Nazwa przedmiotu:
Prawo konstytucyjne
Koordynator przedmiotu:
dr R. Puchta
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Administracja
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
A11_PK
Semestr nominalny:
1 / rok ak. 2020/2021
Liczba punktów ECTS:
5
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
125 godzin, w tym: praca na wykładach 20 godzin, ćwiczenia 15 godz., praca własna studenta - 90 godz.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1,4 p. ECTS
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0,5 p. ECTS
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład20h
  • Ćwiczenia15h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Podstawy z zakresu prawoznawstwa.
Limit liczby studentów:
brak
Cel przedmiotu:
Celem zajęć jest omówienie podstawowych zasad ustroju RP, systemu źródeł prawa, wolności i praw jednostki oraz instytucji odpowiedzialnych za ich ochronę, a także organizacji i zasad działania konstytucyjnych organów państwa, w tym Sejmu, Senatu, Prezydenta, Rady Ministrów, sądów i trybunałów.
Treści kształcenia:
WYKŁAD 1. PRZEDMIOT PRAWA KONSTYTUCYJNEGO. 1.1. Prawo konstytucyjne jako gałąź nauk prawnych. 1.2. Historia polskiego konstytucjonalizmu. 1.3. Źródła prawa konstytucyjnego w Polsce obecnie. 2. KONSTYTUCJA JAKO USTAWA ZASADNICZA. 2.1. Przedmiot regulacji konstytucyjnej i systematyka Konstytucji. 2.2. Konstytucja jako akt normatywny. Charakter norm konstytucyjnych. 2.3. Zasada najwyższej mocy Konstytucji. 2.4. Zasada bezpośredniego stosowania Konstytucji. 2.5. Zasady i tryb zmiany Konstytucji. 3. KONSTYTUCYJNY SYSTEM ŹRÓDEŁ PRAWA. 3.1. Założenia konstytucyjnego systemu źródeł prawa. 3.2. Katalog źródeł prawa. 3.3. Ustawa. 3.4. Akty wykonawcze (rozporządzenia) i akty prawa miejscowego. 3.5. Akty prawa wewnętrznie obowiązującego. 3.6. Akty prawa międzynarodowego i unijnego w polskim porządku prawnym. 4. PODSTAWOWE ZASADY USTROJU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. 4.1. Pojęcie "zasad ustroju". 4.2. Zasada suwerenności narodowej i środki jej urzeczywistnienia. 4.3. Zasada demokratycznego państwa prawnego i zasady pokrewne. 4.4. Zasada podziału władz i jej konsekwencje ustrojowe. 4.5. Zasada legalizmu działań władzy publicznej a zasada wolności jednostki. 5. KONSTYTUCYJNY STATUS JEDNOSTKI. 5.1. Pojęcie "praw i wolności człowieka". 5.2. Zasady przewodnie konstytucyjnego statusu jednostek. Zasada godności, zasada wolności i zasada równości. 5.3. Konstytucyjny katalog praw i wolności. Ich podmioty i adresaci. Obowiązki konstytucyjne. 5.4. Warunki dopuszczalności ograniczenia korzystania z konstytucyjnych praw i wolności (zasada proporcjonalności ograniczeń). 5.5. Konstytucyjne środki ochrony praw i wolności. 6. INSTYTUCJE DEMOKRACJI BEZPOŚREDNIEJ I PRZEDSTAWICIELSKIEJ. 6.1. Prawa wyborcze i referendalne. 6.2. Podstawowe zasady prawa wyborczego. 6.3. Organizacja i przebieg wyborów parlamentarnych i prezydenckich - podstawowe rozwiązania prawne. 6.4. Instytucja referendum - charakter i typologia. Referendum ogólnokrajowe i referendum lokalne w Polsce - podstawowe założenia. 7. PARLAMENT. 7.1. Polski model parlamentu. Zasada dwuizbowości. Zgromadzenie Narodowe. Zasada kadencyjności. 7.2. Skład izb parlamentu. Status posłów i senatorów. 7.3. Organizacja wewnętrzna izb i ich organy. Zasady organizacji prac parlamentarnych. 7.4. Kompetencje ustawodawcze parlamentu. Tryby ustawodawcze. 7.5. Kompetencje kontrolne parlamentu. 7.6. Kompetencje kreacyjne parlamentu. 8. PREZYDENT. 8.1. Pozycja ustrojowa i zadania prezydenta jako głowy państwa. 8.2. Konstytucyjne kompetencje prezydenta i sposób ich wykonywania. Problem "prerogatyw". Kontrasygnata. 8.3. Status prawny piastuna urzędu prezydenckiego. 8.4. Odpowiedzialność konstytucyjna prezydenta. 9. RADA MINISTRÓW i ADMINISTRACJA PUBLICZNA. 9.1. Pozycja ustrojowa oraz konstytucyjne zadania i kompetencje Rady Ministrów. 9.2. Tryb powoływania Rady Ministrów. 9.3. Organizacja wewnętrzna i tryb pracy Rady Ministrów. 9.4. Pozycja ustrojowa oraz konstytucyjne zadania i kompetencje Prezesa Rady Ministrów. 9.5. Pozycja ustrojowa oraz zadania i kompetencje członków Rady Ministrów (ministrów). 9.6. Tryby egzekwowania odpowiedzialności Rady Ministrów i jej członków. 9.7. Podstawowe założenia dotyczące organizacji administracji publicznej. 10. SĄDY, TRYBUNAŁY oraz ORGANY KONTROLI PAŃSTWOWEJ i OCHRONY PRAWNEJ. 10.1. Konstytucyjna struktura władzy sądowniczej. 10.2. Organizacja struktury sądów oraz zadania poszczególnych kategorii sądów. 10.3. Prawo do sądu. Dostęp do sądów. 10.4. Status sędziów. 10.5. Krajowa Rada Sądownictwa. 10.6. Pozycja ustrojowa, skład oraz kompetencje Trybunału Konstytucyjnego. 10.7. Pozycja ustrojowa, skład oraz kompetencje Trybunału Stanu. 10.8. Rzecznik Praw Obywatelskich i inne organy rzecznikowskie w Polsce. 10.9. Pozycja ustrojowa, skład i zadania Najwyższej Izby Kontroli. 10.10. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji oraz Narodowy Bank Polski. ĆWICZENIA : 1. KONSTYTUCJA JAKO USTAWA ZASADNICZA. 1.1. Przedmiot regulacji konstytucyjnej i systematyka Konstytucji. 1.2. Konstytucja jako akt normatywny. Charakter norm konstytucyjnych. 1.3. Zasada najwyższej mocy Konstytucji. 1.4. Zasada bezpośredniego stosowania Konstytucji. 1.5. Zasady i tryb zmiany Konstytucji. 2. KONSTYTUCYJNY SYSTEM ŹRÓDEŁ PRAWA. 2.1. Założenia konstytucyjnego systemu źródeł prawa. 2.2. Katalog źródeł prawa. 2.3. Ustawa. 2.4. Akty wykonawcze (rozporządzenia) i akty prawa miejscowego. 2.5. Akty prawa wewnętrznie obowiązującego. 3.6. Akty prawa międzynarodowego i unijnego w polskim porządku prawnym. 3. KONSTYTUCYJNY STATUS JEDNOSTKI. 3.1. Pojęcie "praw i wolności człowieka". 3.2. Zasady przewodnie konstytucyjnego statusu jednostek. Zasada godności, zasada wolności i zasada równości. 3.3. Konstytucyjny katalog praw i wolności. Ich podmioty i adresaci. Obowiązki konstytucyjne. 3.4. Warunki dopuszczalności ograniczenia korzystania z konstytucyjnych praw i wolności (zasada proporcjonalności ograniczeń). 3.5. Konstytucyjne środki ochrony praw i wolności. 4. PARLAMENT. 4.1. Polski model parlamentu. Zasada dwuizbowości. Zgromadzenie Narodowe. Zasada kadencyjności. 4.2. Skład izb parlamentu. Status posłów i senatorów. 4.3. Organizacja wewnętrzna izb i ich organy. Zasady organizacji prac parlamentarnych. 4.4. Kompetencje ustawodawcze parlamentu. Tryby ustawodawcze. 4.5. Kompetencje kontrolne parlamentu. 4.6. Kompetencje kreacyjne parlamentu. 5. PREZYDENT. 5.1. Pozycja ustrojowa i zadania prezydenta jako głowy państwa. 5.2. Konstytucyjne kompetencje prezydenta i sposób ich wykonywania. Problem "prerogatyw". Kontrasygnata. 5.3. Status prawny piastuna urzędu prezydenckiego. 5.4. Odpowiedzialność konstytucyjna prezydenta. 6. RADA MINISTRÓW i ADMINISTRACJA PUBLICZNA. 6.1. Pozycja ustrojowa oraz konstytucyjne zadania i kompetencje Rady Ministrów. 6.2. Tryb powoływania Rady Ministrów. 6.3. Organizacja wewnętrzna i tryb pracy Rady Ministrów. 6.4. Pozycja ustrojowa oraz konstytucyjne zadania i kompetencje Prezesa Rady Ministrów. 6.5. Pozycja ustrojowa oraz zadania i kompetencje członków Rady Ministrów (ministrów). 6.6. Tryby egzekwowania odpowiedzialności Rady Ministrów i jej członków. 6.7. Podstawowe założenia dotyczące organizacji administracji publicznej. 7. WŁADZA SĄDOWNICZA. 7.1. Konstytucyjna struktura władzy sądowniczej. 7.2. Organizacja struktury sądów oraz zadania poszczególnych kategorii sądów. 7.3. Prawo do sądu. Dostęp do sądów. 7.4. Status sędziów. 7.5. Krajowa Rada Sądownictwa. 7.6. Pozycja ustrojowa, skład oraz kompetencje Trybunału Konstytucyjnego. 7.7. Pozycja ustrojowa, skład oraz kompetencje Trybunału Stanu.
Metody oceny:
Podstawą zaliczenia przedmiotu jest obecność na zajęciach oraz pozytywna ocena z końcowego sprawdzianu. Oceniana będzie także indywidualna praca studenta, przygotowanie do zajęć i aktywność (m.in. rozwiązywanie kazusów, udział w dyskusjach, znajomość terminologii prawa konstytucyjnego, umiejętność krótkiej wypowiedzi ustnej). Sprawdzian końcowy to sprawdzian pisemny z całego materiału omówionego podczas wykładów i ćwiczeń. Składać się będzie z trzech części: a) test jednokrotnego wyboru (10 pkt); b) kazus (5 pkt); c) pytanie otwarte (6 pkt). Sprawdzian zostanie przeprowadzony w formie zdalnej (MC "Forms"). Punktacja: 11-13 pkt — ocena dostateczna, 14-15 pkt — ocena dostateczna plus, 16-17 pkt — ocena dobra, 18-19 pkt — ocena dobra plus, 20-21 pkt — ocena bardzo dobra. Końcowe zaliczenie przedmiotu przeprowadza osoba prowadząca wykład. Zaliczenie przedmiotu ma charakter zintegrowany (jedna ocena za wykłady i ćwiczenia łącznie).
Egzamin:
nie
Literatura:
LITERATURA PODSTAWOWA: - L. Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Wolters Kluwer, wyd. 7, Warszawa 2020. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: - B. Banaszak, Prawo konstytucyjne, Beck, wyd. 8, Warszawa 2017; - M. Granat, Prawo konstytucyjne. Pytania i odpowiedzi, Wolters Kluwer Polska, wyd. 9, Warszawa 2019; - R. Piotrowski (red.), Prawo konstytucyjne. Kompedium, Wyd. Beck, wyd. 2, Warszawa 2018; - P. Sarnecki (red.), Prawo konstytucyjne RP, C.H. Beck, wyd. 9, Warszawa 2014. PODSTAWOWE AKTY NORMATYWNE: Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 319, ze zm.).
Witryna www przedmiotu:
-
Uwagi:
-

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W_1
Po ukończeniu zajęć student ma poszerzoną wiedzę z zakresu prawa konstytucyjnego, w tym o zasadach organizacji i działania konstytucyjnych organów państwa, ustroju organów władzy publicznej i relacjach występujących między nimi, źródłach prawa, prawie wyborczym, zadaniach i uprawnieniach sądów i trybunałów, stanach nadzwyczajnych.
Weryfikacja: Ocena indywidualnej pracy studenta podczas zajęć, w tym jego aktywności i umiejętności samodzielnego formułowania stanowisk. Rozwiązywanie kazusów. Sprawdzian pisemny z całego materiału, który był omawiany podczas zajęć.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01, K_W06
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, II.H.P6S_WG.3
Charakterystyka W_2
Student ma poszerzoną wiedzę o wolnościach i prawach jednostki oraz o środkach prawnych ich ochrony.
Weryfikacja: Ocena indywidualnej pracy studenta podczas zajęć, w tym jego aktywności i umiejętności samodzielnego formułowania stanowisk. Rozwiązywanie kazusów. Sprawdzian pisemny z całego materiału, który był omawiany podczas zajęć.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01, K_W06
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, II.H.P6S_WG.3

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U_1
Student potrafi prawidłowo identyfikować problematykę ustroju państwa, zadań i kompetencji organów władzy publicznej.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_2
Student rozpoznaje cechy aktów normatywnych (z konstytucyjnego katalogu źródeł prawa) i potrafi określić, jakie sprawy mogą być regulowane za ich pomocą.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1, I.P6S_UW
Charakterystyka U_3
Student ma wiedzę o konstytucyjnych wolnościach, prawach i obowiązkach jednostki oraz o instytucjach, które gwarantują ochronę praw podstawowych, w tym w szczególności o sądownictwie konstytucyjnym.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_4
Student potrafi posługiwać się tekstem Konstytucji oraz podstawowymi ustawami z zakresu prawa konstytucyjnego.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_5
Student umie sięgać do odpowiednich źródeł nowej wiedzy (informacji) z zakresu prawa konstytucyjnego, w tym do systemów teleinformatycznych.
Weryfikacja: Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U03
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1, I.P6S_UW, II.T.P6S_UW.2, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K_1
Student rozumie wagę i znaczenie wiedzy z zakresu prawa konstytucyjnego we współczesnym świecie.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01, K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_2
Student zdaje sobie sprawę z możliwości bezpośredniego stosowania Konstytucji, zwłaszcza w celu ochrony wolności i praw jednostki.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01, K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_3
Student rozumie potrzebę doskonalenia instytucji konstytucyjnych oraz skutki ustrojowe nieprzestrzegania Konstytucji.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01, K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_4
Student dostrzega związki między jakością życia zbiorowego, efektywną pracą sądów oraz ochroną praw podstawowych jednostki a należycie funkcjonującym systemem konstytucyjnym państwa.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01, K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_5
Student potrafi ocenić i wyjaśnić, jakie konsekwencje społeczne i gospodarcze może mieć naruszanie konstytucyjnych standardów państwa i prawa.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01, K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO