Drukuj Eksport do pliku (MS Word)
Nazwa przedmiotu:
Logika dla prawników
Koordynator przedmiotu:
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Administracja
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
A12_LDP
Semestr nominalny:
4 / rok ak. 2023/2024
Liczba punktów ECTS:
1
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Udział w wykładach 15h Konsultacje 3h Praca własna: - przygotowanie do zajęć 2h - czytanie literatury 5h Ogółem praca studenta 25 h
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
0,6 p. ECTS
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład15h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Związki korelacyjne: Przedmiot rozwija umiejętności, takie jak zdolność do systematycznego i uporządkowanego myślenia, wyciągania wniosków, analizy sytuacji, planowania i zdolności klasyfikacyjno-definicyjnych, które potrzebne są w nauce dowolnego przedmiotu z zakresu programowego i problemowego na kierunku administracja. Przedmiot może być szczególnie przydatny dla radzenia sobie w sytuacjach problemowych oraz przy realizacji przedmiotów administracyjno-prawnych. Przedmiot nie wymaga wstępnego wprowadzenia. Wymagane są podstawowe wiadomości z matematyki nabyte w edukacji na poziomie licealnym oraz uzyskane w ramach przedmiotów: logika formalna, matematyka i informatyka.
Limit liczby studentów:
cały rok
Cel przedmiotu:
Cel: Głównym celem jest zapoznanie z podstawami logiki współczesnej, jej osiągnięciami oraz z praktycznymi zastosowaniami w prawie, rozwiązywaniu problemów w życiu codziennym, nauce i administracji. Do szczegółowych celów należą: przedstawienie informacji o kategoriach semantycznych wyrażeń, logice zdań, klasycznym rachunku predykatów, logikach nieklasycznych, definicjach, podziałach logicznych, a także podanie wstępnych informacji o retoryce i teorii argumentacji wraz z omówieniem metod logicznych używanych w formułowaniu myśli, wypowiedzi, dyskusji i analizie aktów prawnych. Przedmiot jest zorganizowany w układzie problemowym. Wykłady dotyczą teoretycznego przedstawienia najważniejszych problemów i kwestii pojęciowych.
Treści kształcenia:
Wykłady (tematy oraz zagadnienia) 1. Co to jest logika? Rola logiki w życiu codziennym. Współczesny stan logiki. Historia logiki (informacje na ten temat będą podawane sukcesywnie w trakcie każdego wykładu). Przedmiot badań logiki i przedmioty abstrakcyjne. Błędy logiczne i językowe. Wieloznaczność języka. Antynomie i paradoksy. 2. Kategorie semantyczne, znak, symbol, nazwa, rodzaje nazw, oznaczanie, znaczenie. Podział nazw, relacje między zakresami nazw (diagramy Venna). 3. Logika zdań I: pojęcie zdania, rodzaje zdań, pojęcie prawdy i logiki prawdziwościowej. funktory prawdziwościowe, funkcje zdaniowe, tautologie rachunku zdań. Klasyczny rachunek zdań a logiki nieklasyczne. 4. Pojęcie i rodzaje relacji. Elementy semantyki logicznej: pojęcie prawdy, jej definicje i podstawowe teorie (klasyczna, korespondencyjna teoria prawdy, teorie nieklasyczne: koherencyjna, pragmatyczna, bezcudzysłowowa, redundancyjna itp.). Pojęcie prawdy w naukach humanistycznych i przyrodniczych. 5. Pojęcie definicji. Rodzaje definicji. Rola definicji w prawie. 6. Wypowiedzi intensjonalne: rola wypowiedzi intensjonalnych w prawie i naukach społeczno-historycznych, rodzaje wypowiedzi intensjonalnych. Wypowiedzi oceniające i pojęcie normy. Norma postępowania. Wypowiedzi modalne. 7. Wstęp do hermeneutyki prawa i nauk humanistycznych I. (Logika a uzasadnianie wyroków sądu i postępowanie dowodowe. Rodzaje wnioskowań w postępowaniu dowodowym.) 8. Uzasadnianie twierdzeń. Pojęcie wnioskowania. Wnioskowanie dedukcyjne, uprawdopodabniające (redukcyjne, indukcyjne, kanony indukcji, analogia). Dowodzenie twierdzeń. Dowody wprost i nie wprost. Wynikanie logiczne. Wnioskowanie dedukcyjne. Dowodzenie, sprawdzanie, wyjaśnianie. Kanony indukcji. 9. Klasyfikacja i podział logiczny. Logika a retoryka. Logika pytań: pytania i odpowiedzi. Logika dyskusji. Pytania i ich rodzaje. Stawianie pytań. Rodzaje argumentów. Sofizmaty. 10. Wstęp do hermeneutyki prawa i nauk humanistycznych II. (Wykładnia i interpretacja przepisów prawnych. Dyrektywy wykładnicze. Interpretacja i rozumienie źródeł historycznych. Hermeneutyka filozoficzna. Hermeneutyka faktów kulturowych.)
