- Nazwa przedmiotu:
- Metrologia
- Koordynator przedmiotu:
- dr inż. Jerzy Pietrzyk /adiunkt
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Mechanika i Budowa Maszyn
- Grupa przedmiotów:
- Obowiązkowe
- Kod przedmiotu:
- MN1A_18
- Semestr nominalny:
- 1 / rok ak. 2024/2025
- Liczba punktów ECTS:
- 2
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Wykłady: liczba godzin według planu studiów - 20 h, zapoznanie ze wskazaną literaturą - 10 h, przygotowanie do zaliczenia - 20 h, razem - 50 h
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- Wykłady - 20 h; razem - 20 h = 0,8 ECTS
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- -
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład300h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- -
- Limit liczby studentów:
- Wykład: min. 15
- Cel przedmiotu:
- Celem nauczania jest uzyskanie przez studentów wiedzy z podstaw metrologii ogólnej i prawnej, pojęć związanych z niepewnością pomiaru, tolerancjami geometrycznymi i strukturą geometryczną powierzchni, a także budową podstawowego sprzętu technicznego ogólnego przeznaczenia i techniką pomiarową, stosowaną w budowie maszyn.
- Treści kształcenia:
- W1 - Podstawowe pojęcia metrologiczne (pojęcie pomiaru, wielkości mierzone i wpływowe);
W2 - Zasady i metody pomiarowe. Rodzaje pomiarów. Rodzaje błędów pomiarowych i ich oszacowanie, analiza błędów przypadkowych.;
W3 - Metoda pomiarów bezpośrednich, pośrednich i złożonych. Jednostki miar długości i kąta.;
W4 - Międzynarodowy Układ Jednostek Miar SI. Narzędzia pomiarowe.;
W5 - Właściwości metrologiczne i dobór narzędzi pomiarowych. Tolerancje wielkości geometrycznych (tolerancje wymiarów, odchyłki i tolerancje, rozkład wymiaru w polu tolerancji).;
W6 - Pasowanie i jego charakterystyka. Układ tolerancji i pasowań wg Polskich Norm. Arytmetyka wymiarów tolerowanych.;
W7 - Łańcuchy wymiarowe (łańcuch wymiarowy i jego opis matematyczny). Łańcuchy wymiarowe (analiza i synteza łańcuchów wymiarowych);
W8 - Zamienność w budowie maszyn.;
W9 - Mechanizacja i automatyzacja kontroli wielkości geometrycznych (sprawdziany, przyrządy kontrolne, automatyczna kontrola bierna i czynna).;
W10 - Metody statystyczne w zapewnieniu jakośc
- Metody oceny:
- Warunkiem zaliczenia części wykładowej przedmiotu jest uzyskanie pozytywnej oceny z pisemnego kolokwium obejmującego sprawdzenie wiedzy z zakresu zagadnień omawianych podczas wykładów, w tym również wiedzy nabytej samodzielnie przez studenta ze wskazanej przez prowadzącego literatury i innych źródeł. Zaliczenie z części wykładowej odbywa się nie później niż na ostatnich zajęciach wykładowych w semestrze. Szczegółowe zasady organizacji dla kolokwium zaliczeniowego i poprawkowego, zasady korzystania z materiałów pomocniczych oraz zasady oceny podawane są na początku zajęć dydaktycznych. W sprawach nieuregulowanych w regulaminie przedmiotu, zastosowanie znajdują odpowiednie przepisy Regulaminu Studiów w Politechnice Warszawskiej.
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- 1. Białas S.: Metrologia techniczna z podstawami tolerowania wielkości geometrycznych dla mechaników, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2006. 2. Humienny Zb. i inni: Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS), WNT, Warszawa 2004. 3. Jakubiec W., Malinowski J.: Metrologia wielkości geometrycznych, WNT, Warszawa 2004. 4. Jezierski J.: Analiza tolerancji i niedokładności pomiarów w budowie maszyn, WNT, Warszawa 1994. 5. Jezierski J.: Analiza tolerancji i zamienności części maszyn, WNT, Warszawa 2006. 6. Paczyński P.: Metrologia techniczna – Przewodnik do wykładów, ćwiczeń i laboratoriów, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2003. 7. Praca zbiorowa: Poradnik metrologa warsztatowego, WNT, Warszawa 1973. 8. Ratajczyk E.: Laboratorium pomiarów wielkości geometrycznych, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1986. 9. Sadowski A., Miernik E., Sobol J.: Metrologia długości i kąta, WNT, Warszawa 1979.
- Witryna www przedmiotu:
- -
- Uwagi:
- -
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka W01_01
- Potrafi w oparciu o wiedzę w zakresie matematyki dokonywać obliczeń dotyczących błędów pomiarowych, tolerowania wymiarów, odchyłek, analizy i syntezy łańcuchów wymiarowych.
Weryfikacja: Kolokwium (W3, W5, W6, W7).
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
M1A_W01_01
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka W03_03
- Potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia metrologiczne, wskazać wielkości wpływowe zakłócające tok pomiaru, metody pomiarów bezpośrednich, pośrednich i złożonych. Potrafi scharakteryzować na czym polega mechanizacja i automatyzacja kontroli wielkości geometrycznych oraz zasady zamienności w budowie maszyn.
Weryfikacja: Kolokwium (W1, W2, W3, W8, W9, W10).
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
M1A_W03_03
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka W07_02
- Zna podstawowe metody i zasady wykonywania pomiarów wielkości geometrycznych elementów maszynowych i oceny stanu ich powierzchni. Ma podstawową wiedzę dotyczącą doboru narzędzi i przyrządów pomiarowych. Ma wiedzę dotyczącą błędów pomiarowych i opracowywania wyników pomiarów wielkości geometrycznych.
Weryfikacja: Kolokwium (W1, W2, W3, W8, W9, W10).
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
M1A_W07_02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka U01_02
- Potrafi korzystać z układu tolerancji i pasowań zawartych w Polskich Normach. Stosuje zasady analizy i syntezy łańcuchów wymiarowych wykorzystywanych podczas projektowania elementów i zespołów maszynowych. Potrafi wykonać obliczenia związane ze statystyczną kontrolą jakości w produkcji wielkoseryjnej i masowej.
Weryfikacja: Kolokwium (W3, W7, W9, W10)
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
M1A_U01_02
Powiązane charakterystyki obszarowe: