Nazwa przedmiotu:
Oceny środowiskowe w biogospodarce
Koordynator przedmiotu:
dr hab. inż. Andrzej Kulig, profesor uczelni
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia II stopnia
Program:
Biogospodarka
Grupa przedmiotów:
Przedmioty kierunkowe
Kod przedmiotu:
-
Semestr nominalny:
3 / rok ak. 2022/2023
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Wykłady 30 godz. Ćwiczenia projektowe 15 godz. Zapoznanie się z literaturą 5 godz. Analiza danych do projektu (m.in. studia internetowe) i przygotowanie raportu 20 godz. Przygotowanie do kolokwiów 5 godz.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
2
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
1
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt15h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
-
Limit liczby studentów:
30
Cel przedmiotu:
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z procedurami ocen środowiskowych w procesach projektowania, realizacji oraz eksploatacji instalacji i obiektów w biogospodarce. Ćwiczenia projektowe, uzupełnione wiedzą przekazaną podczas wykładu, dają znajomość procedur formalno-prawnych oraz umiejętność opracowania karty informacyjnej przedsięwzięcia, oceny niektórych oddziaływań i realizacji wybranych elementów raportu o oddziaływaniu na środowisko.
Treści kształcenia:
Wykład: 1. Oddziaływania na środowisko przedsięwzięć inwestycyjnych i ich ocena. Podstawowe definicje. 2. Krótki rys historyczny ocen środowiskowych na świecie, w UE i w Polsce. 3. Zasady oraz przepisy międzynarodowe (dyrektywy i konwencje) związane z procedurami ocen oddziaływania na środowisko (OOŚ). 4. Podstawy prawne procedur OOŚ w Polsce – ewolucja przepisów i ich ostateczny kształt. 5. Rodzaje przedsięwzięć w biogospodarce wpływających na stan środowiska, m.in. zamierzenia budowlane oraz inne formy działalności. 5. Proces inwestycyjny w świetle wymagań ochrony środowiska. 7. Cele merytoryczne oraz rodzaje ocen środowiskowych. 8. Strategiczne oceny środowiskowe – prognozy skutków realizacji polityki, strategii, planu i programu. 9. OOŚ w kontekście transgranicznym. 10. Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko na etapie planowania inwestycji. 11. Raport o oddziaływaniu na środowisko - zasady opracowania i wymagania formalne w zakresie jego opiniowania. 12. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia w świetle wymagań ustawy OOŚ. 13. Harmonogram procedury oceny. 14. Oddziaływanie na etapie realizacji, eksploatacji i likwidacji obiektu. 15. Metody i techniki wykonywania ocen. 16. Materiały źródłowe w ocenach środowiskowych. 17. Wykorzystanie danych z monitoringu środowiska. 18. Ustalanie zakresu OOŚ. 19. Listy sprawdzające opisowe. 20. Sposoby uszczegółowiania ocen. 21. Metody OOŚ: listy sprawdzające skalowane i ważone, macierze, m. nakładkowa, m. powiązań sieciowych, m. porównania stanów środowiska i modelowanie matematyczne. Wariantowanie rozwiązań w OOŚ. 22. Oceny porealizacyjne i przeglądy ekologiczne (PE). 23. Zasady ogólne i wymagania formalne wykonywania przeglądów środowiskowych. PE terenów zanieczyszczonych. 24. Szczegółowe procedury PE (procesy prywatyzacyjne, zarządzanie środowiskiem, gospodarka wodno-ściekowa i odpadami). 25. Oddziaływanie na środowisko obiektów w sektorze biogospodarki. 26. Źródła, rodzaje i zasięg oddziaływania zakładów rolno-spożywczych, oczyszczalni ścieków, obiektów mechaniczno-biologicznego przetwarzania oraz składowania odpadów itp. (przykłady). 27. Czynne i bierne metody ograniczenia niekorzystnych oddziaływań. 28. Problematyka uciążliwości obiektów w biogospodarce: oddziaływanie zapachowe i emisja hałasu. 29. Udział społeczeństwa w procedurach ocen środowiskowych. Formy i techniki konsultacji z udziałem społeczeństwa. 30. Rola inwestora i organów ochrony środowiska w procedurze OOŚ. Projekt: Wymagania formalno-prawne dla poszczególnych grup przedsięwzięć, przedstawienie procedury. Opis planowanego przedsięwzięcia, lokalizacja oraz karta informacyjna przedsięwzięcia. Elementy przyrodnicze i społeczno-ekonomiczne środowiska. Zakres raportu, rozwiązania techniczne i technologiczne. Przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń wynikające z funkcjonowania przedsięwzięcia. Przedstawienie rozwiązań alternatywnych. Przewidywane oddziaływania na poszczególne elementy środowiska na etapie budowy, eksploatacji i likwidacji. Macierz Leopolda. Przewidywane działania mające na celu zapobieganie, zmniejszanie lub kompensowanie szkodliwych oddziaływań. Analiza możliwych konfliktów społecznych wraz z propozycjami ich uniknięcia lub zminimalizowania. Monitoring oddziaływania przedsięwzięcia. Prezentacja raportu.
Metody oceny:
Wykład - kolokwium zaliczeniowe. Projekt - prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu.
Egzamin:
nie
Literatura:
1. Przepisy prawnej ochrony środowiska, w tym m.in. ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62 poz. 627; t.j. Dz. U. z 2018, poz.799 z późn. zm.), ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227; t.j. Dz. U. z 2018, poz. 2081 z późn. zm.; zwana dalej ustawą OOŚ) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397; tj. Dz. U. z 2016 poz. 71). 2. Bugajska A., Kulig A.: Prawodawstwo w ochronie środowiska z elementami ocen oddziaływania na środowisko. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2015 r. 3. Bugajska A.,Kulig A. Prawodawstwo w ochronie środowiska i ooś w praktyce. Materiały dydaktyczne do ćwiczeń. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. warszawa 2018 r. 4. Forkiewicz E., Kawicki A. (2009): Postępowania administracyjne w sprawach określonych ustawą z dnia 3 października 2008 r., o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ministerstwo Środowiska. Warszawa.
Witryna www przedmiotu:
-
Uwagi:
-

