Nazwa przedmiotu:
Kształtowanie krajobrazu
Koordynator przedmiotu:
Dr hab. inż. Adrianna Czarnecka
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia II stopnia
Program:
Gospodarka Przestrzenna
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
GP.SMK116
Semestr nominalny:
1 / rok ak. 2020/2021
Liczba punktów ECTS:
4
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
1. Liczba godzin kontaktowych: 50, w tym: a) wykład – 15 godz. b) ćwiczenia projektowe – 30 godz. c) konsultacje – 5 godz 2. Praca własna studenta – 50 godzin, w tym: a) przygotowanie do zajęć projektowych, w tym wizje lokalne na obszarach badań: 8 x 3 godz. = 24 godz. b) dokończenie (w domu) sprawozdań z zajęć projektowych: 8 x 2 godz. = 16 godz. c) realizacja zadań projektowych: 10 godz. Łączny nakład pracy studenta wynosi 100 godzin, co odpowiada 4 punktom ECTS.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
2 pkt. ECTS – liczba godzin kontaktowych 50, w tym: a) wykład – 15 godz. b) ćwiczenia projektowe – 30 godz. c) konsultacje – 5 godz
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
3,4 pkt. ECTS - 85 godzin pracy studenta, w tym: a) udział w zajęciach projektowych: 15 x 2 godz. = 30 godz., b) przygotowanie do zajęć projektowych, w tym wizje lokalne na obszarach badań: 8 x 3 godz. = 24 godz. c) dokończenie (w domu) sprawozdań z zajęć projektowych: 8 x 2 godz. = 16 godz., d) udział w konsultacjach związanych z realizacją projektu: 5 x 1 godz. = 5 godz. (zakładamy, że student korzysta z co trzecich konsultacji), e) realizacja zadań projektowych: 10 godz.
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład15h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt30h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Posiadanie wiedzy z zakresu ekologii, geografii, historii urbanistyki, planowania przestrzennego. Znajomość oprogramowania ArcGIS i AutoCAD.
Limit liczby studentów:
60 - studentów na wykładzie, 30 - studentów na ćwiczeniach projektowych
Cel przedmiotu:
Celem wykładów jest zapoznanie studenta ze współczesnymi teoriami dotyczącymi struktury i funkcjonowania krajobrazu oraz z ich wpływem na kształtowanie przestrzeni. Celem wykładów jest zdobycie przez studenta wiedzy obejmującej znajomość zasad i metod wykorzystywanych w kształtowaniu środowiska przyrodniczego, kulturowego i wizualnego obszarów. Celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z postulatami Europejskiej Konwencji Krajobrazowej (EKK) wprowadzonej przez Komisję Europejską w 2000 roku, dzięki której krajobraz stał się platformą odniesienia dla wielu strategii i polityk. Wprowadzenie EKK zainicjowało również proces rozszerzania grona osób podejmujących decyzje dotyczące ochrony, planowania i gospodarowania krajobrazem poza krąg ekspertów i badaczy na rzecz szerokiego forum użytkowników krajobrazu. W Polsce zapisy EKK zaczęto wprowadzać w roku 2015 zapisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz. U. z 2015 r. poz. 774, 1688). Celem ćwiczeń projektowych jest zdobycie umiejętności opracowania studium krajobrazowego obszarów wyznaczonych w ramach współpracy z jednostkami planowania przestrzennego wybranych miast i gmin, obejmujące swym zakresem: inwentaryzację zasobów krajobrazowych, identyfikację i analizy walorów krajobrazowych (wartości historyczno-kulturowych, wartości przyrodniczych, wartości estetyczno-wizualnych, wartości symbolicznych krajobrazu) oraz opracowanie wytycznych do kształtowania krajobrazu. Prace studentów mogą zostać wykorzystane przez współpracujące z Katedrą Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym (KGPiNoŚP) jednostki planowania przestrzennego wybranych miast i gmin, w ramach wdrożeń. Szczegółowy zakres tematyczny projektów realizowanych przez studentów podczas zajęć odpowiada aktualnym potrzebom jednostek planowania przestrzennego i może zmieniać się w poszczególnych latach akademickich. Studenci mogą dodatkowo uczestniczyć w debatach publicznych z mieszkańcami obszaru, na których mają możliwość zaprezentowania wyników prac realizowanych w ramach przedmiotu.
Treści kształcenia:
Treści programowe dostosowano do aktualnych potrzeb społeczno-gospodarczych, do obowiązującego ustawodawstwa (m.in. ustawy z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz. U. z 2015 r. poz. 774, 1688) – tzw. ustawy krajobrazowej). Studenci nabywają umiejętność praktycznego rozwiązywania problemów wykonując projekty dla obszarów miast i gmin, z którymi Katedra Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym (KGPiNoŚP) podpisała umowy o współpracy (współpraca z interesariuszami zewnętrznymi, w tym z organami samorządowymi). Wyniki prac studentów są wykorzystywane w pracach planistycznych podejmowanych przez jednostki planowania przestrzennego działające w gminach (wykorzystanie prac studentów w ramach opracowywanych studiów uwarunkowań i kierunków rozwoju przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, uchwał reklamowych i innych opracowań o charakterze studialnym). Prezentacja wyników prac odbywa się przed mieszkańcami gmin (partycypacja społeczna, podnoszenie problematyki jakości krajobrazu i związku z przestrzenią zamieszkania). KGPiNoŚP podpisuje z zaangażowanymi w prace jednostkami samorządu terytorialnego karty aplikacji produktu, przekazując prace studenckie wykonane w ramach ćwiczeń projektowych. Studenci mają możliwość odbycia wyjazdów studialnych (inwentaryzacja terenowa, prezentacja prac) oraz przeprowadzenia prac w ramach komplementarnych modułów przedmiotów – studenci pracują na tych samych obszarach rozwiązując różne zagadnienia związane z gospodarką przestrzenną w ramach dwóch przedmiotów: kształtowanie krajobrazu oraz kształtowanie przestrzeni na obszarach wiejskich. Treści merytoryczne - wykład: • Definicja i zakres pojęciowy terminu 'krajobraz' • Ochrona, gospodarowanie i planowanie krajobrazu • Krajobraz w przepisach prawa • Narzędzia ustawy krajobrazowej • Krajobraz jako dziedzictwo • Czytanie krajobrazu. Budowanie tożsamości lokalnej • Krajobraz kulturowy obszarów wiejskich w Polsce • Historyczne krajobrazy kulturowe X-XVI wieku • Historyczne krajobrazy kulturowe XVII-XVIII wieku • Krajobrazy kulturowe XIX-XX wieku • Zielona infrastruktura miasta • Struktura i organizacja krajobrazu • Funkcjonowanie systemów krajobrazowych • Kształtowanie krajobrazu w krajach Unii Europejskiej • Sprawdzian Treści merytoryczne - ćwiczenia projektowe: W ramach projektu studenci wykonują studium krajobrazu wybranego obszaru. Przeprowadzają analizę zapisów wybranych dokumentów pod kątem zasad ochrony krajobrazu, planowania i gospodarowania krajobrazem. Przeprowadzają inwentaryzację zasobu krajobrazowego w terenie. Przeprowadzają identyfikację i analizy walorów krajobrazowych (wartości historyczno-kulturowych, wartości przyrodniczych, wartości estetyczno-wizualnych, wartości symbolicznych krajobrazu). Opracowują wytyczne do kształtowania krajobrazu obszaru.
Metody oceny:
Wykład: pisemny sprawdzian z tematyki wykładów obejmujący zagadnienia teoretyczne przedstawione w formie pytań otwartych. 1. Termin pisemnego sprawdzianu zaliczeniowego i sprawdzianu poprawkowego podaje prowadzący zajęcia z wyprzedzeniem co najmniej jednego tygodnia. 2. Do sprawdzianu poprawkowego mogą przystąpić studenci, którzy nie pisali lub nie zaliczyli sprawdzianu pisemnego oraz studenci, którzy chcą poprawić ocenę ostateczną z wykładów, w takim wypadku ocena ostateczna z wykładów będzie średnią arytmetyczną ze sprawdzianu pierwszego i sprawdzianu poprawkowego. 3. Wyniki sprawdzianów przekazywane są studentom za pomocą poczty elektronicznej lub za pomocą wirtualnego dziekanatu (Verbis). 4. Podczas sprawdzianów nie dopuszcza się korzystania z materiałów pomocniczych oraz urządzeń elektronicznych (telefony, tablety itp. muszą być wyłączone i pozostawione w wyznaczonym przez prowadzącego miejscu). Projekt: wykonanie, prezentacja i obrona poszczególnych analiz/studiów/projektów. 1. Warunkiem zaliczenia projektu jest wykonanie i otrzymanie oceny pozytywnej z wszystkich analiz/studiów/projektów przewidzianych programem zajęć, 2. Formę i zakres prac związanych z wykonaniem analiz/studiów/projektów określa prowadzący ćwiczenia. 3. Ocenę ostateczną z ćwiczeń projektowych ustala się jako średnią arytmetyczną z wszystkich prac.
Egzamin:
nie
Literatura:
Bielska A., Kupidura A., 2013: Kształtowanie przestrzeni na obszarach wiejskich, Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa; Bielska A., Kupidura A., Rogoziński R., 2013: Analiza uwarunkowań środowiskowych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym gminy Cegłów, Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej, Seria Monografie: Gospodarka Przestrzenna, Warszawa; Bogdanowski J., 1976: Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu, Wyd. PAN Ossolineum, Kraków; Bogdanowski J., Łuczyńska-Bruzda M., Nowak Z., 1979: Architektura krajobrazu, Wyd. PWN, Warszawa; Bogdanowski J., 1999, Metoda jednostek i wnętrz architektoniczno-krajobrazowych (JARK-WAK) w studiach i projektowaniu, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków; Chmielewski T.J., 2012: Systemy krajobrazowe. Struktura-funkcjonowanie-planowanie, PWN, Warszawa; Cullen G., 1961: Townscape. London, The Architectural Press; Drapella-Hermansdorfer A., (red.), 2004: Kształtowanie krajobrazu: idee, strategie, realizacje. Część I. Saksonia, Brandenburgia, Berlin, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław; Drapella-Hermansdorfer A., (red.), 2005: Kształtowanie krajobrazu. Idee, strategie, realizacje. Część II. Londyn i okolice, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław; Klemens J., 2007: Zarys historii kształtowania ogrodów od Starożytności do Baroku, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice; Kupidura A., 2013: Dziedzictwo krajobrazowe w gospodarowaniu przestrzenią, Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej, Prace naukowe, Geodezja, z. 53, Warszawa Kupidura A., Łuczewski M., Kupidura P., 2011: Wartość krajobrazu. Rozwój przestrzeni obszarów wiejskich, PWN, Warszawa; Lynch K., 2011: Obraz miasta, Wyd. Archivolta, Kraków, Wejchert K., 1984 (2010 reprint): Elementy kompozycji urbanistycznej, Wyd. Arkady, Warszawa; Majdecki L., 1981: Historia ogrodów. Przemiany formy i konserwacja, PWN, Warszawa; Pawłowska K. (red.), 2001: Architektura krajobrazu a planowanie przestrzenne, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków; Richling A., Solon J., 2011: Ekologia krajobrazu, Wyd. PWN, Warszawa; Różańska A., Krogulec T., Rylke J., 2002: Ogrody. Historia architektury i sztuki ogrodowej, Wyd. SGGW, Warszawa; Wojciechowski I., 1987: Ekologiczne podstawy kształtowania środowiska, Wyd. PWN, Warszawa; Wolski P., 2002: Przyrodnicze podstawy kształtowania krajobrazu. Słownik pojęć, Wyd. SGGW, Warszawa; Żarska B., 2005: Ochrona krajobrazu, Wyd. SGGW, Warszawa.
Witryna www przedmiotu:
-
Uwagi:
Część wykładów jest realizowana w ramach platformy e-learning PW

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Efekt GP.SMK116_W1
ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę w zakresie oceny stanu zasobów krajobrazowych oraz zasad i metod kształtowania krajobrazu
Weryfikacja: ocena wykonania i obrony zadań projektowych
Powiązane efekty kierunkowe: K_W02, K_W03, K_W08
Powiązane efekty obszarowe: T2A_W07, T2A_W04, T2A_W08, P2A_W03, T2A_W04, T2A_W08

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Efekt GP.SMK116_U1
potrafi analizować uwarunkowania kształtowania krajobrazu oraz rozumie wieloaspektowość tego procesu
Weryfikacja: ocena wykonania i obrony zadań projektowych
Powiązane efekty kierunkowe: K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U06, K_U09, K_U11_SR, K_U11_UR
Powiązane efekty obszarowe: T2A_U01, T2A_U02, T2A_U03, S2A_U06, S2A_U07, P2A_U02, P2A_U08, S2A_U03, T2A_U10, T2A_U07, T2A_U10, T2A_U15

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Efekt GP.SMK116_K1
ma wyrobioną świadomość zawodową społecznej odpowiedzialności przy ocenie i w podejmowaniu decyzji w zakresie ochrony, planowania i zarządzania zasobami krajobrazowymi
Weryfikacja: ocena wykonania i obrony zadań projektowych
Powiązane efekty kierunkowe: K_K01, K_K02, K_K03
Powiązane efekty obszarowe: T2A_K02, T2A_K03, S2A_K05