Metody oceny:
Podstawą zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnych oceny z pracy zaliczeniowej lub kolokwium oraz aktywność na wykładach. Wykłady kończą się kolokwium podsumowującym lub pracą zaliczeniową, które obejmują wiedzę z wykładów oraz zalecanej literatury. Ocena końcowa będzie określona na podstawie wyników kolokwium lub pracy zaliczeniowej oraz ocenie aktywności na zajęciach. Warunki: aktywne uczestnictwo studenta w zajęciach lub pozytywna ocena pracy zaliczeniowej. Przygotowywanie się do zajęć na podstawie podanej literatury i materiałów źródłowych. Studenci wykazujący się aktywnością mogą być zwolnieni z kolokwium zaliczeniowego, jeśli tak zdecyduje prowadzący zajęcia. Zagadnienia na kolokwium: 1. Rodzaje definicji i najczęstsze błędy definiowania. Podaj przykłady. [W_LP01, W_LP02] [U_LP01, U_LP03, U_LP04] [K_LP01, K_LP02, K_LP03] 2. Podaj klasyfikację aktów prawnych i sprawdź, czy spełnia zasady podziałów lub klasyfikacji logicznych. [W_LP01, W_LP02, W_LP03, W_LP04] [U_LP01, U_LP03, U_LP04] [K_LP01, K_LP02, K_LP03] 3. Podaj przykłady rozumowań subsumpcyjnych lub innych dotyczących analizy aktów prawnych, które wykorzystują podstawowe prawa klasycznego rachunku nazw. [W_LP01, W_LP03, W_LP04, W_LP05] [U_LP01, U_LP02, U_LP03, U_LP04] [K_LP01, K_LP02, K_LP03] 4. Poddaj analizie logicznej strukturę powiązań kilku wybranych aktów prawnych. [W_LP01, W_LP03, W_LP04, W_LP05] [U_LP01, U_LP02, U_LP03, U_LP04] [K_LP01, K_LP02, K_LP03] 5. Podaj przykład wykładni aktu prawnego wraz z uzasadnieniem dokonanej przez jeden z organów uprawnionych do wykładni w Polsce. [W_LP01, W_LP04, W_LP05] [U_LP01, U_LP02, U_LP03, U_LP04] [K_LP01, K_LP02, K_LP03] 6. Podstawowe prawa klasycznego rachunku nazw i przykłady ich zastosowań. [W_LP01] [U_LP02, U_LP03] [K_LP01] 7. Co to są kategorie syntaktyczne i jakie są podstawowe ich rodzaje. [W_LP01, W_LP02] [K_LP01] 8. Jakie są podstawowe zasady dokonywania wykładni przepisów prawnych. [W_LP01, W_LP04, W_LP05] [U_LP01, U_LP04] [K_LP01, K_LP02, K_LP03] 9. Znaki i rodzaje znaków. [W_LP01, W_LP05] 10. Scharakteryzuj syntaktycznie kategorię nazw. [W_LP01, W_LP02, W_LP05] 11. Scharakteryzuj syntaktycznie kategorię zdań. [W_LP01, W_LP02, W_LP05[ 12. Scharakteryzuj syntaktycznie kategorię funktorów. [W_LP01, W_LP02, W_LP05[ 13. Scharakteryzuj semantycznie kategorię nazw. [W_LP01, W_LP02, W_LP05] 14. Rodzaje nazw. Klasyfikacja nazw. [W_LP01, W_LP02, W_LP05] 15. Funkcje semantyczne nazw. [W_LP01, W_LP02, W_LP05] 16. Funkcje semantyczne zdań. [W_LP01, W_LP02, W_LP05[ 17. Co to jest funkcja, a co to jest relacja. [W_LP01] 18. Rodzaje relacji. [W_LP01] 19. Rodzaje funkcji. [W_LP01[ 20. Wypowiedzi intensjonalne: rodzaje i charakterystyka. [W_LP01, W_LP05] [U_LP03] [K_LP01, K_LP03] 21. Rodzaje pytań. [W_LP01, W_LP05] [U_LP03, U_LP04] [K_LP01] 22. Rodzaje wnioskowań. [W_LP01] [U_LP04] 23. Kanony indukcji Milla. [W_LP01] Ocena za przedmiot Ocena Student, który zaliczył przedmiot (moduł) wie / umie / potrafi: 3.0 Uzyskał co najmniej 40% maksymalnej łącznej liczby punktów ze wszystkich kolokwiów i zaliczył wszystkie kolokwia lub zaliczył pracę problemową oraz wykazał się obecnością na zajęciach. 3.5 Uzyskał co najmniej 50% maksymalnej łącznej liczby punktów ze wszystkich kolokwiów i zaliczył wszystkie kolokwia lub zaliczył pracę zaliczeniową na 3,5 oraz wykazał się obecnością na zajęciach. 4.0 Uzyskał co najmniej 65% maksymalnej łącznej liczby punktów ze wszystkich kolokwiów i zaliczył wszystkie kolokwia lub zaliczył pracę zaliczeniową na 4,0 oraz wykazał się obecnością na zajęciach, 4.5 Uzyskał co najmniej 75% maksymalnej łącznej liczby punktów ze wszystkich kolokwiów i zaliczył wszystkie kolokwia lub zaliczył pracę zaliczeniową na 4,5 oraz wykazał się aktywnością, wiedzą i systematycznym przygotowaniem, a także obecnością na wykładach 5.0 Uzyskał co najmniej 80% maksymalnej łącznej liczby punktów ze wszystkich kolokwiów i zaliczył wszystkie kolokwia lub zaliczył pracę problemową na 5,0 oraz wykazał się aktywnością, wiedzą i systematycznym przygotowaniem, a także obecnością na wykładach.
Egzamin:
nie
Literatura:
Zalecana literatura i pomoce naukowe Literatura podstawowa: 1. Zygmunt Ziembiński „Logika praktyczna” PWN, Warszawa (wiele wydań, lektura w zakresie omawianych na wykładzie zagadnień). 2. Chaim Perelman: Logika prawnicza. Nowa retoryka. Warszawa: PWN, 1984. Literatura uzupełniająca: 1. Ludwik Borkowski „Elementy logiki formalnej.” Lublin 1991 (w zakresie omawianym na wykładach), 2. Barbara Stanosz „Ćwiczenia z logiki”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007 (w zakresie omawianym na wykładach).
Witryna www przedmiotu:
do uzupełnienia
Uwagi:
do uzupełnienia

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W_P01
Zna podstawową terminologię w zakresie logiki rozumie jej źródła i zastosowania w praktyce.
