Nazwa przedmiotu:
Wspomaganie decyzji
Koordynator przedmiotu:
dr inż. Janusz Granat
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia II stopnia
Program:
Informatyka
Grupa przedmiotów:
Przedmioty techniczne - podstawowe
Kod przedmiotu:
WDEC
Semestr nominalny:
1 / rok ak. 2018/2019
Liczba punktów ECTS:
5
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
140: 30h wykład, 30h laboratorium, ok. 25h - przygotowanie do sprawdzianów, ok. 45h przygotowanie do zajęć laboratoryjnych), ok 10 godzin na zapoznanie się z literaturą
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
2 ECTS: 30h wykład, 30h laboratorium
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
2.5 ECTS: 30h laboratorium, 45h przygotowanie do zajęć laboratoryjnych
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium30h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Znajomość zasad modelowania matematycznego
Limit liczby studentów:
48
Cel przedmiotu:
Celem wykładu jest wprowadzenie studentów w tematykę komputerowych systemów wspomagania decyzji. Wykład rozpoczyna się od przedstawienia podstaw teoretycznych wspomagania decyzji. Następnie omawiana jest rola systemów komputerowych we wspomaganiu procesów decyzyjnych oraz elementy składowe takich systemów. W trakcie kolejnych wykładów przedstawiane są najbardziej reprezentatywne techniki wykorzystywane we wspomaganiu decyzji. Omawiane są zagadnienia budowy modeli rzeczowych sytuacji decyzyjnej, budowy modeli preferencji oraz metody reprezentacji niepewności. Dużo uwagi poświęca się zagadnieniom właściwej organizacji danych, pod kątem wspomagania decyzji, a w szczególności tematyce hurtowni danych oraz narzędziom OLAP (On-Line Analytical Processing). Wykład jest wzbogacony prezentacją przykładowych systemów wspomagania decyzji.
Treści kształcenia:
Podstawy wspomagania decyzji W1,W2 Charakterystyka sytuacji decyzyjnej, zakres podejmowania decyzji, horyzont czasowy podejmowanych decyzji, charakter problemów, decydent, schematy podejmowania decyzji, analityczne podejście do podejmowania decyzji Wprowadzenie do komputerowych systemów wspomagania decyzji W3 Systemy wspomagania decyzji a współczesne systemy informacyjne MIS, EIS, ES itd., definicja systemu wspomagania decyzji, struktura systemu wspomagania decyzji i charakterystyka elementów składowych Modelowanie sytuacji decyzyjnej Analityczne modelowanie sytuacji decyzyjnej W4, W5 Sytuacja decyzyjna a model, modelowanie analityczne sytuacji decyzyjnej, elementy składowe modelu sytuacji decyzyjnej, model rzeczowy sytuacji decyzyjnej Modelowanie preferencji decydenta W6 Koncepcja specyfikacji preferencji za pomocą funkcji realizacji celu, przykłady modelowania sytuacji decyzyjnej, metody rozwiązywania zadań analizy wielokryterialnej Analiza wielokryterialna W7,W8,W9 Podstawowe definicje, przegląd metod rozwiązywania zadań analizy wielokryterialnej Metody reprezentacji niepewności W10 Modele probabilistyczne, zbiory rozmyte i przybliżone Zarządzanie i analiza danych Hurtownie danych i technologia OLAP W11, W12, W13 Cechy hurtowni danych, architektura, modele danych, analiza wielowymiarowa OLAP Exploracja i analiza danych (W14) Eksploracja i analiza danych jako narzędzia wspomagania decyzji Implementacja systemów wspomagania decyzji W15 (2h). Problematyka implementacji systemów wspomagania decyzji Zakres laboratorium W ramach laboratorium studenci mają możliwość praktycznego rozwiązania zadań modelowania sytuacji decyzyjnej oraz budowy prostych systemów wspomagających decyzje. W laboratorium dostępna jest szeroka gama różnych narzędzi komputerowych, począwszy od oprogramowania specjalizowanego (np. pakietu Expert Choice, wykorzystującego metodologię hierarchii analitycznej) do oprogramowania SAS Institute (jednego z najczęściej wykorzystywanego oprogramowania na rynku komercyjnym). Studenci korzystają również z grupy programów opracowanych w Instytucie Automatyki i Informatyki Stosowanej. Dostępny jest również zbudowany na potrzeby laboratorium system symulacji rynku z działającymi przedsiębiorcami, który umożliwia testowanie budowanych systemów. Opis poszczególnych ćwiczeń: Wielokryterialny problem wyboru z dyskretnego zbioru decyzji dopuszczalnych Metoda hierarchii analitycznej - ExpertChoice L1 Metoda hierarchii analitycznej - ExpertChoice L2 Metoda punktu odniesienia - L3 Modelowanie problemu decyzyjnego za pomocą modeli liniowych Wprowadzenie do systemu DIDAS-L L4 Budowa złożonego modelu sytuacji decyzyjnej L5 Analiza z wykorzystaniem systemu DIDAS-L L6 Zapis modelu i funkcji skalaryzujacej z wykorzystaniem języka AMPL L7, L8 Wprowadzenie do systemu SAS L9, L10 Opracowanie założeń i budowa systemu wspomagania decyzji L11, L12, L13, L14
Metody oceny:
2 kolokwia i oceny z ćwiczeń laboratoryjnych
Egzamin:
nie
Literatura:
1. Turban, E. (1995) Decision Support and Expert Systems. Prentice-Hall. London. 2. Steuer, R.E. (1986) Multiple Criteria Optimization: Theory, Computation, and Application. John Wiley & Sons. New York. 3. Lewandowski, A., Wierzbicki A.P. (Eds.) (1990), Aspiration Based Decision Support Systems, Springer. Springer Verlag, Berlin.
Witryna www przedmiotu:
https://usosweb.usos.pw.edu.pl/kontroler.php?_action=katalog2/przedmioty/pokazPrzedmiot&prz_kod=103B-INSID-ISP-WDEC; www.ia.pw.edu.pl/~janusz/wdec
Uwagi:

