Nazwa przedmiotu:
Czynnik ludzki w systemie transportowym
Koordynator przedmiotu:
prof. dr hab. inż. Iwona Grabarek, Zakład Systemów Informatycznych i Mechatronicznych w Transporcie
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Transport
Grupa przedmiotów:
Specjalnościowe
Kod przedmiotu:
Semestr nominalny:
4 / rok ak. 2022/2023
Liczba punktów ECTS:
4
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
120 godz., w tym: praca na wykładach 30 godz., praca na zajęciach laboratoryjnych 30 godz., zapoznanie się z literaturą przedmiotu 20 godz., zapoznanie się z oprogramowaniem 9 godz., konsultacje 3 godz. (w tym konsultacje w zakresie zajęć laboratoryjnych 2 godz.), przygotowanie się do egzaminu 10 godz., przygotowanie sprawozdań z zajęć laboratoryjnych poza godzinami zajęć dydaktycznych 8 godz., przygotowanie się do kolokwiów 8 godz., udział w egzaminie 2 godz.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
2,5 pkt. ECTS (65 godz., w tym: praca na wykładach 30 godz., praca na zajęciach laboratoryjnych 30 godz., konsultacje 3 godz., udział w egzaminie 2 godz.).
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
2,0 pkt. ECTS (58 godz., w tym: praca na zajęciach laboratoryjnych 30 godz., zapoznanie się z oprogramowaniem 10 godz., konsultacje w zakresie zajęć laboratoryjnych 2 godz., przygotowanie się do kolokwiów 8 godz., przygotowanie sprawozdań z zajęć laboratoryjnych poza godzinami zajęć dydaktycznych 8 godz.).
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium30h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
brak
Limit liczby studentów:
Wykład: 100 osób, zajęcia laboratoryjne: 12 osób.
Cel przedmiotu:
Zdobycie wiedzy dotyczącej psychofizjologicznych cech człowieka - operatora i ich znaczenia w procesie sterowania środkami transportu, metod pomiaru i oceny stanu psychofizjologicznego operatora, metod pomiaru i oceny narażenia operatora na czynniki otoczenia kształtujące warunki pracy. Zdobycie umiejętności posługiwania się nowoczesnymi narzędziami do oceny stanu psychofizjologicznego operatora i jego narażenia na czynniki środowiska zewnętrznego.
Treści kształcenia:
Wykład: Specyfika pracy operatora środków transportu. Profil zawodowy człowieka - operatora. Biologiczne mechanizmy zachowania człowieka (operatora): rodzaje błędów, mechanizmy powstawania błędów, proces postrzegania bodźców wzrokowych i percepcja sygnałów słuchowych, wybrane zagadnienia psychofizjologii: podstawowe pojęcia i koncepcje, funkcjonowanie układu krwionośnego, oddechowego i mięśniowego w aspekcie wykonywania pracy, zmęczenie, ocena obciążenia psychicznego operatora środków transportu. Metodyka badań cech psychologicznych i fizjologicznych operatorów środków transportu. Wybrane zagadnienia biomechaniki pracy. Temperament i osobowość człowieka - operatora a adaptacja do warunków pracy. Stresory psychospołeczne w miejscu pracy. Rola człowieka w pojazdach zautomatyzowanych i autonomicznych. Wpływ wybranych czynników psychospołecznych na funkcjonowanie kierowcy w pojazdach zautomatyzowanych. Transfer kontroli. Zagadnienia komfortu jazdy w odniesieniu do operatora jak i pasażerów w środkach transportu. Identyfikacja zagrożeń w środkach transportu. Zajęcia laboratoryjne: 1. Analiza, pomiar i ocena cech określających sprawność operatora środków transportu; 2. Analiza zmienności istotnych w procesie pracy człowieka - operatora parametrów fizjologicznych oraz ich pomiar i ocena; 3. Analiza kinematyki ruchu podczas jazdy na wózku inwalidzkim aktywnym; 4. Projektowanie dostępnych środków przekazu informacji; 5. Badania rozkładu natężenia oświetlenia świateł głównych pojazdu na ekranie pomiarowym ISO; 6. Badanie luminancji tablicy wskaźników samochodowych; 7. Badanie rozsyłu światłości kierunkowej lamp sygnałowych.
Metody oceny:
Wykład: ocena formująca - 2 pisemne sprawdziany cząstkowe zawierające /każdy/ 5 pytań otwartych dotyczących wybranych zagadnień z zakresu specyfiki funkcjonowania operatora w środkach transportu; w przypadku uzyskania co najmniej oceny 4 z każdego sprawdzianu student zwalniany jest z egzaminu pisemnego ocena podsumowująca: egzamin pisemny zawierający 5 pytań otwartych Zajęcia laboratoryjne: ocena formująca - 4 sprawdziany pisemne zawierające po 5 pytań otwartych oraz 4 sprawozdania z wykonanych ćwiczeń fakultatywna ocena: podsumowująca - sprawdzian poprawkowy zawierający 5 pytań otwartych Ocena zintegrowana: średnia arytmetyczna ocen z poszczególnych form zajęć.
Egzamin:
tak
Literatura:
Literatura podstawowa: 1. Bezpieczeństwo i higiena pracy., (red. D. Koradeckiej), CIOP; Warszawa, 2008. 2. Choromański W., Grabarek I., Kozłowski M., Czerepicki A., Marczuk K.: Pojazdy automatyczne i systemy transportu automatycznego., PWN, Warszawa, 2020 3. Engel, Z.: Ochrona środowiska przed drganiami i hałasem. PWN, Warszawa 2001. 4. Fizjologia człowieka (red. L. Borodulin - Nadzieja), Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław, 2005 5. Strelau J.: Psychologia – podręcznik akademicki, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2000. 6. Tytyk, E.: Projektowanie ergonomiczne., Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa, 2001. 7. Grabarek I.: Projektowanie ergonomiczne środków transportu miejskiego., Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa, 2017 8. Ekomobilność. Innowacyjne i ekologiczne środki transportu (red. W. Choromański). T. 1, ISBN 978-83-206-1953-9, WKŁ, Warszawa 2015 9. Instrukcje do stosowanego oprogramowania Literatura uzupełniająca: 1.Peterson D.R., Bronzino J.D., (2017), Biomechanics: Principles and Practices, CRC Press 2.Baldwin C.L, Lewis B.A., Greenwood P.M., (2019), Designing Transportation Systems for Older Adults., CRC Press
Witryna www przedmiotu:
www.wt.pw.edu.pl
Uwagi:
O ile nie powoduje to zmian w zakresie powiązań danego przedmiotu z efektami uczenia się określonymi dla programu studiów w treściach kształcenia mogą być wprowadzane na bieżąco zmiany związane z uwzględnieniem najnowszych osiągnięć naukowych.

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W01
Ma wiedzę z zakresu biologicznych mechanizmów zachowania człowieka - operatora
Weryfikacja: ocena formująca - I pisemny sprawdzian zawierający 5 pytań otwartych, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich, ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG.o, I.P6S_WK, P6U_W
Charakterystyka W02
Ma uporządkowaną wiedzę obejmującą metodykę badań cech psychologicznych i fizjologicznych operatorów środków transportu
Weryfikacja: ocena formująca - I pisemny sprawdzian zawierający 5 pytań otwarte, w tym 3 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_W10, Tr1A_W12
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W, I.P6S_WG.o, I.P6S_WK
Charakterystyka W03
Ma szczegółową wiedzę związaną z procedurą doboru zawodowego operatorów środków transportu
Weryfikacja: ocena formująca - II pisemny sprawdzian zawierający 5 pytań otwartych, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_W10, Tr1A_W12
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W, I.P6S_WG.o, I.P6S_WK
Charakterystyka W04
Ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych i prawnych uwarunkowań związanych z bezpieczeństwem pracy
Weryfikacja: ocena formująca - II pisemny sprawdzian zawierający 5 pytań otwartych, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_W13
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W, I.P6S_WK

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U01
Potrafi przeprowadzać eksperymenty, pomiary i interpretować uzyskane wyniki
Weryfikacja: ćwiczenia 1-4: kolokwium po każdym ćwiczeniu, zawierające 5 pytań otwartych, w tym 2 pytania z zakresu weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_U09
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o
Charakterystyka U02
Potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego z zakresu oceny narażenia na czynniki otoczenia, oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
Weryfikacja: ćwiczenia 1-4 sprawdzian pisemny po każdym ćwiczeniu, zawierający 5 pytań otwartych, w tym 3 pytania z zakresu weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50% na każde z nich
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_U22
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o
Charakterystyka U03
Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role.
Weryfikacja: Ocenie podlega sposób przeprowadzenia pomiarów oraz opracowane sprawozdania. Obserwacja realizowanych ćwiczeń i ocena sprawozdania co najmniej równa 3
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_U05
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UO

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K01
rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, przede wszystkim w celu podnoszenia swoich kompetencji zawodowych i osobistych
Weryfikacja: egzamin pisemny, 1 z 5 pytań otwartych, wymagane jest udzielenie odpowiedzi w co najmniej 50%
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr1A_K01
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_K, I.P6S_KK