- Nazwa przedmiotu:
- Podstawy gospodarki przestrzennej
- Koordynator przedmiotu:
- dr inż. arch. Ewa Jarecka - Bidzińska
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Geoinformatyka
- Grupa przedmiotów:
- Obowiązkowe
- Kod przedmiotu:
- 1060-GI000-ISP-5007
- Semestr nominalny:
- 5 / rok ak. 2018/2019
- Liczba punktów ECTS:
- 2
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 1. Liczba godzin kontaktowych – 30 godzin, w tym:
a) obecność na wykładach - 30 godzin
2. Praca własna studenta – 20 godzin, w tym:
a) zapoznanie się ze wskazaną literaturą - 10 godzin
b) przygotowanie się do sprawdzianu zaliczającego wykłady - 10 godzin
Łączny nakład pracy studenta wynosi 50 godzin, co odpowiada 2 punktom ECTS.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 1,2 pkt. ECTS - liczba godzin kontaktowych 30, w tym:
a) obecność na wykładach - 30 godzin
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- _
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Brak
- Limit liczby studentów:
- 90 – studentów na wykładzie
- Cel przedmiotu:
- Celem przedmiotu jest przekazanie podstawowej wiedzy dotyczącej gospodarki przestrzennej, w tym: aspektów urbanistycznych, społecznych, kulturowych i innych.
- Treści kształcenia:
- 1. Wprowadzenie do podstaw gospodarki przestrzennej cz. I. Wielodyscyplinarne podejście do gospodarki przestrzennej. Pojęcia: gospodarki przestrzennej, urbanistyki, regionu, miasta. Znaczenie czynników miastotwórczych. Funkcje miasta w znaczeniu urbanistycznym. Rola miasta we współczesnej gospodarce. Problemy współczesnych miast. Le Corbusier i jego wizje. Karta Ateńska, Karta Lipska. Rozwój zrównoważony miast.
2. Wprowadzenie do podstaw gospodarki przestrzennej cz. II. Pojęcia: metropolii, aglomeracji, urbanizacji, suburbanizacji, dezurbanizacji. Centrum miasta i jego cechy. Problemy obszarów śródmiejskich i ich przekształcenia.
3. Ogólny rys historii rozwoju miast. cz. I. Genezy, uwarunkowania oraz kontekst historyczny, gospodarczy, społeczny i polityczny. Starożytność: siatka hippodamejska, znaczenie funkcjonalno - przestrzenne rzymskich obozów wojskowych. Średniowiecze – ukształtowanie się praw miejskich, rozwój rzemiosła i handlu, powstanie miast obronnych.
4. Ogólny rys historii rozwoju miast. cz. II Czasy nowożytne – wpływ wielkich odkryć geograficznych i rewolucji przemysłowej na rozwój miast. Znaczenie szlaków handlowych w rozwoju miast. Kształtowanie się wielkich portów (Lizbona, Londyn) oraz miast przemysłowych (Machester, Lyon)
5. Ogólny rys historii rozwoju miast. cz. III. Czasy nowożytne – teoretyczne podstawy budowy miast, kompozycje założeń barokowych. Czasy najnowsze: przekształcenia miast w II połowie XIX w. Wpływ rozwoju techniki i przemysłu na jakość życia w mieście. Powstanie teoretycznych podstaw budowy miast: miast ogrodów i miasta przemysłowego.
6. Znaczenie inwentaryzacji urbanistycznej i analiz uwarunkowań: funkcjonalno – przestrzennych, przyrodniczych, komunikacyjnych, gospodarczo - społecznych i innych. Ocena potencjału terenu na potrzeby planowania przestrzennego.
7. Kompozycja jako sposób kształtowania miasta. Elementy kompozycji urbanistycznej. Główne elementy struktury przestrzennej miasta oddziałujące na obserwatora. Podstawowe rodzaje i przykłady kompozycji miejskich. Rola kompozycji w procesie urbanizacji.
8. Przestrzeń publiczna w mieście i na obszarach wiejskich. Pojęcia i typy: przestrzeni publicznych i półpublicznych. Kształtowanie i przekształcanie przestrzeni publicznych w strukturze przestrzennej miast.
9. Dziedzictwo kulturowe i tożsamość miejsca. Waloryzacja w analizie urbanistycznej. Znaczenie ciągłości historycznej i tożsamości miejsca w projektach przestrzennych oraz kształtowaniu nowych struktur urbanistycznych.
10. Plan urbanistyczny – elementy metody. Współczesne instrumenty urbanistyczne. Pojęcia m.in.: Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego oraz Studium Uwarunkowań i Kierunków Rozwoju.
11. Socjologia miast cz I. Przestrzeń społeczna w mieście. Socjologiczne aspekty struktury miasta. Problematyka społeczności lokalnych.
12. Pojęcie rewitalizacji i partycypacji społecznej. Problemy społeczne w procesie planowania przestrzennego. Struktura społeczno - przestrzenna miast.
13. Socjologia miast cz II. Problem gentryfikacji w mieście a proces rewitalizacji. Różnice społeczne, konflikty miejskie i polaryzacja.
14. Termin pierwszy - Kolokwium zaliczeniowe składające się z pytań dotyczących treści merytorycznych z zakresu podstaw gospodarki przestrzennej przedstawionych na wykładach.
15. Termin poprawkowy - Kolokwium zaliczeniowe składające się z pytań dotyczących treści merytorycznych z zakresu podstaw gospodarki przestrzennej przedstawionych na wykładach.
- Metody oceny:
- Ocena kolokwium pisemnego na koniec składającego się z pytań dotyczących treści merytorycznych z zakresu podstaw gospodarki przestrzennej przedstawionych na wykładach. Oceny wystawiane są według zasady: 5,0 - pięć (4,76 – 5,0), 4,5 - cztery i pół (4,26 - 4,74), 4,0 - cztery (3,76 - 4,25), 3,5 - trzy i pół (3,26 - 3,75), 3,0 - trzy (3,0 - 3,25).
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- Chmielewski J.M.: Teoria urbanistyki w projektowaniu i planowaniu miast, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001
Chmielewski J. M., Węcławowicz G., Degórska B., Bartoszczuk W., Brzosko-Sermak A., Kraków. Wyzwania rozwojowe polityki przestrzennej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2013.
Chmielewski J.M., Teoria i praktyka planowania przestrzennego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2016.
Domański G., Dobrzańska B. M., Kiełczewski D.; Ochrona środowiska przyrodniczego; Wyd. Ekonomia i Środowisko 1997,
Domański R.; Gospodarka przestrzenna, podstawy teoretyczne; Wyd. naukowe PWN, Warszawa, 2007
Ekologia i ochrona środowiska, wybrane zagadnienia; Z. Wnuk (Red.); Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, 2010,
Gawryszewska B.J., Królikowski J. T.; Społeczno-kulturowe podstawy gospodarowania przestrzenią, wybór tekstów; wybór i komentarz; Wyd SGGW, Warszawa, 2009
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, Dz.U.03.164.1587
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, Dz.U.04.118.1233
Strategia rozwoju kraju 2020; Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, 2012
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003r., Dz.U.03.80.717 z późn. zm.
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1232 z późn. zm.).
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003r. w sprawie sposobu ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania terenu, Dz.U.03.164.1588
- Witryna www przedmiotu:
- _
- Uwagi:
- _
Efekty uczenia się
Profil praktyczny - wiedza
- Efekt GI.ISP-5007_W01
- ma podstawową wiedzę o normach i przepisach prawnych dotyczących gospodarowania przestrzenią, w tym: ochrony środowiska, gospodarki nieruchomościami oraz planowania przestrzennego; niezbędną do projektowania aplikacji (programów, systemów) wspomogających pracę planistów przestrzennych
Weryfikacja: ocena sprawdzianu z wykładów
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W18
Powiązane efekty obszarowe:
T1P_W02, T1P_W07, T1P_W08
Profil praktyczny - umiejętności
- Efekt GI.ISP-5007_U01
- potrafi wykorzystać wiedzę z różnych dziedzin, niezbędną do oceny stanu istniejącego oraz planowanego danej przestrzeni; posiada umiejętność pracy z ustawami i rozporządzeniami z zakresu m.in. planowania przestrzennego, gospodarki nieruchomosciami i ochrony środowiska
Weryfikacja: ocena sprawdzianu z wykładów
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U01
Powiązane efekty obszarowe:
T1P_U01, T1P_U13
Profil praktyczny - kompetencje społeczne
- Efekt GI.ISP-5007_K01
- ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, rozumie konsekwencje ich realizacji, w tym odnoszących się do środowiska; zna rolę poszczególnych uczestników w procesie sporządzania dokumentów planistycznych, w tym w kontaktach z lokalnym samorządem oraz mieszkańcami
Weryfikacja: ocena sprawdzianu z wykładów
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K02, K_K03
Powiązane efekty obszarowe:
T1P_K02, T1P_K05