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W01
Ma wiedzą z zakresu podstaw teorii wspomagania decyzji
Weryfikacja: kolokwium
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W12, K_W04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WK, III.P7S_WK.o, I.P7S_WG
Charakterystyka W02
Ma wiedzę z zakresu hurtowni danych i systemów OLAP
Weryfikacja: kolokwium
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W06, K_W08
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WG, III.P7S_WG.o
Charakterystyka W03
Ma wiedzę z zakresu metod analizy wielokryterialnej
Weryfikacja: kolokwium
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W09
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WG
Charakterystyka W03
Zna rozwiązania techniczne pozwalające na realizację systemów wspomagania decyzji
Weryfikacja: kolokwium I laboratorium
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W09, K_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WG, III.P7S_WG.o

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U01
Potrafi opracować model matematyczny sytuacji decyzyjnej
Weryfikacja: laboratorium I kolokwium
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U12, K_U07, K_U08
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_UW, I.P7S_UO, III.P7S_UW.4.o, III.P7S_UW.2.o, III.P7S_UW.3.o
Charakterystyka U02
Potrafi sformułować zadanie analizy wielokryterialnej
Weryfikacja: Laboratorium i kolokwium
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U13
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_UW, III.P7S_UW.3.o
Charakterystyka U03
Potrafi rozwiązywać zadania analizy wielokryterialnej
Weryfikacja: laboratorium i kolokwium
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U13
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_UW, III.P7S_UW.3.o
Charakterystyka U04
Potrafi napisać program w systemie SAS realizujący wybrane funkcjonalności systemu wspomagania decyzji
Weryfikacja: laboratorium
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U09, K_U14
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_UW, III.P7S_UW.1.o, I.P7S_UO, III.P7S_UW.4.o

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K01
Potrafi dokonać podziału realizowanego zadania na etapy i nadać im odpowiednie priorytety i realizować zadanie w grupie
Weryfikacja: laboratorium
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_KO