- Nazwa przedmiotu:
- Fizyka 1/ Physics 1
- Koordynator przedmiotu:
- prof. dr hab. inż. Franciszek Krok
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Inżynieria Materiałowa
- Grupa przedmiotów:
- Obowiązkowy
- Kod przedmiotu:
- FIZ1
- Semestr nominalny:
- 1 / rok ak. 2021/2022
- Liczba punktów ECTS:
- 4
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Obecność na wykładach - 30 godzin, udział w ćwiczeniach 15 godzin, przygotowanie się do ćwiczeń, zaliczeń, egzaminu - 50 godzin. Łącznie - 110 godzin.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- Wykłady - 30 godzin, ćwiczenia 15 godzin. Łącznie - 45 godzin - 2 punkty ECTS.
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- -
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia15h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Elementarne wiadomości z analizy matematycznej - różniczkowanie i całkowanie.
- Limit liczby studentów:
- brak
- Cel przedmiotu:
- W ramach przedmiotu studenci zapoznają się z najważniejszymi zjawiskami fizyki klasycznej z zakresu mechaniki, kinetyczno-molekularnej teorii gazów, termodynamiki, fizyki statystycznej i elektromagnetyzmu, ze strukturą poznawczą fizyki i z metodami badań fizycznych. Wdrażani są do samodzielnego stosowania metod matematycznych (algebra, geometria, analiza matematyczna) do rozwiązywania problemów stawianych przez fizykę i nauki techniczne. Uzyskują w ten sposób solidny fundament poznawczy dalszych studiów.
- Treści kształcenia:
- Prawa i zasady fizyki. Oddziaływania fundamentalne. Podstawy mechaniki punktu materialnego i bryły sztywnej. Równanie różniczkowe ruchu. Transformacje Galileusza i zasada względności Galileusza. Zasady dynamiki Newtona. Pole sił zachowawczych na przykładzie grawitacji. Energia potencjalna i energia kinetyczna. Położenie i własności środka masy układu. Zasady zachowania: energii, pędu i momentu pędu. Zderzenia.
Termodynamika. Parametry stanu, przemiany gazowe i równanie stanu gazu doskonałego. Kinetyczno-molekularna teoria budowy materii. Mikroskopowa interpretacja ciśnienia i temperatury. Zasada ekwipartycji energii. Teoria ciepła właściwego. Statystyki fizyczne. Rozkłady statystyczne Boltzmanna i Maxwella. Zderzenia, średnia droga swobodna cząstek. Procesy transportu w gazach. Energia wewnętrzna układu. I zasada termodynamiki i zastosowania do izoprocesów. Równanie adiabaty. Proces Joule’a-Thomsona. II zasada termodynamiki, odwracalność procesów. Cykl Carnota, prawa Carnota. Entropia i jej statystyczna interpretacja. II zasada termodynamiki. Gaz rzeczywisty, równanie van der Waalsa gazu rzeczywistego. Równanie Clausiusa-Clapeyrona, zastosowanie do przemian fazowych.
Elektrostatyka. Prawo Coulomba. Pole elektryczne, natężenie pola. Dipol elektryczny. Prawo Gaussa i zastosowania obliczeniowe. Potencjał elektryczny i związek potencjału z natężeniem pola. Równanie Poissona. Pojemność elektryczna przewodnika. Energia pola elektrycznego. Elektryczne właściwości materii: mechanizmy polaryzacji, wzór Clausiusa-Mosottiego, ferroelektryki.
Prąd elektryczny. Prawo Ohma. Zależność rezystancji od temperatury. Transport ładunku elektrycznego. Prawa Kirchhoffa sieci elektrycznej. SEM ogniwa, definicje i sposób pomiaru. Klasyczna teoria przewodnictwa elektrycznego metali. Prawo Wiedemanna-Franza.
Pole magnetyczne: Siła Lorentza i siła elektrodynamiczna. Ramka z prądem, dipol magnetyczny. Galwanometr i silnik prądu stałego. Doświadczenie Halla. Cyklotron. Doświadczenie Oersteda, prawo Ampera, prawo Biota-Savarta i zastosowania obliczeniowe. Prawo Faradaya indukcji elektromagnetycznej. Samoindukcja. Energia pola magnetycznego. Właściwości magnetyczne materii. Para-, Dia- i ferromagnetyzm. Równania Maxwella, prąd przesunięcia.
Zadania z podstaw kinematyki: obliczanie przemieszczenia, drogi, prędkości, przyśpieszenia obiektów w ruchu ruchu prostoliniowym, krzywoliniowym. Zadania z podstaw dynamiki, obliczanie przyspieszenia obiektów jako efektu działania sił. Obliczanie pracy sił, energii kinetycznej obiektów.
Zadania z zastosowaniem zasad zachowania energii i pędu w mechanice, związane z energią potencjalną pola grawitacyjnego i sił sprężystych oraz tarcia.
Ruch obrotowy bryły sztywnej, zasada zachowania momentu pędu. Obliczanie momentów bezwładności prostych brył, obliczanie energii ruchu obrotowego.
Podstawy hydrostatyki. Wykorzystanie obliczeniowe praw Pascala i Archimedesa.
Podstawy termodynamiki. Wyznaczanie parametrów stanu gazu z równania Clapeyrona. Wykorzystanie I zasady termodynamiki do obliczania energii wewnętrznej, ciepła pobranego przez gaz oraz pracy mechanicznej wykonywanej przez gaz. Obliczanie sprawności silników cieplnych.
Wyznaczanie natężenia i potencjału pola elektrycznego od układu ładunków punktowych. Prawa Gaussa i Coulomba. Obliczanie pracy sił pola elektrycznego przy przemieszczaniu ładunków – energia potencjalna układu ładunków elektrycznych. Prąd elektryczny. Obliczanie prądów i napięć w obwodach elektrycznych, wykorzystując prawa Kirchoffa.
Pole magnetyczne. Wyznaczanie wektora indukcji magnetycznej wokół przewodników z prądem, wykorzystanie prawa Ampera i Biota-Savarta. Obliczanie siły Lorentza. Dipolowy moment magnetyczny ramki z prądem. Obliczanie siły elektromotorycznej indukcji z prawa Faradaya.
- Metody oceny:
- Kolokwia w trakcie semestru, egzamin na koniec semestru, ocena prac domowych.
- Egzamin:
- tak
- Literatura:
- 1. W. Bogusz, J. Garbarczyk, F. Krok, Podstawy fizyki, OWPW, wyd. 4, Warszawa, 2016.
2. Preskrypt W.Bogusz, Repetytorium z Fizyki I, do pobrania ze strony internetowej autora (http://adam.mech.pw.edu.pl/~wbogusz/.
3. I. Sawieliew Wykłady z fizyki, PWN, Warszawa, 2013.
4. K. Blankiewicz, M. Igalson, Zbiór zadań rachunkowych z fizyki, OWPW Warszawa
- Witryna www przedmiotu:
- brak
- Uwagi:
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka F I_W1
- Ma wiedzę dotyczącą praw i zasad fizyki w aspekcie mechaniki, dynamiki, energii potencjalnej i kinetycznej
Weryfikacja: Kolokwium, egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
IM1_W02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WG
- Charakterystyka F I_W2
- Zna zagadnienia termodynamiki
Weryfikacja: Kolokwium, egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
IM1_W02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WG
- Charakterystyka F I_W3
- Ma wiedzę z zakresu elektrostatyki, pola elektrycznego i elektrycznych właściwości materii, prądu elektrycznego i przewodnictwa elektrycznego metali
Weryfikacja: Kolokwium, egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
IM1_W02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WG
- Charakterystyka F I_W4
- Ma wiedzę w zakresie magnetyzmu i właściwości magnetycznych materi
Weryfikacja: Kolokwium, egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
IM1_W02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WG
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka F I_U1
- Potrafi rozwiązywać zadania z podstaw kinetyki i dynamiki
Weryfikacja: Kolokwium, egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
IM1_U09
Powiązane charakterystyki obszarowe:
III.P6S_UW.1.o, III.P6S_UW.2.o, III.P6S_UW.4.o, I.P6S_UW
- Charakterystyka F I_U2
- Potrafi wykonać obliczenia termodynamiczne (parametry stanu, sprawność silników cieplnych)
Weryfikacja: Kolokwium, egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
IM1_U09
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_UW, III.P6S_UW.1.o, III.P6S_UW.2.o, III.P6S_UW.4.o
- Charakterystyka F I_U3
- Potrafi obliczać prądy i napięcia w obwodach elektrycznych oraz parametry pola magnetycznego (indukcja magnetyczna, siła Lorentza, siła elektromotoryczna)
Weryfikacja: Kolokwium, egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
IM1_U09
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_UW, III.P6S_UW.1.o, III.P6S_UW.2.o, III.P6S_UW.4.o
- Charakterystyka F I_U4
- Posiada umiejętność samodzielnego stosowania metod matematycznych (algebra, geometria, analiza matematyczna) do rozwiązywania problemów stawianych przez fizykę. Umie na podstawie zalecanej literatury lub innych fachowych źródeł rozszerzyć - poprzez pracę własną-posiadaną dotychczas wiedzę i umiejętności z zakresu fizyki.
Weryfikacja: Kolokwium, obserwacja i ocena umiejętności studenta w trakcie zajęć.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
IM1_U05
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_UU