- Nazwa przedmiotu:
- Modelowanie matematyczne
- Koordynator przedmiotu:
- Dr hab. inż. Kajetana Marta Snopek, Dr inż. Paweł Mazurek
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Informatyka i Systemy Informacyjne
- Grupa przedmiotów:
- Wspólne
- Kod przedmiotu:
- 1130-IN000-ISP-XXXX
- Semestr nominalny:
- 3 / rok ak. 2021/2022
- Liczba punktów ECTS:
- 3
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- .
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- .
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- .
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład15h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium30h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Analiza matematyczna 1 i 2, Algebra liniowa z geometrią 1 i 2
- Limit liczby studentów:
- .
- Cel przedmiotu:
- Zapoznanie z opisem i metodyką modelowania zjawisk oraz procesów z dziedzin fizyki, techniki, przyrody, socjologii i ekonomii za pomocą równań różniczkowych.
- Treści kształcenia:
- Wykład:
Wykład ilustrowany licznymi przykładami praktycznych zastosowań omówionej teorii w dziedzinach: przetwarzania sygnałów, fizyki (kinematyka i dynamika), ekonometrii i socjologii, w szczególności: metodami projektowania filtrów, równaniami ruchu, modelami rozwoju populacji, prostymi modelami prognostycznymi, metodami przewidywania trendów itp.
Część teoretyczna obejmuje:
- Metody rozwiązywania równań różniczkowych zwyczajnych w dziedzinie czasu
- Wprowadzenie do teorii systemów liniowych czasu ciągłego: charakterystyki czasowe (odpowiedź impulsowa i jednostkowa), wymuszenie i odpowiedź systemu, składowa swobodna i wymuszona odpowiedzi, rozwiązywanie schematów blokowych. Systemy złożone (połączenie szeregowe, równoległe, układ ze sprzężeniem zwrotnym)
- Przypomnienie podstawowych wiadomości na temat zespolonego przekształcenia Fouriera
- Definicja i podstawowe własności przekształcenia Laplace’a. Wyznaczanie odwrotnej transformaty Laplace’a funkcji wymiernej metodą rozkładu na ułamki proste
- Rozwiązywanie równań/układów równań różniczkowych zwyczajnych za pomocą zespolonego przekształcenia Fouriera i przekształcenia Laplace’a. Transmitancja i charakterystyki częstotliwościowe systemu
- Omówienie wybranych typów równań różniczkowych cząstkowych (równanie paraboliczne, eliptyczne, hiperboliczne) oraz przybliżone metody ich rozwiązywania.
Laboratorium:
Realizowane w formule warsztatowej z elementami Project-Based Learning w środowisku Mathematica/Matlab, poświęcone metodom modelowania zjawisk i procesów z różnych dziedzin za pomocą równań różniczkowych. Obejmuje:
- Zapoznanie z wybranymi funkcjami środowiska Mathematica/Matlab
- Rozwiązywanie w dziedzinie czasu równań różniczkowych zwyczajnych z dziedziny przetwarzania sygnałów, fizyki, ekonomii i socjologii
- Rozwiązywanie w.w. równań różniczkowych zwyczajnych z wykorzystaniem przekształcenia Fouriera i Laplace’a
- Wyznaczanie składowej swobodnej i wymuszonej odpowiedzi systemu
- Wyznaczanie charakterystyk czasowych i częstotliwościowych systemów czasu ciągłego
- Projektowanie filtrów analogowych metodą transformacji częstotliwości i testowanie ich działania na sygnałach dźwiękowych
- Rozwiązywanie schematów blokowych systemów złożonych
- Rozwiązywanie zagadnień parabolicznych, eliptycznych i hiperbolicznych za pomocą metod przybliżonych.
- Metody oceny:
- Ocena wystawiona będzie według standardowej skali procentowej na podstawie jednego kolokwium (maks. 20 punktów) oraz sprawozdań z ćwiczeń laboratoryjnych (maks. 30 punktów). Wymagane jest uzyskanie co najmniej 10 pkt. z kolokwium i co najmniej 15 pkt. z laboratorium.
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- 1. A. Palczewski, Równania różniczkowe zwyczajne. Teoria i metody numeryczne z wykorzystaniem programu rachunków symbolicznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, wyd. 2, Warszawa 2020.
2. J. Kłopotowski, J. Winnicka, Równania różniczkowe zwyczajne. Teoria i zadania, Bel Studio, Warszawa 2017.
3. W. Leksiński, W. Żakowski, Matematyka Część 4 - Równania różniczkowe. Funkcje zmiennej zespolonej. Przekształcenia całkowe, Wydawnictwo WNT, Warszawa 2009.
4. J. Wojciechowski, Sygnały i systemy, WKiŁ, Warszawa 2008.
5. K.M. Snopek, J.M. Wojciechowski, Sygnały i systemy - zbiór zadań, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2010.
- Witryna www przedmiotu:
- .
- Uwagi:
- .
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka W01
- Ma podstawową wiedzę na temat rozwiązywania równań różniczkowych zwyczajnych w dziedzinie czasu i za pomocą metod operatorowych
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe, ocena sprawozdań laboraotoryjnych
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W01, K_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka W02
- Ma podstawową wiedzę na temat modelowania systemów liniowych czasu ciągłego za pomocą równań/układów równań różniczkowych zwyczajnych
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe, ocena sprawozdań laboraotoryjnych
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W03, K_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka W03
- Ma podstawową wiedzę na temat charakterystyk czasowych i częstotliwościowych systemów liniowych czasu ciągłego
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe, ocena sprawozdań laboraotoryjnych
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W01, K_W02, K_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka W04
- Ma podstawową wiedzę na temat przybliżonych metod rozwiązywania równań różniczkowych cząstkowych
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe, ocena sprawozdań laboraotoryjnych
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W01, K_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka U01
- Potrafi wykorzystać nabytą wiedzę matematyczną do modelowania systemów liniowych czasu ciągłego
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U01, K_U09, K_U14
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka U02
- Potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne i eksperymentalne
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe, ocena sprawozdań laboraotoryjnych
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U14, K_U01, K_U02, K_U09
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka U03
- Potrafi przeprowadzać symulacje komputerowe, interpretować otrzymane wyniki i wyciągać wnioski
Weryfikacja: ocena sprawozdań laboraotoryjnych
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U01, K_U02, K_U09, K_U14
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka U04
- Potrafi zredagować pisemne sprawozdanie z ćwiczenia laboratoryjnego
Weryfikacja: ocena sprawozdań laboraotoryjnych
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U05
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka U05
- Potrafi pozyskiwać informacje z literatury z zakresu teorii równań różniczkowych zwyczajnych, teorii systemów liniowych analogowych i elementów teorii równań różniczkowych cząstkowych
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U05
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Charakterystyka K01
- Potrafi pracować indywidualnie i w zespole
Weryfikacja: ocena sprawozdań laboraotoryjnych
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka K02
- Dostrzega aspekty praktyczne teorii równań różniczkowych zwyczajnych i cząstkowych
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka K03
- Rozumie znaczenie wiedzy matematycznej w modelowaniu systemów liniowych czasu ciągłego
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe, ocena sprawozdań laboraotoryjnych
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe: