Drukuj Eksport do pliku (MS Word)
Nazwa przedmiotu:
Prawo Unii Europejskiej
Koordynator przedmiotu:
wykłady dr hab. Justyna Łacny, prof. uczelni, ćwiczenia: dr hab. Justyna Łacny, prof. uczelni, dr Agnieszka Wilk-Ilewicz
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Administracja
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
do weryfikacji
Semestr nominalny:
6 / rok ak. 2019/2020
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
75h, w tym 15h wykład, 15h ćwiczenia, 40h praca własna, 5h egzamin
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1,5 pkt ECTS
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0,6 p. ECTS
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład15h
  • Ćwiczenia15h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Podstawowa wiedza o zasadach funkcjonowania UE
Limit liczby studentów:
dla calego roku
Cel przedmiotu:
Celem zajęć jest przekazanie podstawowej wiedzy o prawie UE. Jako wprowadzenie do tej problematyki służą informacje na temat przyczyn powstania WE oraz ich rozwoju zwieńczonego utworzeniem UE w obecnym kształcie. Na tym gruncie wyjaśnione zostają zasady ogólne prawa UE, ze szczególnym naciskiem na te, które mają znaczenie z perspektywy wypełniania obowiązków nałożonych na państwa członkowskie. Istotnym elementem przedmiotu jest przedstawienie katalogu źródeł prawa pierwotnego UE i pochodnego UE, zwłaszcza w zakresie stosowania tych aktów przez sądy oraz organy administracji publicznej, a także możliwości powoływania się na nie przez osoby fizyczne i jednostki organizacyjne. Zapoznanie z zasadami stosowania prawa UE ma ukazać specyficzny charakter prawa unijnego, także na tle Konstytucji RP. Wykłady mają na celu przede wszystkim omówienie najważniejszych problemów i wyjaśnienie kwestii teoretycznych w dziedzinie prawa UE oraz mają stworzyć podstawę do dalszego pogłębiania wiedzy o UE i obowiązującym w niej prawie. Celem ćwiczeń jest uzupełnienie informacji teoretycznych o praktyczne aspekty stosowania prawa UE, w szczególności z wykorzystaniem przykładów z orzecznictwa sądowego Trybunału Sprawiedliwości UE
Treści kształcenia:
I. Zagadnienia wprowadzające. Źródła prawa UE 1. Rozwój integracji europejskiej (przypomnienie) 2. Ponadnarodowy charakter prawny UE 3. Źródła prawa UE: prawo pierwotne i prawo wtórne UE 3.1. Prawo pierwotne UE Traktaty 3.1.1. Jako akty prawne ustanawiające specyficzny porządek prawny UE 3.1.2. Rodzaje traktatów 3.1.3. Specyfika porządku prawnego UE ustanowionego na mocy traktatów (sprawa 26/62, van Gend en Loos) 3.2. Zasady ogólne prawa UE 3.2.1. Źródła pochodzenia i funkcje 3.2.2. Rodzaje zasad ogólnych prawa UE – kontynuacja na następnym wykładzie II. Źródła prawa pierwotnego UE. Zasady ogólne prawa UE 1. Zasada przyznania (art. 5 ust. 2 TUE). Podział kompetencji pomiędzy UE a państwa członkowskie 2. Zasada pomocniczości (art. 5 ust. 3 TUE). Kto może stanowić prawo: UE czy państwa członkowskie? 3. Zasada proporcjonalności. Czy warto strzelać z armaty do mrówki? Relacja pomiędzy celem aktu prawnego a sposobem jego realizacji (sprawa 181/84 ED Man Sugar) 4. Zasada lojalnej współpracy. Pacta servanta sunt czy umów należy dotrzymywać (sprawa 68/88 Komisja p. Grecji) 5. Zasada zakazu dyskryminacji. Zakaz nierównego traktowania z powodu określonych kryteriów (np. rasy, religii, płci, niepełnosprawności), gdy takiego traktowania nie można obiektywnie uzasadnić (sprawy C-144/04 Mangold; C-555/07 Seda Kücükdeveci) III. Źródła prawa wtórnego (pochodnego) UE 1. Rodzaje źródeł prawa wtórnego (art. 288 TFUE) 2. Procedury przyjmowania aktów prawnych UE: procedury ustawodawcza i nieustawodawcza 3. Charakterystyka aktów prawa wtórnego: 3.1. rozporządzenia (art. 288 akapit 2 TfUE) (sprawa 34/73 Variola) 3.2. dyrektyw (art. 288 akapit 3 TfUE). Warunki prawidłowej implementacji dyrektyw do krajowego porządku prawnego. Najczęstsze naruszenia dotyczące wdrażania dyrektyw. 