Nazwa przedmiotu:
Podstawy chemii i technologii związków wielkocząsteczkowych
Koordynator przedmiotu:
dr Elżbieta Gurdzińska
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Technologia Chemiczna
Grupa przedmiotów:
Wspólne dla kierunku
Kod przedmiotu:
CS1A_28
Semestr nominalny:
5 / rok ak. 2022/2023
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Liczba godzin według planów studiów - 30, zapoznanie się ze wskazaną literaturą - 10, przygotowanie do kolokwium - 10, przygotowanie do egzaminu - 25; Razem - 75
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
Wykłady - 30 h; Razem - 30 h = 1,2 ECTS
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Limit liczby studentów:
min. 15
Cel przedmiotu:
Celem przedmiotu jest uzyskanie przez studenta wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych w zakresie wykorzystania mechanizmów polireakcji i technologii procesu do otrzymywania produktów polimerowych o właściwościach zgodnych z ich zastosowaniem praktycznym.
Treści kształcenia:
W1- Podstawowe pojęcia z dziedziny związków wielkocząsteczkowych . Polimer-związek wielkocząsteczkowy-tworzywo sztuczne. W2 - Dodatki do tworzyw sztucznych: napełnicze, plastyfikatory, stabilizatory, środki smarne, porofory, środki zmniejszające palność,dodatki tiksotropujące i specjalne. W3 - Nomenklatura polimerów oparta na nazwach wyjściowych i budowie chemicznej. Nazwy handlowe i ich funkcja. W4 - Klasyfikacja i budowa polimerów. W5 - Reakcje i procesy prowadzące do powstawania związków wielkocząsteczkowych-zagadnienia ogólne. W6 - Reakcje i procesy odwrotne do polireakcji: depolimeryzacja, destrukcja i degradacja. W7 - Polimeryzacja rodnikowa. Metody inicjowania. Mechanizm reakcji. W8 - Regulowanie procesu polimeryzacji rodnikowej. Inhibitory i moderatory. W9 - Wpływ tlenu i temperatury na reakcję polimeryzacji rodnikowej.Kinetyka reakcji-wiadomości ogólne. W10 - Polimeryzacja anionowa .Monomery i katalizatory do reakcji. Mechanizm reakcji. W11 - Polimeryzacja kationowa.Monomery i katalizatory do reakcji. Mechanizm reakcji. W12 - Mechanizm polimeryzacji koordynacyjnej monomeru winylowego z użyciem katalizatorów stereospecyficznych. W13 - Kopolimeryzacja-mechanizmy reakcji. Otrzymywanie kopolimerów blokowych i szczepionych. W14 - Metody otrzymywania polimerów i kopolimerów: blokowa,suspensyjna,rozpuszczalnikowa i emulsyjna. W15 - Reakcja polikondensacji. Mechanizm i kinetyka. Reakcje uboczne. W16 - Inne typy polireakcji: poliaddycja, polirekombinacja, cyklopolimeryzacja. W17 - Modyfikacja fizyczna związków wielkocząsteczkowych. Metody modyfikacji. W18 - Modyfikacja chemiczna związków wielkocząsteczkowych. Metody modyfikacji. W19 - Technologie otrzymywania polietylenów. Struktura, właściwości i zastosowanie. W20 - Modyfikowane polietyleny. Kopolimery etylenu. Jonomery etylenowe. W21 - Technologie otrzymywania polipropylenu. Struktura, właściwości i zastosowanie. W22 - Technologie otrzymywania polistyrenu. Właściwości i zastosowanie. W23 - Modyfikowane polimery styrenowe. Tworzywa: akrylonitryl - butadien - styren , styren - butadien, butadien-akrylonitryl. W24 - Technologie otrzymywania polichlorku winylu. Właściwości i zastosowanie. W25 - Kopolimery PVC o znaczeniu przemysłowym. W26 - Otrzymywanie poliestrów. Właściwości, przetwórstwo i zastosowanie. W27 - Żywice epoksydowe. Otrzymywanie, właściwości i zastosowanie. Modyfikowane kompozycje epoksydowe. W28 - Poliwinyloacetale. Otrzymywanie, właściwości i zastosowanie.
Metody oceny:
zgodnie z regulaminem przedmiotu
Egzamin:
tak
Literatura:
1. Szlezyngier W.: Tworzywa sztuczne, t. I-III, Wyd. Pol. Rzeszowskiej, Rzeszów, 1998. 2. Pielichowski J., Puszyński A.: Technologia tworzyw sztucznych, Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa 2003. 3. Miesięcznik „Polimery”. 4. Pr. zbiorowa pod red. Florjańczyka Zb. i Penczka St.: Chemia polimerów, Oficyna Wyd. Pol. Warszawskiej, Warszawa, 1995. 5. Pr. zbiorowa pod redakcją Słowikowskiej I.: Ćwiczenia laboratoryjne z chemii i technologii polimerów, Oficyna Wyd. Pol. Warszawskiej, Warszawa, 1997. 6. Porejko St., Fejgin J., Zakrzewski L.: Chemia związków wielkocząsteczkowych, WNT, Warszawa, 1972 . 7. Czaja K.: Poliolefiny, Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa 2005. 8. Rabek J.F.: Współczesna wiedza o polimerach, Wyd. Naukowe PWN S.A. Warszawa 2008.
Witryna www przedmiotu:
-
Uwagi:
Program studiów opracowany na podstawie programu nauczania zmodyfikowanego w ramach Zadania 8 Programu NERW.

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W07
Ma wiedzę ogólną z zakresu surowców stosowanych w technologii otrzymywania materiałów polimerowych oraz określania ich właściwości i postępowania z odpadami powstającymi w procesie przetwarzania tworzyw sztucznych.
Weryfikacja: Kolokwium, pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_W07
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W
Charakterystyka W11
Ma wiedzę z zakresu syntezy polimerów, technologii ich otrzymywania oraz zastosowania.
Weryfikacja: Kolokwium, pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_W11
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG.o
Charakterystyka W13
Ma wiedzę ogólną dotyczącą właściwości, przetwórstwa i zastosowania tworzyw sztucznych.
Weryfikacja: Kolokwium, pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_W13
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG.o
Charakterystyka W14
Ma podstawową wiedzę o trendach rozwojowych z zakresu technologii i zastosowania materiałów polimerowych.
Weryfikacja: Kolokwium, pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_W14
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG.o
Charakterystyka W20
Ma podstawową wiedzę dotyczącą gospodarki odpadami tworzyw sztucznych.
Weryfikacja: Kolokwium, pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_W20
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WK

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U16
Potrafi określać wpływ właściwości chemicznych i fizykochemicznych produktów polimerowych na ich właściwości użytkowe.
Weryfikacja: Kolokwium, pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_U16
Powiązane charakterystyki obszarowe: III.P6S_UW.o
Charakterystyka U17
Potrafi określać wpływ właściwości fizykochemicznych i mechanicznych produktów polimerowych na ich jakość.
Weryfikacja: Kolokwium, pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_U17
Powiązane charakterystyki obszarowe: III.P6S_UW.o
Charakterystyka U23
Potrafi dobrać właściwą technologię w celu uzyskania produktów polimerowych o założonych właściwościach fizykochemicznych i mechanicznych.
Weryfikacja: Kolokwium, pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_U23
Powiązane charakterystyki obszarowe: III.P6S_UW.o

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K01
Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się w zakresie modyfikacji związków wielkocząsteczkowych w aspekcie ich różnorodnych zastosowań.
Weryfikacja: Kolokwium, pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_K01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KK