Nazwa przedmiotu:
Człowiek w systemie transportowym
Koordynator przedmiotu:
dr hab. inż. Iwona Grabarek, prof. nzw., Wydział Transportu PW, Zakład Systemów Informatycznych i Mechatronicznych w Transporcie
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Transport
Grupa przedmiotów:
Specjalnościowe
Kod przedmiotu:
TR.SIS507
Semestr nominalny:
5 / rok ak. 2015/2016
Liczba punktów ECTS:
4
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
110 godzin, w tym: praca na wykładach 30 godz., praca na ćwiczeniach laboratoryjnych 30 godz., zapoznanie się ze wskazaną literaturą 9 godz., zapoznanie się ze stosowanym oprogramowaniem 10 godz., konsultacje 4 godz. (w tym 2 godz. konsultacje w zakresie ćwiczeń laboratoryjnych), przygotowanie się do egzaminu 10 godz., samodzielne przygotowanie sprawozdań 8 godz., przygotowanie się do kolokwiów 7 godz., udział w egzaminie 2 godz.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
2,5 pkt. ECTS (66 godziny, w tym: praca na wykładach 30 godz., praca na ćwiczeniach laboratoryjnych 30 godz.,konsultacje 4 godz., udział w egzaminie 2 godz.)
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
2,0 pkt. ECTS (50 godziny, w tym: praca na ćwiczeniach laboratoryjnych 30 godz., zapoznanie się ze stosowanym oprogramowaniem 10 godz., konsultacje w zakresie ćwiczeń laboratoryjnych 2 godz. samodzielne przygotowanie sprawozdań 8 godz.)
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium30h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Wiedza z zakresu ergonomii i bezpieczeństwa pracy.
Limit liczby studentów:
wykład: brak; ćwiczenia laboratoryjne - 15 studentów w podgrupie
Cel przedmiotu:
Zdobycie przez studentów wiedzy dotyczącej psychofizjologicznych cech człowieka - operatora i ich znaczenia w procesie sterowania środkami transportu, metod pomiaru i oceny stanu psychofizjologicznego operatora, metod pomiaru i oceny narażenia operatora na czynniki otoczenia kształtujące warunki pracy. Zdobycie umiejętności posługiwania się nowoczesnymi narzędziami do oceny stanu psychofizjologicznego operatora i jego narażenia na czynniki środowiska zewnętrznego
Treści kształcenia:
Treść wykładu: Specyfika pracy operatora środków transportu. Profil zawodowy człowieka - operatora. Biologiczne mechanizmy zachowania człowieka (operatora): podstawowe wiadomości o układzie nerwowym (proces postrzegania bodźców wzrokowych i percepcja sygnałów słuchowych), mechanizmy aktywacji, wybrane zagadnienia psychofizjologii ( podstawowe pojęcia i koncepcje, aktywność elektryczna mózgu, aktywność elektryczna mięśni, aktywność elektryczna układu sercowo-naczyniowego, aktywność elektryczna skóry). Układ oddechowy – czynność wentylacyjna płuc, podstawowe wielkości spirometryczne i ich zmienność podczas procesu pracy. Metodyka badań cech psychologicznych i fizjologicznych operatorów środków transportu. Wybrane zagadnienia biomechaniki pracy. Temperament i osobowość człowieka - operatora a adaptacja do warunków pracy. Stresory psychospołeczne w miejscu pracy. Wybrane zagadnienia fizjologii pracy: zmęczenie, ocena obciążenia psychicznego operatora środków transportu. Metody pomiaru i ocena narażenia na czynniki otoczenia (materialnego środowiska pracy), tzn. drgania, hałas, mikroklimat, promieniowanie elektromagnetyczne ( w tym promieniowanie widzialne ) oraz czynniki chemiczne i biologiczne. Zagadnienia komfortu jazdy w odniesieniu do operatora jak i pasażerów w środkach transportu. Czynniki decydujące o komforcie jazdy. Treść ćwiczeń audytoryjnych: 1. Analiza, pomiar i ocena cech określających sprawność operatora środków transportu - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z metodami pomiaru i oceny wybranych parametrów psychologicznych, decydujących o przydatności do zawodu i sprawności operatora środków transportu (np.czas reakcji, czas decyzji, postrzeganie peryferyjne, antycypacja przestrzenno-czasowa, czujność). Dokonanie pomiarów. Do badań wykorzystany zostanie Wiedeński System Testów. 2. Analiza zmienności istotnych w procesie pracy człowieka - operatora parametrów fizjologicznych oraz ich pomiar i ocena - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z metodami pomiaru i oceny wybranych parametrów fizjologicznych człowieka, zmieniających się podczas wykonywanej pracy (wskaźniki stopnia ciężkości pracy). Dokonanie pomiarów. Do badań wykorzystany zostanie System Biofeedback 2000. 3. Badania rozkładu natężenia oświetlenia świateł głównych pojazdu na ekranie pomiarowym ISO - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z zagadnieniem wpływu rozkładu natężenia oświetlenia świateł głównych pojazdu na parametry obserwacji kierowcy i innych uczestników ruchu drogowego. 4. Badania luminancji tablicy wskaźników samochodowych - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z zagadnieniem wpływu rozkładu luminancji tablicy wskaźników pojazdu na warunki pracy kierowcy. 5. Badanie rozsyłu światłości kierunkowej lamp sygnałowych - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z zagadnieniem rozsyłu kierunkowego samochodowych lamp sygnałowych zainstalowanych na pojeździe w kontekście warunków obserwacji przez innych uczestników ruchu drogowego. 6. Ochrona człowieka przed oddziaływaniem drgań w otoczeniu infrastruktury transportowej - Celem ćwiczenia: jest zapoznanie studentów z zagadnieniami oddziaływania drgań w otoczeniu infrastruktury transportowej. 7. Projektowanie środków transportu zgodnie z wymogami w zakresie obniżania emisji hałasu – cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z metodami pomiaru mocy akustycznej wybranych maszyn i urządzeń, wyznaczaniem parametrów akustycznych w procesie konstruowania pojazdów oraz projektowaniem tłumików akustycznych w pojazdach. 8. Projektowanie map akustycznych oraz urządzeń ochrony akustycznej przy uwzględnieniu hałasu drogowego, kolejowego i tramwajowego – cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z metodami projektowania działań prowadzących do ograniczenia emisji hałasu transportowego.
Metody oceny:
Wykład: ocena formująca - 2 pisemne sprawdziany cząstkowe zawierające /każdy/ 4 pytania otwarte dotyczące wybranych zagadnień z zakresu specyfiki funkcjonowania operatora w środkach transportu; ocena podsumowująca: egzamin pisemny zawierający 5 pytań otwartych; ćwiczenia laboratoryjne: ocena formująca - 4 sprawdziany pisemne zawierające po 5 pytań otwartych oraz 4 sprawozdania z wykonanych ćwiczeń fakultatywna ocena: podsumowująca - sprawdzian poprawkowy zawierający 5 pytań otwartych
Egzamin:
tak
Literatura:
1. Bezpieczeństwo i higiena pracy., (red. D. Koradeckiej), CIOP; Warszawa, 2008. 2. Engel, Z.: Ochrona środowiska przed drganiami i hałasem. PWN, Warszawa 2001. 3. Fizjologia człowieka (red. L. Borodulin - Nadzieja), Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław, 2005 4. Hempel L.: Człowiek i maszyna. WKiŁ, Warszawa 1984. 5. Ratajczak Z.: Niezawodność człowieka w pracy. Studium psychologiczne, Warszawa, PWN, 1988 6. Strelau J.: Psychologia – podręcznik akademicki, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2000. 7. Tytyk, E.: Projektowanie ergonomiczne., Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa, 2001. 8. Instrukcje do stosowanego oprogramowania
Witryna www przedmiotu:
www.simt.wt.pw.edu.pl
Uwagi:
O ile nie powoduje to zmian w zakresie powiązań danego modułu zajęć z kierunkowymi efektami kształcenia w treściach kształcenia mogą być wprowadzane na bieżąco zmiany związane z uwzględnieniem najnowszych osiągnięć naukowych