3.3. decyzji (art. 288 akapit 4 TfUE) 3.4. zaleceń i opinii (art. 288 akapit 5 TfUE) 3.5. aktów ustawodawczych i aktów nieustawodawczych (art. 289 TFUE) 3.6. aktów delegowanych i aktów wykonawczych (art. 290 i art. 291 TFUE) IV. Zasady stosowania prawa UE: zasada bezpośredniego skutku prawa UE 1. Zasada bezpośredniego skutku prawa UE: przepis UE jako podstawa prawna przyznająca jednostkom uprawnienia i nakładająca na nich obowiązki 2. Ustanowienie zasady bezpośredniego skutku prawa UE przez TUSE (sprawa 26/62 van Gend en Loos) 3. Kryteria, które musi spełnić Przepis UE aby wywierać bezpośredni skutek 4. Bezpośredni skutek poszczególnych źródeł prawa UE 4.1. Traktatów (43/75 Defrenne p. SABENA) 4.2. Rozporządzeń 4.3. Dyrektyw 4.3.1. Geneza (41/74 Yvonne van Duyn) 4.3.2. Bezpośredni skutek dyrektyw w relacjach wertykalnych (8/81 Ursula Becker) i horyzontalnych (C-91/92 Faccini Dori) 4.3.3. Pojęcie emanacji „państwa” 4.3.4. Decyzji IV. Zasady stosowania prawa UE: zasada pierwszeństwa prawa UE 1. Ustanowienie zasady pierwszeństwa prawa UE przez TUSE (6/64 Costa p. ENEL) 2. Zasada pierwszeństwa prawa UE z punktu widzenia państw członkowskich i TSUE (11/70 Internationale Handelsgesellschaft, C-285/98 Tanja Kreil) 3. Mechanizm stosowania zasady pierwszeństwa prawa UE o Niestosowanie przepisu krajowego niezgodnego z prawem krajowym (106/77, Simmenthal) o Efekt wyparcia prawa krajowego przez przepisu UE bezpośrednio stosowany V. Zasady stosowania prawa UE: zasada odpowiedzialności odszkodowawczej państw członkowskich za naruszenie prawa UE. Zasada wykładni prounijnej (zgodnej) prawa UE 1. Zasada odpowiedzialności odszkodowawczej państw członkowskich wobec jednostek za naruszenie prawa UE 1.1. Geneza (C-6/90 i C-9/90 Francovich i Bonifaci) 1.2. Kto może wnosić skargę i przeciwko komu: czynna i bierna legitymacja procesowa 1.3. Przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej państwa członkowskiego 1.4. Procedura rozstrzygania skarg odszkodowawczych 1.5. Wysokość odszkodowania 2. Zasada wykładni prounijnej (zgodnej) prawa UE (14/83, 14/83 Von Colson i Kamann; 80/86 Kolpinghuis)
Metody oceny:
Ćwiczenia – pisemne kolokwium zaliczeniowe (zaliczenie na ocenę) • Zwolnienie z egzaminu na ocenę dobrą - studenci, którzy uzyskali najlepsze oceny z ćwiczeń (nie więcej niż 10% wszystkich studentów z wszystkich grupach ćwiczeniowych) uzyskują z egzaminu ocenę „dobrą”. Mogą podejść do egzaminu i ją poprawić (ocena gorsza nie będzie uwzględniana). • Brak zaliczenia ćwiczeń - studenci, którzy nie uzyskali zaliczenia z ćwiczeń, nie są uprawnieni do przystąpienia do egzaminu. Wykłady – egzamin pisemny (ocena końcowa z przedmiotu) Pytania do kolokwium i egzaminu zostaną opracowane na podstawie zagadnień omówionych podczas wykładów i ćwiczeń oraz przedstawionych w zalecanej literaturze przedmiotu. Kolokwium zaliczeniowe i egzamin: 30 pytań testowych wielokrotnego wyboru (1 pytanie = 1 pkt). Kolokwium i egzamin zostaną przeprowadzone stacjonarnie, w aplikacji Forms, działającej w ramach MS Teams. Będą oceniane wg poniższej skali: • 0 – 18 pkt – ocena niedostateczna (2) • 19 – 22 pkt - ocena dostateczna (3) • 23 - 26 pkt - ocena dobra (4) • 27 – 30 pkt - ocena bardzo dobra (5) Egzamin przedterminowy – zostanie przeprowadzony na ostatnich zajęciach (wykładach) w formie przewidzianej dla 1. terminu. Ocena uzyskana z egzaminu przedterminowego jest liczona tak jak ocena z 1 terminu egzaminu. Forma udostępnienia oceny - ocena końcowa z przedmiotu wpisywana jest w systemie informatycznym PW.
