- Nazwa przedmiotu:
- Dylematy rządów prawa
- Koordynator przedmiotu:
- dr hab. Piotr Radziewicz - prof. uczelni
- Status przedmiotu:
- Fakultatywny ograniczonego wyboru
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Administracja
- Grupa przedmiotów:
- Obieralne
- Kod przedmiotu:
- A12_DRP
- Semestr nominalny:
- 4 / rok ak. 2022/2023
- Liczba punktów ECTS:
- 3
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Zajęcia stacjonarne (ćwiczenia) — 30 godz.; przeczytanie literatury i orzecznictwa — 30 godz.; konsultacje i przygotowanie do sprawdzianu pisemnego — 10 godz.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 3
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- -
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład0h
- Ćwiczenia30h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Ogólna wiedza z zakresu prawa konstytucyjnego i wstępu do prawoznawstwa po zajęciach na pierwszym roku studiów licencjackich na kierunku administracja.
- Limit liczby studentów:
- grupa obieralna
- Cel przedmiotu:
- Celem przedmiotu jest zapoznanie słuchaczy z aktualnymi zagadnieniami ustrojowymi i społecznymi współczesnego państwa. Tematy zajęć będą omawiane na przykładach znanych wydarzeń społeczno-politycznych bądź słynnych spraw sądowych, które wpłynęły na standardy demokracji i praworządności. Podczas zajęć zostanie poruszona m.in. problematyka rządów prawa, demokracji, podziału władzy, praw człowieka, sporu między parlamentem a sądem konstytucyjnym o tzw. „ostatnie słowo” w sprawach światopoglądowych, nieposłuszeństwa obywatelskiego, neutralności światopoglądowej państwa i prawa.
- Treści kształcenia:
- 1. Idea rządów prawa.
2. Demokracja (tekst: mowa pogrzebowa Peryklesa).
3. Podział władzy.
4. Dylemat większościowy.
5. Prawa człowieka, ich kolizje i gwarancje ochrony (tekst: Kołakowski, Po co nam prawa człowieka?).
6. Nieposłuszeństwo obywatelskie.
7. Wieloznaczność i „otwarta struktura” prawa.
8. Sprawiedliwość tranzycyjna (tekst: Fuller, Przypadek donosiciela).
9. Formuła Radbrucha. Sprawa strzelców przy murze berlińskim.
10. Godność człowieka i prawo do życia. Sprawa zestrzelenia samolotu renegade.
11. Wolność człowieka. Na przykładzie sprawy dotyczącej obowiązku zapinania pasów bezpieczeństwa w pojazdach.
12. Prawo a nowoczesne technologie. Algorytm za kierownicą. Sprawa Cambridge Analytica.
- Metody oceny:
- Podstawą zaliczenia przedmiotu jest pisemny sprawdzian (kolokwium), który zostanie przeprowadzony na ostatnich zajęciach w semestrze (według wydziałowego planu zajęć).
Sprawdzian będzie testem składającym się z 10 pytań jednokrotnego wyboru. Podstawą testu będzie materiał omówiony podczas zajęć oraz materiał dodatkowy wskazany przez wykładowcę. Punktacja testu: 6 pkt — ocena dostateczna, 7 pkt — ocena dostateczna plus, 8 pkt — ocena dobra, 9 pkt — ocena dobra plus, 10 pkt — ocena bardzo dobra.
Sprawdzian będzie trwał 15 minut. Podczas kolokwium nie można korzystać z pomocy dydaktycznych i elektronicznych nośników informacji. Ocena może zostać podwyższona za wyróżniające przygotowywanie się do zajęć i udział w dyskusjach.
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- Literatura podstawowa:
1. D. Held, Modele demokracji, Kraków 2010;
2. T. Pietrzykowski, Etyczne problemy prawa, Warszawa 2011;
3. L. Fuller, Problem donosiciela, [w:] Moralność prawa, Warszawa 2004, s. 211-218.
Literatura uzupełniająca:
1. A. Scalia, Mułłowie Zachodu: sędziowie jako arbitrzy moralni, Warszawa 2009;
2. D. Ziblatt, S. Levistsky, Tak umierają demokracje, Warszawa 2018;
3. L. Fuller, Moralność, dzięki której prawo jest możliwe, [w:] Moralność prawa, Warszawa (fragment, do s. 36);
4. W. Sadurski, Spór o ostatnie słowo: sądownictwo konstytucyjne a demokracja przedstawicielska, Civitas 1989/2;
5. N. W. Barber, The Principles of Constitutionalism, Oxford 2018;
6. J. Waldron, The Core of the Case Against Judicial Review, Yale Law Review 2006, No. 116;
7. P. Radziewicz, Kryzys konstytucyjny i paradygmatyczna zmiana konstytucji, Państwo i Prawo 2020/10;
8. J. Zajadło, Nieposłuszeństwo sędziowskie, Państwo i Prawo 2016/1.
- Witryna www przedmiotu:
- do uzupełnienia
- Uwagi:
- do uzupełnienia
Efekty uczenia się