Nazwa przedmiotu:
Chemia środowiska
Koordynator przedmiotu:
dr Małgorzata Wojtkowska, dr Dariusz Dmochowski, dr inż. Piotr Marcinowski
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Ochrona Środowiska
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
1110-OS000-ISP-3205
Semestr nominalny:
3 / rok ak. 2022/2023
Liczba punktów ECTS:
4
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
30
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
2
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
2
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Chemia sem I i II
Limit liczby studentów:
Cel przedmiotu:
Dostarczenie studentom niezbędnego zasobu wiedzy dotyczącej chemii litosfery, hydrosfery i atmosfery, obejmującej: - skład chemiczny ww komponentów środowiska, czynniki kształtujące ten skład, przemiany substancji chemicznych - skażenia antropogeniczne środowiska – źródła zanieczyszczeń, ich stężenia w poszczególnych elementach środowiska, przemiany i mobilność w środowisku - sposoby opisu jakości poszczególnych elementów środowiska
Treści kształcenia:
Program wykładu Bloki tematyczne (treści) Środowisko naturalne, czynniki kształtujące skład chemiczny elementów środowiska Naturalne substancje mineralne, organiczne i gazowe wód powierzchniowych i podziemnych – pochodzenie, stężenia, przemiany (równowagi), mobilność. Ścieki bytowe i przemysłowe, skład ścieków i czynniki kształtujące ten skład Wskaźniki charakteryzujące jakość wód i ścieków Skład chemiczny czystego powietrza atmosferycznego. Skażenia antropogeniczne emitowane do powietrza. Globalne skutki zanieczyszczenia powietrza – efekt cieplarniany, smog, dziura ozonowa Skład litosfery i gleby. Krzemiany, glinokrzemiany, substancje ilaste gleb, procesy wietrzenia skał. Substancje organiczne gleb, kompleks sorpcyjny Globalne, antropogeniczne zanieczyszczenia środowiska (metale, surfaktanty, węglowodory ropopochodne, węglowodory aromatyczne, węglowodory chlorowane, pestycydy, dioksyny, ftalany i inne) – pochodzenie, występujące stężenia, przemiany, mobilność w środowisku. Program ćwiczeń laboratoryjnych Bloki tematyczne (treści) Pobór próbek wód, ścieków, osadów dennych i ściekowych. Badania chemiczne wód – pH, przewodność elektrolityczna, zasadowość, twardość (Ca i Mg), żelazo, mangan. Badania chemiczne wód – CO2 wolny i agresywny, azot amonowy, azot azotynowy, azot azotanowy, chlorki, siarczany Badania chemiczne wód – tlen rozpuszczony, chlor, indeks nadmanganianowy. Badania chemiczne ścieków – zawiesiny ogólne, substancje rozpuszczone, ChZT, BZTn, fosforany, fosfor ogólny. Badania chemiczne ścieków – azot ogólny, indeks fenolowy. Badania osadów ściekowych – uwodnienie. Badania ścieków – surfaktanty anionowe. Badania osadów – wymywalne formy metali. Kolokwia zaliczeniowe.
Metody oceny:
Zasady ustalania oceny zintegrowanej Ocena pośrednia pomiędzy oceną z egzaminu i oceną z zajęć laboratoryjnych, przy większe wadze pierwszej oceny. Decyzję podejmuje egzaminator. Warunki zaliczenia wykładu Zdanie egzaminu końcowego, pisemnego. Warunki zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych Wykonanie wszystkich ćwiczeń praktycznych. Zaliczenie sprawozdań z wykonanych ćwiczeń. Zaliczenie dwóch kolokwiów z części teoretycznej, tematyki ćwiczeń laboratoryjnych.
Egzamin:
tak
Literatura:
Andrews J. i inni Wprowadzenie do chemii środowiska, WNT, Warszawa, 1999 Wąchalewski T. Elementy chemii środowiska, Wydawnictwo AGH, Kraków, 1997 Trzeciak A.M., Wstęp do chemii nieorganicznej środowiska, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, 1995 Gomółka E., Szaynok A., Chemia wody i powietrza, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 1997 Falkowska L., Korzeniewski K. Chemia atmosfery, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 1995 Zieliński S. Skażenia chemiczne w środowisku, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2000 Dojlido J. Chemia wód powierzchniowych, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok, 1995 Hermanowicz W. I inni, Fizyczno-chemiczne badanie wody i ścieków, Arkady, Warszawa, 1999 Gajkowska-Stefańska L. I inni, Laboratoryjne badania wody, ścieków i osadów ściekowych, skrypt, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1994 Kiedryńska L. I inni, Chemia sanitarna, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 2006
Witryna www przedmiotu:
Uwagi:

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W01
Posiada wiedzę o składzie chemicznym środowiska naturalnego, niezanieczyszczonego oraz o czynnikach kształtujących ten skład Posiada wiedzę o antropogenicznych, chemicznych skażeniach środowiska - ich źródłach, właściwościach i wpływie na środowisko Posiada wiedzę o metodach i technikach badań oraz oceny stanu czystości środowiska
Weryfikacja: Wpisz opis
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe:

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U01
Potrafi wykonać podstawowe badania chemiczne wód i ścieków Potrafi interpretować wyniki analiz chemicznych wód i ścieków oraz ocenić stan ich czystości Potrafi ocenić najważniejsze zagrożenia poszczególnych elementów środowiska - źródła ich obecności i potencjalny wpływ na środowisko Potrafi samodzielnie i w odpowiedni sposób korzystać z literatury dotyczacej chemii środowiska, oceniać i podsumowywać uzyskane informacje
Weryfikacja:
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe:

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K01
Wyrobił w sobie umiejętność samodzielnej pracy i świadomość konieczności stałego pogłębiania wiedzy Potrafi dostrzegać problemy ekologiczne w życiu prywatnym i konieczność ochrony czystości środowiska
Weryfikacja:
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe: