Nazwa przedmiotu:
Podstawowe prawa i wolności człowieka: mechanizmy ochrony
Koordynator przedmiotu:
dr R. Puchta
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Administracja
Grupa przedmiotów:
Obieralne
Kod przedmiotu:
A13_PPWCMO
Semestr nominalny:
6 / rok ak. 2018/2019
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
75 godz., w tym: praca na ćwiczenia - 30 godz., oraz praca własna studenta - 45 godz. (przeczytanie i opanowanie literatury, aktów normatywnych i orzecznictwa; rozwiązywanie kazusów i innych prac pisemnych).
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1.2 ECTS
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład0h
  • Ćwiczenia30h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Przedmiot dedykowany jest dla studentów III roku studiów licencjackich. Student, przystępując do zajęć, powinien mieć co najmniej podstawową wiedzę na temat wolności i praw człowieka – uzyskaną w szczególności w ramach przedmiotu obowiązkowego z prawa konstytucyjnego.
Limit liczby studentów:
grupa obieralna
Cel przedmiotu:
Celem zajęć jest przedstawienie, usystematyzowanie i pogłębienie wiedzy na temat istoty podstawowych wolności i praw człowieka oraz zakresu gwarancji, które składają się na ich treść. Szerzej omówione zostaną zasady podstawowe wyznaczające status jednostek wobec władzy publicznej, m.in. zasada godności, zasada wolności i zasada równości. Analizowane będą również wypowiedzi orzecznictwa trybunałów i sądów krajowych i międzynarodowych dotyczące wybranych wolności i praw, m.in. swobody zgromadzeń i zrzeszeń, własności, swobody działalności gospodarczej, prawa do ochrony życia prywatnego i rodzinnego, wolności sumienia i wyznania, swobody wypowiedzi itp. Po odbyciu zajęć student powinien mieć ugruntowaną wiedzę na temat podstawowych elementów składających się na standardy ochrony wolności i praw człowieka, a także umieć zastosować tę wiedzę do analizy określonych okoliczności (np. w ramach rozwiązywania kazusów lub sporządzania krótkich prac pisemnych).
Treści kształcenia:
1. CZYM SĄ WOLNOŚCI I PRAWA CZŁOWIEKA - wprowadzenie. Najważniejsze ustalenia terminologiczne i teoretyczne. 2. ZASADA GODNOŚCI CZŁOWIEKA. Istota tej zasady i jej konsekwencje dla systemu gwarancji podstawowych wolności i praw człowieka. 3. ZASADA WOLNOŚCI CZŁOWIEKA. Charakter i treść zasady wolności. Różne aspekty ogólnej zasady wolności. 4. GRANICE WOLNOŚCI CZŁOWIEKA. Zasady ustanawiania ograniczeń w swobodzie korzystania z podstawowych wolności i praw. 5. ZASADA RÓWNOŚCI. Charakter i treść zasady równości. Różne aspekty nakazu równego traktowania. Problem dopuszczalności zróżnicowania oraz dyskryminacji. 6. WOLNOŚĆ I NIETYKALNOŚĆ OSOBISTA. Zakaz karania bez podstawy prawnej. Zasady pozbawiania wolności osobistej. 7. PRAWO DO OCHRONY ŻYCIA PRYWATNEGO. Życie prywatne i rodzinne jako przedmiot ochrony prawnej. 8. WOLNOŚĆ SUMIENIA I RELIGII. Status kościołów i związków wyznaniowych. 9. WOLNOŚĆ WYPOWIEDZI. Wolność pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Działalność artystyczna a wolność wypowiedzi. Swoboda działalności naukowej i publikowania jej wyników. 10. WOLNOŚĆ ZGROMADZEŃ. Swoboda demonstrowania swoich poglądów. Prawo do krytyki. 11. WOLNOŚĆ ZRZESZANIA SIĘ. Formy realizacji wolności zrzeszeń (stowarzyszenia, związki zawodowe, partie polityczne). Granice wolności zrzeszeń. 12. PRAWO DO WŁASNOŚCI. Własność i jej ograniczenia. Dopuszczalność pozbawienia własności (wywłaszczenia). Ochrona innych praw majątkowych. 13. PRAWO DO UDZIAŁU W SPRAWOWANIU WŁADZY PUBLICZNEJ. Prawa wyborcze. Prawo równego dostępu do służby publicznej. 14. PRAWA SOCJALNE. Kwestia ochrony osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, niesamodzielnych lub słabszych wobec innych podmiotów. Zabezpieczenie społeczne. Ochrona konsumentów, lokatorów itp. 15. NOWE WYZWANIA W ZAKRESIE OCHRONY PODSTAWOWYCH WOLNOŚCI I PRAW CZŁOWIEKA. Bioetyka, zasada zrównoważonego rozwoju, wolności i prawa w dobie cyfryzacji itp.
Metody oceny:
Wiedza studenta będzie weryfikowana na bieżąco podczas zajęć w ramach dyskusji nad omawianymi na nich zagadnieniami. Podczas wystawiania oceny końcowej będą bowiem brane pod uwagę przygotowanie merytoryczne studenta do zajęć i jego aktywność. Będzie sprawdzana również umiejętność zastosowania wiedzy podczas rozwiązywania samodzielnie kazusów lub opracowywania krótkich prac pisemnych. Weryfikacja końcowa wiedzy studenta będzie miała formę sprawdziany pisemnego (kolokwium zaliczeniowego) na koniec cyklu zajęć.
Egzamin:
nie
Literatura:
LITERATURA PODSTAWOWA: - W. Brzozowski, A. Krzywoń, M. Wiącek, Prawa człowieka, Wydawnictwo Wolters Kluwer, wydanie 1, Warszawa 2018. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: - M. Chmaj (red.), Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2016; - B. Gronowska, T. Jasudowicz i in., Prawa człowieka i ich ochrona, Wydawnictwo TNOiK, wydanie 2, Toruń 2010; - J. Hołda, Z. Hołda, D. Ostrowska, Prawa człowieka. Zarys wykładu, Wydawnictwo Wolters Kluwer, wydanie 4, Warszawa 2014; - M. Jabłoński, S. Jarosz-Żukowska, Prawa człowieka i systemy ich ochrony. Zarys wykładu, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004.
Witryna www przedmiotu:
do uzupełnienia
Uwagi:
do uzupełnienia

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W_01
Po ukończeniu zajęć student ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę na temat podstawowych gwarancji składających się na wolności i praw człowieka, a także środków ich ochrony. Zna znaczenie fundamentalnych zasad godności, wolności i równości człowieka. Zna również treść poszczególnych wolności i praw osobistych, politycznych, ekonomicznych oraz socjalnych i kulturalnych.
Weryfikacja: Wiedza studenta będzie weryfikowana na bieżąco podczas zajęć w ramach dyskusji nad omawianymi na nich zagadnieniami. Będą bowiem brane pod uwagę przygotowanie merytoryczne studenta do zajęć i jego aktywność. Będzie sprawdzana również umiejętność zastosowania wiedzy podczas rozwiązywania samodzielnie kazusów lub opracowywania krótkich prac pisemnych. Weryfikacja końcowa wiedzy studenta będzie miała formę sprawdziany pisemnego (kolokwium zaliczeniowego) na koniec cyklu zajęć.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W05, K_W03, K_W04
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.S.P6S_WG.3, I.P6S_WG, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG/K.o, II.X.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o
Charakterystyka W_02
Po zakończeniu zajęć student potrafi również wskazać środki ochrony podstawowych wolności i praw oraz zasady ich wykorzystania (w tym: środki dostępu do sądu, skarga konstytucyjna do Trybunału Konstytucyjnego, skarga do Rzecznika Praw Obywatelskich, skargi do instancji międzynarodowych, w szczególności Europejskiego Trybunału Praw Człowieka).
Weryfikacja: Wiedza studenta będzie weryfikowana na bieżąco podczas zajęć w ramach dyskusji nad omawianymi na nich zagadnieniami. Będą bowiem brane pod uwagę przygotowanie merytoryczne studenta do zajęć i jego aktywność. Będzie sprawdzana również umiejętność zastosowania wiedzy podczas rozwiązywania samodzielnie kazusów lub opracowywania krótkich prac pisemnych. Weryfikacja końcowa wiedzy studenta będzie miała formę sprawdziany pisemnego (kolokwium zaliczeniowego) na koniec cyklu zajęć.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W03, K_W04, K_W05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, II.X.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U_01
Po zakończeniu zajęć student potrafi zidentyfikować sytuacje polegające na naruszeniu podstawowych praw i wolności człowieka, wskazać, które konkretnie gwarancje zostały naruszone, oraz wyjaśnić - z powołaniem się na przepisy prawa i orzecznictwo - na czym to naruszenie polega.
Weryfikacja: Umiejętności studenta będą weryfikowane w toku zajęć w ramach dyskusji nad omawianymi na nich zagadnieniami, poprzez rozwiązywanie kazusów i przygotowywanie samodzielne krótkich prac pisemny, a także przy okazji kolokwium zaliczeniowego. W szczególności student, formułując pogląd o zaistnieniu naruszenia określonej wolności albo określonego prawa, będzie potrafił wyjaśnić - poprzez odwołanie się do treści przepisów i wypracowanego na ich tle orzecznictwa - na czym to naruszenie polega.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U02, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_02
Po zakończeniu zajęć student potrafi sporządzić analizę pisemną (w formie krótkiej rozprawki), w której przedstawia dowody (argumenty) uzasadniające jego pogląd o zaistnieniu - w określonym (hipotetycznym) stanie faktycznym - naruszenia wolności i praw człowieka. Umie dobrać i wyrazić w formie pisemnej swoje argumenty. Umie też wzmacniać swoją argumentacją, stosując odwołania do orzecznictwa i literatury przedmiotu (komentarzy).
Weryfikacja: Umiejętności studenta będą weryfikowane przy okazji rozwiązywania kazusów i sporządzenia krótkich prac pisemnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U04, K_U01, K_U02
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K_01
Student rozumie wagę i znaczenie gwarancji prawnych (konstytucyjnych, międzynarodowych, ustawowych) w zakresie podstawowych wolności i praw człowieka. Rozumie potrzebę zapewnienia efektywności ochrony tych gwarancji. Znając treść wymagań w zakresie ochrony podstawowych wolności i praw, sformułowanych przez sądy lub trybunały krajowe i międzynarodowe, student potrafi zidentyfikować zjawiska stanowiące zagrożenie dla tych wolności i praw.
Weryfikacja: Kompetencja studenta będzie sprawdzana podczas dyskusji na zajęciach na temat omawianych problemów, a także poprzez rozwiązywanie kazusów i innych prac pisemnych oraz w drodze kolokwium zaliczeniowego. Student powinien wykazać się zdolnością samodzielnego formułowania uargumentowanego stanowiska na temat wagi i znaczenia gwarancji instytucjonalnych i proceduralnych w zakresie ochrony podstawowych praw i wolności.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K02, K_K04, K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KR, I.P6S_KO