Egzamin:
tak
Literatura:
1. Maria Magdalena Kenig-Witkowska (red.), Prawo instytucjonalne Unii Europejskiej, Warszawa 2019 2. J. Barcz, M. Górka, A. Wyrozumska, Instytucje i prawo UE, Warszawa 2020 3. Klaus-Dieter Borchardt, ABC prawa Unii Europejskiej, 2018 https://op.europa.eu/pl/publication-detail/-/publication/5d4f8cde-de25-11e7-a506-01aa75ed71a1 Dostęp do informacji o prawie UE - portal EUROPA: https://europa.eu - baza aktów prawnych EUR-Lex: https://eur-lex.europa.eu - baza orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości: https://curia.europa.eu
Witryna www przedmiotu:
---
Uwagi:
brak

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W_01
Student zna podstawowe rodzaje aktów prawa Unii Europejskiej oraz zasady obowiązywania i stosowania tego prawa
Weryfikacja: Egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W05, K_W01
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, I.P6S_WG, II.H.P6S_WG.1.o
Charakterystyka W_02
Student ma podstawową wiedzę o różnych rodzajach struktur i instytucji prawnych w ramach Unii Europejskiej
Weryfikacja: Egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01, K_W03, K_W05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o
Charakterystyka W_03
Student ma wiedzę o procesach zmian struktur i instytucji Unii Europejskiej oraz ich elementów, o przyczynach, przebiegu, skali i konsekwencjach tych zmian
Weryfikacja: Egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W05, K_W02, K_W03
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, I.P6S_WK
Charakterystyka W_04
Student ma wiedzę o poglądach na temat struktur i instytucji Unii Europejskiej oraz rodzajów więzi społecznych i o ich historycznej ewolucji
Weryfikacja: Egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01, K_W05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, II.S.P6S_WG.3

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U_01
Podstawowa interpretacja zjawisk prawnych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla kierunku Administracja
Weryfikacja: Egzamin i dyskusje na zajęciach
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U02
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_02
Student posiada umiejętność rozumienia i analizowania zjawisk społecznych
Weryfikacja: Egzamin i dyskusje na zajęciach
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U04, K_U05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1, I.P6S_UO
Charakterystyka U_03
Student posiada umiejętność przygotowania typowych prac pisemnych w języku polskim, właściwych dla kierunku Administracja, z wykorzystaniem różnych źródeł
Weryfikacja: Egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U06
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1, I.P6S_UU, I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K_01
Student rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie
Weryfikacja: Dyskusje na zajęciach
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01, K_K02
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO, I.P6S_KR
Charakterystyka K_02
Student potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
Weryfikacja: Dyskusje na zajęciach
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01, K_K04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_03
Student potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności
Weryfikacja: Dyskusje na zajęciach
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO