- Nazwa przedmiotu:
- Czynnik ludzki w systemie transportowym
- Koordynator przedmiotu:
- prof. dr hab. inż. Iwona Grabarek, Zakład Systemów Informatycznych i Mechatronicznych w Transporcie
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Transport
- Grupa przedmiotów:
- Specjalnościowe
- Kod przedmiotu:
- Semestr nominalny:
- 4 / rok ak. 2022/2023
- Liczba punktów ECTS:
- 4
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 120 godz., w tym: praca na wykładach 30 godz., praca na zajęciach laboratoryjnych 30 godz., zapoznanie się z literaturą przedmiotu 20 godz., zapoznanie się z oprogramowaniem 9 godz., konsultacje 3 godz. (w tym konsultacje w zakresie zajęć laboratoryjnych 2 godz.), przygotowanie się do egzaminu 10 godz., przygotowanie sprawozdań z zajęć laboratoryjnych poza godzinami zajęć dydaktycznych 8 godz., przygotowanie się do kolokwiów 8 godz., udział w egzaminie 2 godz.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 2,5 pkt. ECTS (65 godz., w tym: praca na wykładach 30 godz., praca na zajęciach laboratoryjnych 30 godz., konsultacje 3 godz., udział w egzaminie 2 godz.).
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 2,0 pkt. ECTS (58 godz., w tym: praca na zajęciach laboratoryjnych 30 godz., zapoznanie się z oprogramowaniem 10 godz., konsultacje w zakresie zajęć laboratoryjnych 2 godz., przygotowanie się do kolokwiów 8 godz., przygotowanie sprawozdań z zajęć laboratoryjnych poza godzinami zajęć dydaktycznych 8 godz.).
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium30h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- brak
- Limit liczby studentów:
- Wykład: 100 osób, zajęcia laboratoryjne: 12 osób.
- Cel przedmiotu:
- Zdobycie wiedzy dotyczącej psychofizjologicznych cech człowieka - operatora i ich znaczenia w procesie sterowania środkami transportu, metod pomiaru i oceny stanu psychofizjologicznego operatora, metod pomiaru i oceny narażenia operatora na czynniki otoczenia kształtujące warunki pracy. Zdobycie umiejętności posługiwania się nowoczesnymi narzędziami do oceny stanu psychofizjologicznego operatora i jego narażenia na czynniki środowiska zewnętrznego.
- Treści kształcenia:
- Wykład:
Specyfika pracy operatora środków transportu. Profil zawodowy człowieka - operatora. Biologiczne mechanizmy zachowania człowieka (operatora): rodzaje błędów, mechanizmy powstawania błędów, proces postrzegania bodźców wzrokowych i percepcja sygnałów słuchowych, wybrane zagadnienia psychofizjologii: podstawowe pojęcia i koncepcje, funkcjonowanie układu krwionośnego, oddechowego i mięśniowego w aspekcie wykonywania pracy, zmęczenie, ocena obciążenia psychicznego operatora środków transportu. Metodyka badań cech psychologicznych i fizjologicznych operatorów środków transportu. Wybrane zagadnienia biomechaniki pracy. Temperament i osobowość człowieka - operatora a adaptacja do warunków pracy. Stresory psychospołeczne w miejscu pracy. Rola człowieka w pojazdach zautomatyzowanych i autonomicznych. Wpływ wybranych czynników psychospołecznych na funkcjonowanie kierowcy w pojazdach zautomatyzowanych. Transfer kontroli. Zagadnienia komfortu jazdy w odniesieniu do operatora jak i pasażerów w środkach transportu. Identyfikacja zagrożeń w środkach transportu.
Zajęcia laboratoryjne:
1. Analiza, pomiar i ocena cech określających sprawność operatora środków transportu;
2. Analiza zmienności istotnych w procesie pracy człowieka - operatora parametrów fizjologicznych oraz ich pomiar i ocena;
3. Analiza kinematyki ruchu podczas jazdy na wózku inwalidzkim aktywnym;
4. Projektowanie dostępnych środków przekazu informacji;
5. Badania rozkładu natężenia oświetlenia świateł głównych pojazdu na ekranie pomiarowym ISO;
6. Badanie luminancji tablicy wskaźników samochodowych;
7. Badanie rozsyłu światłości kierunkowej lamp sygnałowych.
- Metody oceny:
- Wykład:
ocena formująca - 2 pisemne sprawdziany cząstkowe zawierające /każdy/ 5 pytań otwartych dotyczących wybranych zagadnień z zakresu specyfiki funkcjonowania operatora w środkach transportu; w przypadku uzyskania co najmniej oceny 4 z każdego sprawdzianu student zwalniany jest z egzaminu pisemnego
ocena podsumowująca: egzamin pisemny zawierający 5 pytań otwartych
Zajęcia laboratoryjne:
ocena formująca - 4 sprawdziany pisemne zawierające po 5 pytań otwartych oraz 4 sprawozdania z wykonanych ćwiczeń fakultatywna ocena: podsumowująca - sprawdzian poprawkowy zawierający 5 pytań otwartych
Ocena zintegrowana: średnia arytmetyczna ocen z poszczególnych form zajęć.
- Egzamin:
- tak
- Literatura:
- Literatura podstawowa:
1. Bezpieczeństwo i higiena pracy., (red. D. Koradeckiej), CIOP; Warszawa, 2008.
2. Choromański W., Grabarek I., Kozłowski M., Czerepicki A., Marczuk K.: Pojazdy automatyczne i systemy transportu automatycznego., PWN, Warszawa, 2020
3. Engel, Z.: Ochrona środowiska przed drganiami i hałasem. PWN, Warszawa 2001.
4. Fizjologia człowieka (red. L. Borodulin - Nadzieja), Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław, 2005
5. Strelau J.: Psychologia – podręcznik akademicki, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2000.
6. Tytyk, E.: Projektowanie ergonomiczne., Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa, 2001.
7. Grabarek I.: Projektowanie ergonomiczne środków transportu miejskiego., Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa, 2017
8. Ekomobilność. Innowacyjne i ekologiczne środki transportu (red. W. Choromański). T. 1, ISBN 978-83-206-1953-9, WKŁ, Warszawa 2015
9. Instrukcje do stosowanego oprogramowania
Literatura uzupełniająca:
1.Peterson D.R., Bronzino J.D., (2017), Biomechanics: Principles and Practices, CRC Press
2.Baldwin C.L, Lewis B.A., Greenwood P.M., (2019), Designing Transportation Systems for Older Adults., CRC Press
- Witryna www przedmiotu:
- www.wt.pw.edu.pl
- Uwagi:
- O ile nie powoduje to zmian w zakresie powiązań danego przedmiotu z efektami uczenia się określonymi dla programu studiów w treściach kształcenia mogą być wprowadzane na bieżąco zmiany związane z uwzględnieniem najnowszych osiągnięć naukowych.
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka W01
- Ma wiedzę z zakresu biologicznych mechanizmów zachowania człowieka - operatora
Weryfikacja: ocena formująca - I pisemny sprawdzian zawierający 5 pytań otwartych, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich,
ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Tr1A_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WG.o, I.P6S_WK, P6U_W
- Charakterystyka W02
- Ma uporządkowaną wiedzę obejmującą metodykę badań cech psychologicznych i fizjologicznych operatorów środków transportu
Weryfikacja: ocena formująca - I pisemny sprawdzian zawierający 5 pytań otwarte, w tym 3 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich;
ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Tr1A_W10, Tr1A_W12
Powiązane charakterystyki obszarowe:
P6U_W, I.P6S_WG.o, I.P6S_WK
- Charakterystyka W03
- Ma szczegółową wiedzę związaną z procedurą doboru zawodowego operatorów środków transportu
Weryfikacja: ocena formująca - II pisemny sprawdzian zawierający 5 pytań otwartych, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich;
ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Tr1A_W10, Tr1A_W12
Powiązane charakterystyki obszarowe:
P6U_W, I.P6S_WG.o, I.P6S_WK
- Charakterystyka W04
- Ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych i prawnych uwarunkowań związanych z bezpieczeństwem pracy
Weryfikacja: ocena formująca - II pisemny sprawdzian zawierający 5 pytań otwartych, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich;
ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Tr1A_W13
Powiązane charakterystyki obszarowe:
P6U_W, I.P6S_WK
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka U01
- Potrafi przeprowadzać eksperymenty, pomiary i interpretować uzyskane wyniki
Weryfikacja: ćwiczenia 1-4: kolokwium po każdym ćwiczeniu, zawierające 5 pytań otwartych, w tym 2 pytania z zakresu weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Tr1A_U09
Powiązane charakterystyki obszarowe:
P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o
- Charakterystyka U02
- Potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego z zakresu oceny narażenia na czynniki otoczenia, oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
Weryfikacja: ćwiczenia 1-4 sprawdzian pisemny po każdym ćwiczeniu, zawierający 5 pytań otwartych, w tym 3 pytania z zakresu weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Tr1A_U22
Powiązane charakterystyki obszarowe:
P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o
- Charakterystyka U03
- Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role.
Weryfikacja: Ocenie podlega sposób przeprowadzenia pomiarów oraz opracowane sprawozdania. Obserwacja realizowanych ćwiczeń i ocena sprawozdania co najmniej równa 3
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Tr1A_U05
Powiązane charakterystyki obszarowe:
P6U_U, I.P6S_UO
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Charakterystyka K01
- rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, przede wszystkim w celu podnoszenia swoich kompetencji zawodowych i osobistych
Weryfikacja: egzamin pisemny, 1 z 5 pytań otwartych, wymagane jest udzielenie odpowiedzi w co najmniej 50%
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Tr1A_K01
Powiązane charakterystyki obszarowe:
P6U_K, I.P6S_KK