- Nazwa przedmiotu:
- Kartografia w procesach wspomagania podejmowania decyzji planistycznych
- Koordynator przedmiotu:
- dr inż. Joanna Jaroszewicz
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Gospodarka Przestrzenna
- Grupa przedmiotów:
- Obowiązkowe
- Kod przedmiotu:
- GP.SIS705
- Semestr nominalny:
- 7 / rok ak. 2022/2023
- Liczba punktów ECTS:
- 5
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 1. Liczba godzin kontaktowych – 55 godzin, w tym:
a) obecność na wykładach - 15 godzin
b) obecność na ćwiczeniach - 30 godzin
c) konsultacje - 10 godzin
2. Praca własna studenta – 55 godzin, w tym:
a) przygotowanie do ćwiczeń projektowych - 10 godzin
b) realizacja ćwiczeń projektowych w domu - 25 godzin
c) opracowanie wyników i opracowanie raportów - 10 godzin
d) przygotowanie do sprawdzianu zaliczeniowego - 10 godzin
Łączny nakład pracy studenta wynosi 110 godzin, co odpowiada 5 punktom ECTS.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 2,6 pkt. ECTS - liczba godzin kontaktowych 55, w tym:
a) obecność na wykładach - 15 godzin
b) obecność na ćwiczeniach - 30 godzin
c) konsultacje - 10 godzin
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 3,2 pkt. ECTS - 65 godzin, w tym:
a) obecność na ćwiczeniach - 30 godzin
b) realizacja ćwiczeń projektowych w domu - 25 godzin
c) opracowanie wyników i wykonanie prezentacji projektu - 10 godzin
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład15h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium0h
- Projekt30h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Zaliczenie przedmiotu podstawy kartografii.
- Limit liczby studentów:
- 90
- Cel przedmiotu:
- Zdobycie uporządkowanej wiedzy w zakresie wielokryterialnej analizy przestrzennej wspomagającej podejmowanie decyzji odnoszących się do przestrzeni geograficznej oraz praktycznych umiejętności wykorzystania kartograficznych metod badań, kartograficznych metod prezentacji oraz narzędzi systemów informacji geograficznej w procesach wspomagania decyzji planistycznych, w tym z uwzględnieniem wielu decydentów/grup interesów.
Umiejętność pracy w grupie, zaplanowania działań i ich realizacja zgodnie z przedstawionym harmonogramem. Ocena proponowanych rozwiązań oraz samodzielne poszukiwanie najlepszych rozwiązań. Umiejętność właściwej interpretacji otrzymanych wyników.
- Treści kształcenia:
- Wykład:
Jakość danych źródłowych i niepewność analiz przestrzennych. Złożone problemy decyzyjne – analizy wielokryterialne w GIS. Istota problemu podejmowania decyzji przestrzennych opartych na wielu przesłankach. Organizacja informacji w analizach wielokryterialnych: analizy ciągłe i dyskretne. Podejmowanie decyzji oparte na wartościach. Podstawowe elementy GIS-MCDA: decydenci, kryteria, alternatywy. Podstawowe etapy GIS-MCDA, postawa decydenta wobec ryzyka, preferencje decydenta. Generowanie map kryteriów. Kryteria proste i złożone. Dostępność przestrzenna jako przykład złożonego kryterium. Standaryzacja i ocena wartości kryteriów. Twarde warunki logiczne, punktacja, funkcja wartości. Wykorzystanie logiki rozmytej. Wagi kryteriów – podstawowe założenia, metody wyznaczania wag. Reguły decyzyjne: pojęcie kompensacji i alternatywności. Pojecie kompromisu Trade-off. Operatory i funkcje agregujące – przykłady metod: WLC, AHP, IP, TOPSIS, operatory rozmyte AND, OR, Q, operator OWA, różne postaci funkcji agregującej – własności. Reguły decyzyjne oparte na relacjach przewyższania: metody PROMETHEE, ELECTRE. Ograniczenia ich zastosowania w GIS. Post processing – tworzenie rekomendacji dla podjęcia decyzji. Wyostrzenie wyniku – tworzenie rankingu alternatyw, pojęcie progu. Sposoby na uwzględnienie relacji przestrzennych. Zwartość obszaru. Pojęcie potencjalnego konfliktu przestrzennego. Algorytmy stosowane przy rozwiązywaniu konfliktów przestrzennych. Grupowe analizy wielokryterialne. Metody dochodzenia do konsensusu/kompromisu, wspólna hierarchia kryteriów, metody wyznaczania wspólnych wag, operatory rozmyte w ocenie kryteriów, ocena spójności. Analizy wielocelowe – idea, przykładowe metody.
Ćwiczenia projektowe:
Realizowane są 2 projekty. Projekt 1 indywidualnie - opracowanie modelu analizy dostępności przestrzennej metodą 2SFCA. Projekt 2 - opracowanie modelu analizy wielokryterialnej przydatności do określonej funkcji terenu - z elementami analizy grupowej. Projekt 2 obejmuje działania indywidualne i grupowe w zespołach kilku-osobowych.
Modele analiz obejmują elementy oceny niepewności modelu ze względu na zmienne parametry. Do realizacji projektów wykorzystywany jest ModelBuilder ArcGIS ESRI.
- Metody oceny:
- Wykład - pisemne zaliczenie wykładu.
Projekty - ocenie podlega: bieżąca ocena postępów realizacji projektu (40%) oraz złożony raport z realizacji projektu (60%).
W semestrze realizowane są dwa projekty. Projekt 1 20 punktów (8/12), Projekt 2 40 punktów (16/24).
Do pozytywnego zaliczenia projektów należy spełnić jednocześnie następujące warunki:
1) spełnić wymagania dotyczące obecności na zajęciach
2) złożyć wymagane raporty w terminie i uzyskać z nich minimum 7 i 13 punktów odpowiednio.
3) uzyskać ponad połowę punktów z każdego projektu (tj. 11 punktów i 21 punktów odpowiednio)
Przy czym ocena z projektów:
oraz uzyskanej punktacji, przy czym:
3,0 od 32 punktów
3,5 od 40 punktów
4,0 od 45 punktów
4,5 od 50 punktów
5,0 od 55 punktów
Ocena końcowa obliczana jest jako średnia arytmetyczna z oceny uzyskanej z zaliczenia wykładu i projektu, przy czym:
ocena 3,0 gdy średnia >= 3,0
ocena 3,5 gdy średnia >= 3,33
ocena 4,0 gdy średnia >= 3,76
ocena 4,5 gdy średnia >= 4,36
ocena 5,0 gdy średnia >= 4,76
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- 1. Malczewski, Jaroszewicz (2018). Podstawy analiz wielokryterialnych w systemach informacji geograficznej. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej - wybrane rozdziały.
2. Malczewski J., 1999, GIS and multicriteria decision analysis. John Wiley & Sons, Inc.
3. Carr M. H., Zwick P. D., 2007 Smart land-use analysis : the LUCIS model : land-use conflict identification strategy. ESRI Press corp.
4. Malczewski J., Rinner C. (2015). Multicriteria decision analysis in geographic information science. New York: Springer.
5. Malczewski J. (2000). On the use of weighted liner combination method in GIS: Common and best practice approaches. Transactions in GIS, 4(1), 5–22.
6. Roy B. (1990). Wielokryterialne wspomaganie decyzji. WNT Warszawa
7. Carl Steinitz (2012). A Framework for Geodesign: Changing Geography by Design presents the key concepts, history, and methodology of geodesign. ESRI PRESS
8. Massam B. H. (1988). Multi-criteria decision making (MCDM) techniques in planning. Progress in Planning, 30(1), 1–84.
9. Keeney R. L. (2009). Value-Focused Thinking. Cambridge, US: Harvard University Press
10. Jaroszewicz J., Bielska A., Szafranek A., (2012a). Wykorzystanie algebry map dla wyznaczenia terenów przydatnych pod zabudowę. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji vol. 23: 127-137.
- Witryna www przedmiotu:
- -
- Uwagi:
- Podczas zajęć zostaną wykorzystane kompetencje dydaktyczne nabyte przez dr inż. Joannę Jaroszewicz w ramach stażu w Department of Geography and Environment Western University w Kanadzie: nr umowy o dofinansowanie POWR.03.05.00-00-Z306/17 - Zadanie nr 45 w ramach Projektu pt. „NERW PW. Nauka – Edukacja – Rozwój – Współpraca”
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Efekt GP.SIS705_W1
- ma uporządkowaną wiedzę w zakresie wielokryterialnej analizy przestrzennej wspomagającej procesy decyzyjne
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W04, K_W05
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W02, T1A_W03, T1A_W06, T1A_W07
- Efekt GP.SIS705_W2
- ma wiedzę w zakresie roli kartografii i narzędzi systemów informacji geograficznej we wspomaganiu podejmowania decyzji odnoszących się do przestrzeni geograficznej
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W01, K_W04, K_W05
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W01, T1A_W07, T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W02, T1A_W03, T1A_W06, T1A_W07
- Efekt GP.SIS705_W3
- ma wiedzę w zakresie wykorzystania wielokryterialnej analizy przestrzennej w procesach decyzyjnych związanych z planowaniem przestrzennym
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W22, K_W26_SR
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W01, T1A_W04, T1A_W08, P1A_W08
- Efekt GP.SIS705_W4
- ma uporządkowaną wiedzę na temat roli kartografii w komunikacji między uczestnikami procesu decyzyjnego
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W04, K_W05
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W02, T1A_W03, T1A_W06, T1A_W07
- Efekt GP.SIS705_W5
- ma podstawową wiedzę na temat możliwości wykorzystania interaktywnych serwisów mapowych w komunikacji między uczestnikami procesu decyzyjnego
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W04, K_W05
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W02, T1A_W03, T1A_W06, T1A_W07
- Efekt GP.SIS705_W6
- zna i rozumie rolę standaryzacji modelu pojęciowego danych planistycznych
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W05
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W02, T1A_W03, T1A_W06, T1A_W07
- Efekt GP.SIS705_W7
- ma podstawową wiedzę na temat definiowania problemu decyzyjnego w planowaniu przestrzennym
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W22
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W01, T1A_W04
- Efekt GP.SIS705_W8
- ma podstawową wiedzę na temat kryteriów oceny problemu decyzyjnego i sposobów ich doboru
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W22, K_W26_SR
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W01, T1A_W04, T1A_W08, P1A_W08
- Efekt GP.SIS705_W9
- ma podstawową wiedzę na temat przetwarzania danych źródłowych prowadzącego do opracowania map kryteriów w programie GIS
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W04, K_W05
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W02, T1A_W03, T1A_W06, T1A_W07
- Efekt GP.SIS705_W10
- ma uporządkowaną wiedzę na temat metod oceny i normalizacji map kryteriów
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W01, K_W04, K_W05
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W01, T1A_W07, T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W02, T1A_W03, T1A_W06, T1A_W07
- Efekt GP.SIS705_W11
- ma uporządkowaną wiedzę na temat sposobów określania wag istotności kryteriów
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W04, K_W05
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W02, T1A_W03, T1A_W06, T1A_W07
- Efekt GP.SIS705_W12
- ma podstawową wiedzę na temat sposobów dochodzenia do konsensusu w przypadku wielu grup decydentów
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W04, K_W05
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W02, T1A_W03, T1A_W06, T1A_W07
- Efekt GP.SIS705_W13
- ma podstawową wiedzę na temat reguł decyzyjnych: metody prostego sumowania wag, metody AHP i metody idealnego stanu,
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W04, K_W05
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W02, T1A_W03, T1A_W06, T1A_W07
- Efekt GP.SIS705_W14
- ma podstawową wiedzę na temat roli modeli analiz przestrzennych GIS w dokumentowaniu i udostępnianiu informacji w procesach wspierania podejmowania decyzji planistycznych
Weryfikacja: sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W04
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Efekt GP.SIS705_U1
- potrafi zaplanować i zrealizować etapy wielokryterialnej analizy przestrzennej wspomagającej zadany proces decyzyjny
Weryfikacja: wykonanie ćwiczenia projektowego, prezentacja etapów opracowania i otrzymanych wyników
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U01, K_U02, K_U08, K_U15, K_U21_SR
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U01, T1A_U02, S1A_U02, S1A_U03, S1A_U08, P1A_U01, T1A_U10, T1A_U15, P1A_U07, P1A_U07
- Efekt GP.SIS705_U2
- potrafi opracować model analiz przestrzennych w ArcGIS realizujący etapy analizy wielokryterialnej
Weryfikacja: wykonanie ćwiczenia projektowego, prezentacja etapów opracowania i otrzymanych wyników
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U09, K_U10, K_U11
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U07, T1A_U08, T1A_U09, T1A_U07, T1A_U08, T1A_U09, T1A_U07, T1A_U10
- Efekt GP.SIS705_U3
- potrafi prawidłowo opracować prezentację kartograficzną wyników analiz, zinterpretować i omówić otrzymane wyniki
Weryfikacja: wykonanie ćwiczenia projektowego, prezentacja etapów opracowania i otrzymanych wyników
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U03, K_U04, K_U09
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U03, T1A_U03, T1A_U04, T1A_U07, T1A_U08, T1A_U09
- Efekt GP.SIS705_U4
- potrafi określić minimalne wymagania dla serwisu mapowego przydatnego dla partycypacji społecznej w procesie podejmowania decyzji planistycznych
Weryfikacja: ocena sprawozdania
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U11
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U07, T1A_U10
- Efekt GP.SIS705_U5
- potrafi dla zadanego celu określić na podstawie dostępnych danych źródłowych kryteria oraz opracować mapy kryteriów.
Weryfikacja: kontrola poprawności realizacji zadania, ocena prezentacji
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U02, K_U09, K_U10, K_U11, K_U15, K_U21_SR
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U02, T1A_U07, T1A_U08, T1A_U09, T1A_U07, T1A_U08, T1A_U09, T1A_U07, T1A_U10, T1A_U10, T1A_U15, P1A_U07, P1A_U07
- Efekt GP.SIS705_U6
- potrafi oceniać i normalizować mapy kryteriów przy wykorzystaniu funkcji rozmytych
Weryfikacja: kontrola poprawności realizacji zadania, ocena prezentacji
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U02, K_U09
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U02, T1A_U07, T1A_U08, T1A_U09
- Efekt GP.SIS705_U7
- potrafi określać wagi istotności kryteriów metodą porównywania parami
Weryfikacja: kontrola poprawności realizacji etapu projektu, ocena prezentacji
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U02, K_U09
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U02, T1A_U07, T1A_U08, T1A_U09
- Efekt GP.SIS705_U8
- potrafi zaplanować model analiz przestrzennych dla reguł decyzyjnych metody AHP w Model Builder ArcGIS
Weryfikacja: kontrola poprawności modelu, ocena prezentacji
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U09
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U07, T1A_U08, T1A_U09
- Efekt GP.SIS705_U9
- potrafi opracować prezentację wyników swoich analiz oraz przedstawić je podczas dyskusji
Weryfikacja: ocena prezentacji
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U02, K_U03, K_U04
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U02, T1A_U03, T1A_U03, T1A_U04
- Efekt GP.SIS705_U10
- potrafi zastosować różne metody dochodzenia do konsensusu przy wyznaczaniu wag preferencji dla większej liczby decydentów/grup interesu
Weryfikacja: ocena prezentacji z realizacji projektu
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U02, K_U04
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U02, T1A_U03, T1A_U04
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Efekt GP.SIS705_K1
- potrafi pracować w grupie dzieląc się kompetencjami
Weryfikacja: wykonanie ćwiczenia projektowego, prezentacja etapów opracowania i otrzymanych wyników
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K04, K_K05, K_K06
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_K03, T1A_K04, T1A_K06, T1A_K01
- Efekt GP.SIS705_K2
- rozumie wagę podejmowanych decyzji w planowaniu przestrzennym
Weryfikacja: wykonanie ćwiczenia projektowego, prezentacja etapów opracowania i otrzymanych wyników
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K01, K_K02, K_K08_SR
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_K01, T1A_K02, T1A_K07