Nazwa przedmiotu:
Technologia chemiczna
Koordynator przedmiotu:
dr inż. Sabina Wilkanowicz
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Technologia Chemiczna
Grupa przedmiotów:
Wspólne dla kierunku
Kod przedmiotu:
CN1A_23_02
Semestr nominalny:
5 / rok ak. 2022/2023
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Wykłady: liczba godzin według planu studiów - 30, przygotowanie do egzaminu - 45, razem - 75h
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
Wykłady - 30 h, Razem - 30 h = 1,2 ECTS
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład15h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
-
Limit liczby studentów:
Wykład: min. 15
Cel przedmiotu:
Celem przedmiotu jest uzyskanie przez studenta wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych w zakresie surowców , procesów technologicznych oraz produktów przemysłu chemicznego nieorganicznego i organicznego.
Treści kształcenia:
W1 - Ropa naftowa jako surowiec przemysłu chemicznego. Przegląd produktów otrzymywanych z ropy naftowej. Klasyfikacje ropy naftowej. Wpływ składu chemicznego i frakcyjnego ropy na wydajność i jakość produktów naftowych. Wstępne przygotowanie ropy naftowej do transportu i przechowywania; W2 - Gaz ziemny jako źródło surowców przemysłu chemicznego. Źródła dostaw gazu ziemnego dla Polski i Europy. Skroplony gaz ziemny. Klasyfikacje gazu ziemnego. Metody osuszania i odsiarczania gazu ziemnego i innych gazów węglowodorowych. Procesy Clausa i Sulfreen. W3 - Wytwarzanie gazu syntezowego i wodoru z surowców węglowodorowych. Przygotowanie surowca do konwersji. Reforming parowy węglowodorów. Zgazowanie pozostałości naftowych. Metody wydzielania wodoru z gazów rafineryjnych. W4 - Węgle kopalne jako surowce przemysłu chemicznego. Koksowanie. Wydzielanie surowców do syntez chemicznych z produktów koksowania. Zgazowanie i upłynnianie węgla. Produkcja karbidu; W5 - Roślinne i zwierzęce surowce przemysłu chemicznego. Przetwarzanie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych. Przemysł celulozowy i papierniczy. Kierunki zagospodarowania biomasy odpadowej; W6 - Surowce przemysłu metalurgicznego. Rudy metali. Hutnictwo żelaza oraz cynku i ołowiu. Elektrolityczne metody produkcji miedzi i aluminium; W7 - Surowce przemysłu materiałów budowlanych; W8 - Produkcja azotu i tlenu metodą rektyfikacji skroplonego powietrza. Wydzielanie gazów szlachetnych z powietrza i gazu ziemnego; W9 - Synteza metanolu i kierunki jego wykorzystania w przemyśle chemicznym; W10 - Wytwarzanie acetylenu i jego zastosowanie w przemyśle chemicznym. Produkcja acetylenu z karbidu i drogą utleniającej pirolizy węglowodorów; W11 - Produkcja lekkich olefin. Proces pirolizy olefinowej i metody wydzielania olefin z gazu pirolitycznego. Piroliza katalityczna i głęboki kraking katalityczny. Odwodornienie propanu i butanów. Proces metatezy. Produkcja etylenu i propylenu z metanolu; W12 - Produkcja amoniaku. Kierunki wykorzystania amoniaku w przemyśle chemicznym. Znaczenie katalizy w produkcji amoniaku; W13 - Wytwarzanie kwasu azotowego (V) i jego znaczenie dla przemysłu chemicznego. Ciśnieniowe i bezciśnieniowe metody produkcji HNO3. Zatężanie kwasu rozcieńczonego. Bezpośrednia synteza HNO3; W14 - Przemysł nawozów azotowych. Produkcja mocznika, azotanu amonowego, saletry sodowej i saletrzaku; W15 - Produkcja kwasu siarkowego (VI). Surowce siarkonośne. Znaczenie H2SO4 w przemyśle chemicznym. Termodynamiczne i kinetyczne aspekty konwersji SO2 do SO3. Zatężanie i regeneracja kwasu siarkowego; W16 - Produkcja chloru i ługu sodowego. Elektroliza przeponowa oraz rtęciowa solanki. Zatężanie i oczyszczanie ługu sodowego; W17 - Produkcja chlorowodoru i kwasu solnego. Proces Leblanca. Synteza HCl z chloru i wodoru. Absorpcja chlorowodoru w wodzie; W18 - Wytwarzanie kwasu fosforowego (V) i nawozów fosforowych. Surowce zawierające fosfor. Produkcja superfosfatu i fosforanu dwuamonowego; W19 - Produkcja sody. Proces Solvaya; W20 - Przemysł cementowy. Rodzaje i skład cementów. Metoda sucha i mokra produkcji cementu.
Metody oceny:
zgodnie z regulaminem przedmiotu
Egzamin:
tak
Literatura:
1. Grzywa E., Molenda S., Technologia podstawowych syntez chemicznych, WNT, Warszawa 2008 2. Bogoczek R., Kociołek-Balawejder E., Technologia chemiczna organiczna, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 1992 3. Taniewski M., Przemysłowa synteza organiczna, Wydawnictwa Politechniki Śląskiej, Gliwice 1999. 4. Kępiński J., Technologia chemiczna nieorganiczna, PWN, Warszawa, 1984. 5. Chemia polimerów tom 1,2 i 3. Praca zbiorowa pod redakcją Z. Florjańczyka, S. Pęczka, OWPW, 1995-1998. 6. Nicholson J.W., Chemia Polimerów, WNT, 1996. 7. Szlezynger W., Tworzywa Sztuczne, tom 1 i 2, Wydawnictwo Oświatowe FOSZE,1998
Witryna www przedmiotu:
-
Uwagi:
-

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W07
Zna źródła surowców stosowanych w technologii chemicznej. Potrafi dobrać surowce do danej produkcji z uwzględnieniem ich dostępności oraz wymaganego stopnia czystości. Posiada wiedzę o możliwościach wykorzystania surowców poużytkowych. Zna metody wytwarzania podstawowych nieorganicznych i organicznych produktów przemysłu chemicznego. Posiada wiedzę o sposobach utylizacji odpadów i technologiach ograniczających negatywny wpływ przemysłu chemicznego na środowisko.
Weryfikacja: Pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_W07
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W
Charakterystyka W11
Ma szczegółową wiedzę w zakresie mechanizmów oraz aspektów termodynamicznych i kinetycznych wybranych reakcji katalitycznych, np.. konwersja węglowodorów z parą wodną, produkcja metanolu.
Weryfikacja: Pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_W11
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG.o
Charakterystyka W14
Ma wiedzę na temat nowoczesnych metod pozyskiwania i wykorzystywania surowców w technologii chemicznej oraz nowoczesnych technologii i światowych trendów w tej dziedzinie. Ma podstawową wiedzę w zakresie trendów rozwojowych dotyczących wykorzystania surowców roślinnych i biomasy odpadowej jako źródła energii i produktów chemicznych.
Weryfikacja: Pisemny egzamin opisowy
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_W14
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG.o
Charakterystyka W16
Ma wiedzę na temat zagrożeń jakie niosą ze sobą realizacje różnego typu procesów technologicznych.
Weryfikacja: Pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_W16
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WK

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U23
Potrafi dobrać metodę otrzymywania danego produktu przemysłu chemicznego z uwzględnieniem jego założonych właściwości, dostępności i jakości surowców oraz wymogów ochrony środowiska.
Weryfikacja: Pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: C1A_U23
Powiązane charakterystyki obszarowe: III.P6S_UW.o