- Nazwa przedmiotu:
  - Człowiek w systemie transportowym 
 
    - Koordynator przedmiotu:
  - dr hab. inż. Iwona Grabarek, prof. nzw., Wydział Transportu PW, Zakład Systemów Informatycznych i Mechatronicznych w Transporcie
 
    - Status przedmiotu:
  - Obowiązkowy
 
    - Poziom kształcenia:
  - Studia I stopnia
 
    - Program:
  - Transport
 
    - Grupa przedmiotów:
  - Specjalnościowe
 
    - Kod przedmiotu:
  - TR.SIS507
 
    - Semestr nominalny:
  - 5 / rok ak. 2014/2015
 
    - Liczba punktów ECTS:
  - 4
 
    - Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
  - 4 pkt. ECTS - 110 godzin, w tym:
1. praca na wykładach 30 godz.
2. praca na ćwiczeniach laboratoryjnych 30 godz.,
3. zapoznanie się ze wskazaną literaturą 9  godz.,
4. zapoznanie się ze stosowanym oprogramowaniem 10 godz.
5. konsultacje 4 godz.
6. przygotowanie do egzaminu 10 godz.
7. samodzielne  przygotowanie sprawozdań	 8 godz.                           
8. przygotowanie do kolokwiów 7 godz.
9. udział w egzaminie     2 godz.
 
    - Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
  - 2,5 pkt. ECTS - 68 godz godzin, w tym: ,
1. praca na  wykładach  30 godz.
2. praca na  ćwiczeniach laboratoryjnych 30 godz.
3. konsultacje 4 godz.
4. udział w egzaminie    2 godz.
 
 
    - Język prowadzenia zajęć:
  - polski
 
    - Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
  - 2,5 pkt ECTS - 64 godzin, w tym:
 
1. praca na ćwiczeniach laboratoryjnych 30 godz.
2. zapoznanie się ze stosowanym oprogramowaniem 10 godz.
3. samodzielne przygotowanie sprawozdań        8 godz
4. zapoznanie się ze wskazaną literaturą 9  godz
5. przygotowanie się do kolokwiów 7 godz.
 
    - Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
 
        - 
            
                - Wykład30h
 
                - Ćwiczenia0h
 
                - Laboratorium30h
 
                - Projekt0h
 
                - Lekcje komputerowe0h
 
            
         
    - Wymagania wstępne:
  - Wiedza z  zakresu ergonomii i bezpieczeństwa pracy. 
 
    - Limit liczby studentów:
  - wykład: brak; ćwiczenia laboratoryjne - 15 studentów w podgrupie
 
    - Cel przedmiotu:
  - Zdobycie przez studentów wiedzy  dotyczącej  psychofizjologicznych cech człowieka - operatora i ich znaczenia w procesie sterowania   środkami transportu, metod  pomiaru i oceny stanu psychofizjologicznego operatora,  metod pomiaru i oceny narażenia operatora na czynniki  otoczenia kształtujące  warunki pracy. Zdobycie umiejętności posługiwania się nowoczesnymi narzędziami do oceny stanu psychofizjologicznego operatora i jego narażenia na czynniki środowiska zewnętrznego
 
    - Treści kształcenia:
  - Treść wykładu:
Specyfika pracy operatora środków transportu. Profil zawodowy człowieka - operatora. Biologiczne mechanizmy zachowania człowieka (operatora): podstawowe wiadomości o układzie nerwowym (proces postrzegania bodźców wzrokowych i percepcja sygnałów słuchowych), mechanizmy aktywacji, wybrane zagadnienia psychofizjologii ( podstawowe pojęcia i koncepcje, aktywność elektryczna mózgu, aktywność elektryczna mięśni, aktywność elektryczna układu sercowo-naczyniowego, aktywność elektryczna skóry). Układ oddechowy – czynność wentylacyjna płuc, podstawowe wielkości spirometryczne i ich zmienność podczas procesu pracy. Metodyka badań cech psychologicznych i fizjologicznych operatorów środków transportu. Wybrane zagadnienia biomechaniki pracy. Temperament i osobowość człowieka - operatora a adaptacja do warunków pracy. Stresory psychospołeczne w miejscu pracy. Wybrane zagadnienia fizjologii pracy: zmęczenie, ocena obciążenia psychicznego operatora środków transportu. Metody pomiaru i ocena narażenia na czynniki otoczenia (materialnego środowiska pracy), tzn. drgania, hałas, mikroklimat, promieniowanie elektromagnetyczne ( w tym promieniowanie widzialne ) oraz czynniki chemiczne i biologiczne. Zagadnienia komfortu jazdy w odniesieniu do operatora jak i pasażerów w środkach transportu. Czynniki decydujące o komforcie jazdy.
Treść ćwiczeń audytoryjnych:
1. Analiza, pomiar i ocena cech określających sprawność operatora środków transportu - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z metodami pomiaru i oceny wybranych parametrów psychologicznych, decydujących o przydatności do zawodu i sprawności operatora środków transportu (np.czas reakcji, czas decyzji, postrzeganie peryferyjne, antycypacja przestrzenno-czasowa, czujność). Dokonanie pomiarów. Do badań wykorzystany zostanie Wiedeński System Testów.
2. Analiza zmienności istotnych w procesie pracy człowieka - operatora parametrów fizjologicznych  oraz ich pomiar i ocena - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z metodami pomiaru i oceny wybranych  parametrów fizjologicznych człowieka, zmieniających się podczas wykonywanej pracy (wskaźniki stopnia ciężkości pracy). Dokonanie pomiarów. Do badań wykorzystany zostanie System Biofeedback 2000.
3. Badania rozkładu natężenia oświetlenia świateł głównych pojazdu na ekranie pomiarowym ISO  - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z zagadnieniem  wpływu rozkładu natężenia oświetlenia świateł głównych pojazdu na parametry obserwacji kierowcy i innych uczestników ruchu drogowego.
4. Badania luminancji tablicy wskaźników samochodowych - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z zagadnieniem  wpływu rozkładu luminancji tablicy wskaźników pojazdu na warunki pracy kierowcy.
5. Badanie rozsyłu światłości kierunkowej lamp sygnałowych  - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z zagadnieniem rozsyłu kierunkowego samochodowych lamp sygnałowych zainstalowanych na pojeździe w kontekście warunków obserwacji przez innych uczestników ruchu drogowego.
6. Ochrona człowieka przed oddziaływaniem  drgań w otoczeniu infrastruktury transportowej - Celem ćwiczenia: jest zapoznanie studentów z zagadnieniami oddziaływania drgań w otoczeniu infrastruktury transportowej.
7. Projektowanie środków transportu zgodnie z wymogami  w zakresie obniżania emisji hałasu – cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z metodami pomiaru mocy akustycznej wybranych maszyn i urządzeń, wyznaczaniem parametrów akustycznych w procesie konstruowania pojazdów oraz projektowaniem tłumików akustycznych w pojazdach.
8. Projektowanie map akustycznych oraz urządzeń ochrony akustycznej przy uwzględnieniu hałasu drogowego, kolejowego i tramwajowego – cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z metodami projektowania działań prowadzących do ograniczenia emisji hałasu transportowego. 
 