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W01
Ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę obejmującą kluczowe zagadnienia z zakresu ochrony środowiska oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami przyrodniczymi.
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe - wykład
Powiązane charakterystyki kierunkowe: B2_W05 , B2_W11
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WG, II.T.P7S_WG, III.P7S_WG.o, I.P7S_WK, II.T.P7S_WK, III.P7S_WK.o
Charakterystyka W02
Posiada poszerzoną wiedzę z zakresu podstawowych technik i narzędzi badawczych monitorowania oraz ochrony poszczególnych komponentów środowiska przed zanieczyszczeniami.
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane charakterystyki kierunkowe: B2_W05 , B2_W11
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WG, II.T.P7S_WG, III.P7S_WG.o, I.P7S_WK, II.T.P7S_WK, III.P7S_WK.o
Charakterystyka W03
Posiada wiedzę z zakresu zarządzania, w tym zarządzania jakością, oraz uwarunkowań środowiskowych prowadzenia działalności gospodarczej.
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane charakterystyki kierunkowe: B2_W05 , B2_W11
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WG, II.T.P7S_WG, III.P7S_WG.o, I.P7S_WK, II.T.P7S_WK, III.P7S_WK.o

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U01
Potrafi pozyskiwać i rozumie informacje z literatury, baz danych i innych źródeł; potrafi interpretować uzyskane informacje, oraz oceniać ich rzetelność i wyciągać z nich wnioski, formułować i uzasadniać opinie.
Weryfikacja: wykonanie i prezentacja procedury formalno-prawnej + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: B2_U02
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_UW, II.T.P7S_UW.1, II.T.P7S_UW.2, III.P7S_UW.1.o, III.P7S_UW.2.o
Charakterystyka U02
Potrafi przygotować i przedstawić ustną prezentację z zakresu ocen środowiskowych. W oparciu o wiedzę ogólną wyjaśnia podstawowe zjawiska związane z istotnymi procesami zachodzącymi w środowisku przyrodniczym w wyniku działalności w biogospodarce.
Weryfikacja: wykonanie i prezentacja procedury formalno-prawnej + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: B2_U06 , B2_U07, B2_U03
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_UW, II.T.P7S_UW.2, III.P7S_UW.2.o, II.T.P7S_UW.1, III.P7S_UW.1.o
Charakterystyka U03
Potrafi oceniać zagrożenia poszczególnych komponentów środowiska i zdrowia ludzkiego związane z działalnością człowieka.
Weryfikacja: opracowanie zakresu raportu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: B2_U06 , B2_U11 , B2_U14
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_UW, II.T.P7S_UW.2, III.P7S_UW.2.o, I.P7S_UK, I.P7S_UU
Charakterystyka U04
Potrafi wykorzystać oraz ocenić przydatność rutynowych metod i technik służących ochronie środowiska przyrodniczego przed zanieczyszczeniami.
Weryfikacja: opracowanie zakresu raportu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: B2_U06 , B2_U07
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_UW, II.T.P7S_UW.2, III.P7S_UW.2.o
Charakterystyka U05
Potrafi przeprowadzać ocenę oddziaływania przedsięwzięć i inwestycji na różne komponenty środowiska.
Weryfikacja: opracowanie zakresu raportu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: B2_U10 , B2_U11 , B2_U14
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_UK, I.P7S_UU

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K01
Potrafi pracować w zespole, pełnić w nim różne funkcje (w tym kierownicze) i ma świadomość odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania, związane z pracą zespołową.
Weryfikacja: prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: B2_K01 , B2_K02 , B2_K03 , B2_K04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_KK, I.P7S_KO
Charakterystyka K02
Potrafi formułować problemy w celu pogłębienia rozumienia danego zagadnienia lub uzupełnienia luk w rozumowaniu.
Weryfikacja: zaliczenie projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: B2_K02 , B2_K03 , B2_K04 , B2_K06
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_KK, I.P7S_KO, I.P7S_KR