład: ocena formująca - 1 pisemny sprawdzian zawierający 5 pytań otwartych dotyczących wybranych zagadnień z zakresu ergonomii i bezpieczeństwa pracy w środkach transportu; fakultatywna ocena podsumowująca: pisemny sprawdzian poprawkowy zawierający 5 pytań otwartych; ćwiczenia laboratoryjne: ocena formująca - 2 sprawdziany pisemne zawierające po 6 pytań otwartych oraz 2 sprawozdania z wykonanych ćwiczeń fakultatywna ocena: podsumowująca - sprawdzian pisemny poprawkowy zawierający 6 pytań otwartych dotyczący niezaliczonego ćwiczenia
Egzamin:
nie
Literatura:
1.Gedliczka A., - Atlas antropometryczny, Wydawnictwo CIOP PIB, 2000 2. Górska E., Tytyk E. - Ergonomia w projektowaniu stanowisk pracy. Materiały pomocnicze do ćwiczeń. Oficyna Wydawnicza PW, 2007 3. Górska E - Ergonomia. Projektowanie, diagnoza, eksperymenty., Oficyna Wydawnicza PW, 2007 4. Grabarek I., Projektowanie ergonomiczne środków transportu miejskiego., Oficyna Wydawnicza PW, 2017 5. Jabłoński J.- Ergonomia produktu. Ergonomiczne zasady projektowania produktów. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, 2006 6. Jasiak A., Swereda D.- Ergonomia osób niepełnosprawnych. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, 2009 7. Praca zbiorowa pod red. Koradeckiej D.- Bezpieczeństwo i higiena pracy. CIOP, Warszawa 2008 8. McCormick, E.J.M., Antropotechnika. Przystosowanie konstrukcji maszyn i urządzeń do człowieka. PWN, Warszawa, 1964. 9. Tytyk E. – Projektowanie ergonomiczne., PWN, 2001 10. Tytyk E. - Bezpieczeństwo i higiena pracy, ergonomia i ochrona własności intelektualnej, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, 2017
Witryna www przedmiotu:
www.wt.pw.edu.pl
Uwagi:
O ile nie powoduje to zmian w zakresie powiązań danego przedmiotu z kierunkowymi efektami uczenia się w treściach kształcenia mogą być wprowadzane na bieżąco zmiany związane z uwzględnieniem najnowszych osiągnięć naukowych.

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W01
Ma podstawową wiedzę z zakresu możliwości psychofizjologicznych operatora
Weryfikacja: ocena formująca: I pisemny sprawdzian cząstkowy, zawierający 3 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące treści weryfikowanego efektu; wymagania minimalne odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich; fakultatywna ocena podsumowująca: pisemny sprawdzian ( 6 pytań otwartych), w tym 2 pytania dotyczące treści weryfikowanego efektu, wymagania minimalne odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_W07
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W, I.P6S_WG.o
Charakterystyka W02
Ma uporządkowaną wiedzę o czynnikach optymalizujących działanie układu człowiek-maszyna-środowisko z punktu widzenia bezpieczeństwa pracy
Weryfikacja: ocena formująca: po 1 pytaniu z I i II pisemnego sprawdzianu cząstkowego, wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich; fakultatywna ocena podsumowująca: pisemny sprawdzian - 2 pytanie otwarte, wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_W07
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W, I.P6S_WG.o
Charakterystyka W03
Ma podstawową wiedzę z zakresu projektowania i diagnozowania operatorskich stanowisk pracy i stosowanych w tym zakresie metod
Weryfikacja: ocena formująca: II pisemny sprawdzian cząstkowy, zawierający 3 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące treści weryfikowanego efektu; wymagania minimalne odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich; fakultatywna ocena podsumowująca: pisemny sprawdzian ( 6 pytań otwartych), w tym 2 pytania dotyczące treści weryfikowanego efektu, wymagania minimalne odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_W07
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W, I.P6S_WG.o

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U01
Potrafi stosować odpowiednie metody do pomiaru i analizy czynników materialnego środowiska pracy
Weryfikacja: Kolokwia z ćwiczeń 1-3 i 4-6 zawierają po 6 pytań otwartych (max. 10 pkt.), z których po 2 dotyczą efektu U01, wymagana częściowa odpowiedź na każde z nich, tzn. co najmniej 50% Minimalna liczba punktów z każdego kolokwium niezbędna do zaliczenia 6.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_U09
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o
Charakterystyka U02
Potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego z zakresu ergonomii, oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
Weryfikacja: Kolokwia z ćwiczeń 1-3 i 4-6 zawierają po 6 pytań otwartych (max. 10 pkt.), z których po 2 dotyczą efektu U02, wymagana częściowa odpowiedź na każde z nich, tzn. co najmniej 50%. Minimalna liczba punktów z każdego kolokwium niezbędna do zaliczenia 6 pkt
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_U21, Tr1A_U19
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o
Charakterystyka U03
Potrafi ocenić stopień ergonomicznego dostosowania stanowisk i warunków pracy do potrzeb pracownika
Weryfikacja: Kolokwia z ćwiczeń 1-3 i 4-6 zawierają po 6 pytań otwartych (max. 10 pkt.), z których po 2 dotyczą efektu U02, wymagana częściowa odpowiedź na każde z nich, tzn. co najmniej 50%. Minimalna liczba punktów z każdego kolokwium niezbędna do zaliczenia 6 pkt
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_U19, Tr1A_U14
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K01
Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, przede wszystkim w celu podnoszenia swoich kompetencji zawodowych i osobistych
Weryfikacja: Ocena tematu indywidualnego - wymagane uzyskanie co najmniej 1 punktu na 4 możliwe
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_K01
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_K, I.P6S_KK