    - Metody oceny:
  - Wykład: ocena formująca - 2 pisemne sprawdziany cząstkowe zawierające /każdy/ 4 pytania otwarte dotyczące wybranych zagadnień z zakresu specyfiki funkcjonowania operatora w środkach transportu; 
ocena podsumowująca: egzamin pisemny zawierający 5 pytań otwartych;
ćwiczenia laboratoryjne: ocena formująca - 4 sprawdziany pisemne zawierające po 5 pytań otwartych oraz 4 sprawozdania z wykonanych ćwiczeń 
fakultatywna ocena: podsumowująca  - sprawdzian   poprawkowy zawierający 5 pytań otwartych
 
    - Egzamin:
  - tak
 
    - Literatura:
  - 1. Bezpieczeństwo i higiena pracy., (red. D. Koradeckiej), CIOP; Warszawa, 2008.
2. Engel, Z.: Ochrona środowiska przed drganiami i hałasem. PWN, Warszawa       2001.
3. Fizjologia człowieka (red. L. Borodulin - Nadzieja), Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław, 2005
4. Hempel  L.: 	Człowiek i maszyna. WKiŁ, Warszawa 1984.
5. Ratajczak Z.: Niezawodność człowieka w pracy. Studium psychologiczne, Warszawa, PWN, 1988
6. Strelau J.:  Psychologia – podręcznik akademicki, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2000.
7. Tytyk, E.: Projektowanie ergonomiczne., Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa,        2001.
8. Instrukcje do stosowanego oprogramowania
 
    - Witryna www przedmiotu:
  - www.simt.wt.pw.edu.pl
 
    - Uwagi:
  - brak
 
    Efekty uczenia się
    Profil ogólnoakademicki - wiedza
                    - Efekt W01
 
                    - Ma wiedzę  z zakresu biologicznych mechanizmów zachowania człowieka - operatora
                        Weryfikacja: ocena formująca - I pisemny sprawdzian zawierający 4 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 2 z nich; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 3
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_W10
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05                     
                                    - Efekt W02
 
                    - Ma uporządkowaną wiedzę obejmującą metodykę badań cech psychologicznych i fizjologicznych operatorów środków transportu
                        Weryfikacja: ocena formująca - I pisemny sprawdzian zawierający 4 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 2 z nich; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 3
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_W10, Tr1A_W12
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03                     
                                    - Efekt W03
 
                    - Ma szczegółową wiedzę związaną z procedurą doboru zawodowego  operatorów środków transportu
                        Weryfikacja: ocena formująca - II pisemny sprawdzian zawierający 4 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 2 z nich; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 3
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_W10, Tr1A_W12
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03                     
                                    - Efekt W04	
 
                    - Ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych i prawnych uwarunkowań związanych z bezpieczeństwem pracy
                        Weryfikacja: ocena formująca - II pisemny sprawdzian zawierający 4 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 2 z nich; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 3
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_W07, Tr1A_W13
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_W02, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, T1A_W08, InzA_W03                     
                
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
                    - Efekt U01
 
                    - Potrafi  przeprowadzać eksperymenty, pomiary i interpretować uzyskane wyniki 
                        Weryfikacja: ćwiczenia 1-4/ dokonanie pomiarów, wykonanie sprawozdań, kolokwium po każdym ćwiczeniu, zawierające 4 pytania otwarte, w tym 2 pytania z zakresu weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 2 z nich
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_U09
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_U07, T1A_U08, T1A_U11, InzA_U01                     
                                    - Efekt U02
 
                    - Potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego z zakresu oceny narażenia na czynniki otoczenia, oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia 
                        Weryfikacja: ćwiczenia 1-4/ dokonanie pomiarów, wykonanie sprawozdań, kolokwium po każdym ćwiczeniu, zawierające 4 pytania otwarte, w tym 2 pytania z zakresu weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź na co najmniej 2 z nich
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_U21, Tr1A_U22
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_U15, InzA_U07, T1A_U15, InzA_U07                     
                
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
                    - Efekt K01
 
                    - rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, przede wszystkim w celu podnoszenia swoich kompetencji zawodowych i osobistych
                        Weryfikacja: egzamin, 1 z 5 pytań otwartych, wymagane jest udzielenie odpowiedzi na przynajmniej 3 pytania
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_K01
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_K01                     
                                    - Efekt K02
 
                    - Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
                        Weryfikacja: Ocena planowania i sprawności  wykonania ćwiczeń
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_K03
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_K03