- Nazwa przedmiotu:
- Człowiek w systemie transportowym
- Koordynator przedmiotu:
- dr hab. inż. Iwona Grabarek, prof. PW, Wydział Transportu PW, Zakład Systemów Informatycznych i Mechatronicznych w Transporcie
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Transport
- Grupa przedmiotów:
- Specjalnościowe
- Kod przedmiotu:
- TR.SIS507
- Semestr nominalny:
- 5 / rok ak. 2018/2019
- Liczba punktów ECTS:
- 4
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 110 godzin, w tym: praca na wykładach 30 godz., praca na ćwiczeniach laboratoryjnych 30 godz., zapoznanie się z literaturą przedmiotu 9 godz., zapoznanie się z oprogramowaniem 10 godz., konsultacje 4 godz. (w tym konsultacje w zakresie ćwiczeń laboratoryjnych 2 godz.), przygotowanie się do egzaminu 10 godz., przygotowanie sprawozdań z ćwiczeń laboratoryjnych 8 godz., przygotowanie się do kolokwiów 7 godz., udział w egzaminie 2 godz.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 2,5 pkt. ECTS (66 godz., w tym: praca na wykładach 30 godz., praca na ćwiczeniach laboratoryjnych 30 godz., konsultacje 4 godz., udział w egzaminie 2 godz.)
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 2,0 pkt. ECTS (50 godz., w tym: praca na ćwiczeniach laboratoryjnych 30 godz., zapoznanie się z oprogramowaniem 10 godz., konsultacje w zakresie ćwiczeń laboratoryjnych 2 godz., przygotowanie sprawozdań z ćwiczeń laboratoryjnych 8 godz.)
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium30h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Wiedza z zakresu ergonomii i bezpieczeństwa pracy.
- Limit liczby studentów:
- wykład: brak limitu; laboratorium: 12
- Cel przedmiotu:
- Zdobycie przez studentów wiedzy dotyczącej psychofizjologicznych cech człowieka - operatora i ich znaczenia w procesie sterowania środkami transportu, metod pomiaru i oceny stanu psychofizjologicznego operatora, metod pomiaru i oceny narażenia operatora na czynniki otoczenia kształtujące warunki pracy. Zdobycie umiejętności posługiwania się nowoczesnymi narzędziami do oceny stanu psychofizjologicznego operatora i jego narażenia na czynniki środowiska zewnętrznego
- Treści kształcenia:
- Treść wykładu:
Specyfika pracy operatora środków transportu. Profil zawodowy człowieka - operatora. Biologiczne mechanizmy zachowania człowieka (operatora): podstawowe wiadomości o układzie nerwowym (proces postrzegania bodźców wzrokowych i percepcja sygnałów słuchowych), mechanizmy aktywacji, wybrane zagadnienia psychofizjologii ( podstawowe pojęcia i koncepcje, aktywność elektryczna mózgu, aktywność elektryczna mięśni, aktywność elektryczna układu sercowo-naczyniowego, aktywność elektryczna skóry). Układ oddechowy – czynność wentylacyjna płuc, podstawowe wielkości spirometryczne i ich zmienność podczas procesu pracy. Metodyka badań cech psychologicznych i fizjologicznych operatorów środków transportu. Wybrane zagadnienia biomechaniki pracy. Temperament i osobowość człowieka - operatora a adaptacja do warunków pracy. Stresory psychospołeczne w miejscu pracy. Wybrane zagadnienia fizjologii pracy: zmęczenie, ocena obciążenia psychicznego operatora środków transportu. Metody pomiaru i ocena narażenia na czynniki otoczenia (materialnego środowiska pracy), tzn. drgania, hałas, mikroklimat, promieniowanie elektromagnetyczne ( w tym promieniowanie widzialne ) oraz czynniki chemiczne i biologiczne. Zagadnienia komfortu jazdy w odniesieniu do operatora jak i pasażerów w środkach transportu. Czynniki decydujące o komforcie jazdy.
Treść ćwiczeń audytoryjnych:
1. Analiza, pomiar i ocena cech określających sprawność operatora środków transportu - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z metodami pomiaru i oceny wybranych parametrów psychologicznych, decydujących o przydatności do zawodu i sprawności operatora środków transportu (np.czas reakcji, czas decyzji, postrzeganie peryferyjne, antycypacja przestrzenno-czasowa, czujność). Dokonanie pomiarów. Do badań wykorzystany zostanie Wiedeński System Testów.
2. Analiza zmienności istotnych w procesie pracy człowieka - operatora parametrów fizjologicznych oraz ich pomiar i ocena - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z metodami pomiaru i oceny wybranych parametrów fizjologicznych człowieka, zmieniających się podczas wykonywanej pracy (wskaźniki stopnia ciężkości pracy). Dokonanie pomiarów. Do badań wykorzystany zostanie System Biofeedback 2000.
3.Analiza relacji: zmęczenie człowieka - wydatkowana siła
Cel: analiza relacji między wybranymi parametrami statystycznymi opisującymi zmiany sił w czasie pracy, a postępującym zmęczeniem człowieka
4. Badania rozkładu natężenia oświetlenia świateł głównych pojazdu na ekranie pomiarowym ISO - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z zagadnieniem wpływu rozkładu natężenia oświetlenia świateł głównych pojazdu na parametry obserwacji kierowcy i innych uczestników ruchu drogowego.
5. Badania luminancji tablicy wskaźników samochodowych - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z zagadnieniem wpływu rozkładu luminancji tablicy wskaźników pojazdu na warunki pracy kierowcy.
6. Badanie rozsyłu światłości kierunkowej lamp sygnałowych - Cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z zagadnieniem rozsyłu kierunkowego samochodowych lamp sygnałowych zainstalowanych na pojeździe w kontekście warunków obserwacji przez innych uczestników ruchu drogowego.
7. Ochrona człowieka przed oddziaływaniem drgań w otoczeniu infrastruktury transportowej - Celem ćwiczenia: jest zapoznanie studentów z zagadnieniami oddziaływania drgań w otoczeniu infrastruktury transportowej.
8. Projektowanie środków transportu zgodnie z wymogami w zakresie obniżania emisji hałasu – cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z metodami pomiaru mocy akustycznej wybranych maszyn i urządzeń, wyznaczaniem parametrów akustycznych w procesie konstruowania pojazdów oraz projektowaniem tłumików akustycznych w pojazdach.
9. Projektowanie map akustycznych oraz urządzeń ochrony akustycznej przy uwzględnieniu hałasu drogowego, kolejowego i tramwajowego – cel ćwiczenia: zapoznanie studentów z metodami projektowania działań prowadzących do ograniczenia emisji hałasu transportowego.
- Metody oceny:
- Wykład: ocena formująca - 2 pisemne sprawdziany cząstkowe zawierające /każdy/ 4 pytania otwarte dotyczące wybranych zagadnień z zakresu specyfiki funkcjonowania operatora w środkach transportu;
ocena podsumowująca: egzamin pisemny zawierający 5 pytań otwartych;
ćwiczenia laboratoryjne: ocena formująca - 4 sprawdziany pisemne zawierające po 5 pytań otwartych oraz 4 sprawozdania z wykonanych ćwiczeń
fakultatywna ocena: podsumowująca - sprawdzian poprawkowy zawierający 5 pytań otwartych
- Egzamin:
- tak
- Literatura:
- 1. Bezpieczeństwo i higiena pracy., (red. D. Koradeckiej), CIOP; Warszawa, 2008.
2. Engel, Z.: Ochrona środowiska przed drganiami i hałasem. PWN, Warszawa 2001.
3. Fizjologia człowieka (red. L. Borodulin - Nadzieja), Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław, 2005
4. Hempel L.: Człowiek i maszyna. WKiŁ, Warszawa 1984.
5. Ratajczak Z.: Niezawodność człowieka w pracy. Studium psychologiczne, Warszawa, PWN, 1988
6. Strelau J.: Psychologia – podręcznik akademicki, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2000.
7. Tytyk, E.: Projektowanie ergonomiczne., Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa, 2001.
8. Instrukcje do stosowanego oprogramowania
- Witryna www przedmiotu:
- www.simt.wt.pw.edu.pl
- Uwagi:
- O ile nie powoduje to zmian w zakresie powiązań danego modułu zajęć z kierunkowymi efektami kształcenia w treściach kształcenia mogą być wprowadzane na bieżąco zmiany związane z uwzględnieniem najnowszych osiągnięć naukowych.
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Efekt W01
- Ma wiedzę z zakresu biologicznych mechanizmów zachowania człowieka - operatora
Weryfikacja: ocena formująca - I pisemny sprawdzian zawierający 4 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_W10
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05
- Efekt W02
- Ma uporządkowaną wiedzę obejmującą metodykę badań cech psychologicznych i fizjologicznych operatorów środków transportu
Weryfikacja: ocena formująca - I pisemny sprawdzian zawierający 4 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_W10, Tr1A_W12
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03
- Efekt W03
- Ma szczegółową wiedzę związaną z procedurą doboru zawodowego operatorów środków transportu
Weryfikacja: ocena formująca - II pisemny sprawdzian zawierający 4 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_W10, Tr1A_W12
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03
- Efekt W04
- Ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych i prawnych uwarunkowań związanych z bezpieczeństwem pracy
Weryfikacja: ocena formująca - II pisemny sprawdzian zawierający 4 pytania otwarte, w tym 2 dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%; ocena podsumowująca: egzamin pisemny (5 pytań otwartych); w tym 1 pytanie dotyczące weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_W07, Tr1A_W13
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W02, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, T1A_W08, InzA_W03
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Efekt U01
- Potrafi przeprowadzać eksperymenty, pomiary i interpretować uzyskane wyniki
Weryfikacja: ćwiczenia 1-4/ dokonanie pomiarów, wykonanie sprawozdań, kolokwium po każdym ćwiczeniu, zawierające 5 pytań otwartych, w tym 2 pytania z zakresu weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_U09
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U07, T1A_U08, T1A_U11, InzA_U01
- Efekt U02
- Potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego z zakresu oceny narażenia na czynniki otoczenia, oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
Weryfikacja: ćwiczenia 1-4/ dokonanie pomiarów, wykonanie sprawozdań, kolokwium po każdym ćwiczeniu, zawierające 5 pytań otwartych, w tym 2 pytania z zakresu weryfikowanego efektu; wymagana odpowiedź w co najmniej 50%
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_U21, Tr1A_U22
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U15, InzA_U07, T1A_U15, InzA_U07
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Efekt K01
- rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, przede wszystkim w celu podnoszenia swoich kompetencji zawodowych i osobistych
Weryfikacja: egzamin, 1 z 5 pytań otwartych, wymagane jest udzielenie odpowiedzi w co najmniej 50%
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_K01
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_K01
- Efekt K02
- Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
Weryfikacja: Ocena planowania i sprawności wykonania ćwiczeń
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_K03
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_K03