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Efekt W01
Ma wiedzę z zakresu biologicznych mechanizmów zachowania człowieka - operatora
Weryfikacja: ocena formująca - I pisemny sprawdzian zawierający 4 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 2 z nich; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 3
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_W10
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05
Efekt W02
Ma uporządkowaną wiedzę obejmującą metodykę badań cech psychologicznych i fizjologicznych operatorów środków transportu
Weryfikacja: ocena formująca - I pisemny sprawdzian zawierający 4 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 2 z nich; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 3
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_W10, Tr1A_W12
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03
Efekt W03
Ma szczegółową wiedzę związaną z procedurą doboru zawodowego operatorów środków transportu
Weryfikacja: ocena formująca - II pisemny sprawdzian zawierający 4 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 2 z nich; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 3
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_W10, Tr1A_W12
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03
Efekt W04
Ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych i prawnych uwarunkowań związanych z bezpieczeństwem pracy
Weryfikacja: ocena formująca - II pisemny sprawdzian zawierający 4 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 2 z nich; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 3
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_W07, Tr1A_W13
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W02, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, T1A_W08, InzA_W03

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Efekt U01
Potrafi przeprowadzać eksperymenty, pomiary i interpretować uzyskane wyniki
Weryfikacja: ćwiczenia 1-4/ dokonanie pomiarów, wykonanie sprawozdań, kolokwium po każdym ćwiczeniu, zawierające 4 pytania otwarte, w tym 2 pytania z zakresu weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 2 z nich
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_U09
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U07, T1A_U08, T1A_U11, InzA_U01
Efekt U02
Potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego z zakresu oceny narażenia na czynniki otoczenia, oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
Weryfikacja: ćwiczenia 1-4/ dokonanie pomiarów, wykonanie sprawozdań, kolokwium po każdym ćwiczeniu, zawierające 4 pytania otwarte, w tym 2 pytania z zakresu weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 2 z nich
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_U21, Tr1A_U22
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U15, InzA_U07, T1A_U15, InzA_U07

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Efekt K01
rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, przede wszystkim w celu podnoszenia swoich kompetencji zawodowych i osobistych
Weryfikacja: egzamin, 1 z 5 pytań otwartych, wymagane jest udzielenie odpowiedzi na przynajmniej 3 pytania
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_K01
Powiązane efekty obszarowe: T1A_K01
Efekt K02
Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
Weryfikacja: Ocena planowania i sprawności wykonania ćwiczeń
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_K03
Powiązane efekty obszarowe: T1A_K03