Weryfikacja: Kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub/i praca zaliczeniowa na zadany temat, dyskusja problemów (w czasie zajęć lub konsultacji) lub praca zaliczeniowa
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W04, K_W01
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.X.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1
Charakterystyka W_P02
Zna zasady podziałów i klasyfikacji, definiowania, rodzaje nazw i kategorii syntaktycznych.
Weryfikacja: kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub/i praca zaliczeniowa na zadany temat, dyskusja problemów (w czasie zajęć lub konsultacji) lub praca zaliczeniowa
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01, K_W03, K_W04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, II.X.P6S_WG.2
Charakterystyka W_P03
Ma podstawową wiedzę o logicznej strukturze i funkcjach systemu prawnego oraz społecznego.
Weryfikacja: kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub/i praca zaliczeniowa na zadany temat, dyskusja problemów (w czasie zajęć lub konsultacji) lub praca zaliczeniowa
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W07, K_W01, K_W06
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.S.P6S_WG.1, II.H.P6S_WG.1.o, I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.3, I.P6S_WK, II.T.P6S_WK
Charakterystyka W_P04
Zna zasady i podstawy logiczne dokonywania wykładni przepisów prawnych.
Weryfikacja: kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub/i praca zaliczeniowa na zadany temat, dyskusja problemów (w czasie zajęć lub konsultacji) lub praca zaliczeniowa
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01, K_W06
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, II.H.P6S_WG.3
Charakterystyka W_P05
Zna podstawowe zagadnienia logiki prawniczej.
Weryfikacja: kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub/i praca zaliczeniowa na zadany temat
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W03, K_W06, K_W07
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, II.H.P6S_WG.3, II.T.P6S_WK, II.H.P6S_WG.1.o

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U_P01
Potrafi rozpoznawać rodzaje definicji, błędy w definiowaniu, błędy w rozumowaniach, dokonywać podziałów logicznych i klasyfikacji w pracy administracyjno-prawnej.
Weryfikacja: Rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie zajęć, kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub dyskusja problemów (w czasie zajęć lub konsultacji) lub praca zaliczeniowa
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U02, K_U05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, I.P6S_UO
Charakterystyka U_P02
Potrafi korzystać z sylogizmów, praw kwadratu logicznego, stosować obwersję, konwersję, kontrapozycję w rozumowaniach prawniczych
Weryfikacja: Rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie zajęć, kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub dyskusja problemów (w czasie zajęć lub konsultacji) lub praca zaliczeniowa
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U05, K_U02
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UO, I.P6S_UW
Charakterystyka U_P03
Potrafi analizować logicznie akty prawne, teksty naukowe i sytuacje problemowe
Weryfikacja: Rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie zajęć, kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub dyskusja problemów (w czasie zajęć lub konsultacji) lub praca zaliczeniowa
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U05, K_U07
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UO, I.P6S_UK
Charakterystyka U_P04
Potrafi interpretować teksty i przepisy prawne.
Weryfikacja: Rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie zajęć, kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub dyskusja problemów (w czasie zajęć lub konsultacji) lub praca zaliczeniowa
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U02, K_U05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, I.P6S_UO

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K_01
Ma świadomość konieczności zachowywania szeroko pojętej logiki i reguł w działalności społecznej, politycznej, administracyjnej, naukowej i antykryzysowej.
Weryfikacja: rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie zajęć i pracy problemowej
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K05, K_K07
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_02
Odpowiedzialnie przygotowuje się do pełnienia ważnej roli w społeczeństwie, projektuje i wykonuje zadania w zakresie pracy zawodowej.
Weryfikacja: rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie zajęć i pracy problemowej (zaliczeniowej)
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K05, K_K07
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_03
Ma świadomość konieczności zachowania spójności logicznej aktów prawnych i reguł społecznych wraz ze świadomością użyteczności zachowywania konsekwencji w myśleniu i postępowaniu.
Weryfikacja: rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie zajęć i pracy problemowej (zaliczeniowej)
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K05, K_K07
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO