Nazwa przedmiotu:
Aspekty społeczne i prawne transportu kolejowego
Koordynator przedmiotu:
dr inż. Marek Pawlik
Status przedmiotu:
Fakultatywny dowolnego wyboru
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Budownictwo
Grupa przedmiotów:
Przedmioty do wyboru
Kod przedmiotu:
HESWY1
Semestr nominalny:
7 / rok ak. 2017/2018
Liczba punktów ECTS:
2
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Razem 50 godz.= 2 ECTS: obecność na zajęciach 30 godz., praca własna studenta 20 godz.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
Razem 30 godz. = 1 ECTS: wykład 30 godz.
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
brak
Limit liczby studentów:
bez limitu
Cel przedmiotu:
Opanowanie podstawowej wiedzy o transporcie kolejowym.
Treści kształcenia:
<b>Społeczna rola kolei w Europie:</b> boom przemysłowy a boom kolejowy wieku XIX; nacjonalizacja kolei na przykładzie Wielkiej Brytanii; rola kolei w działaniach wojennych; kolei w II Rzeczpospolitej – tworzenie spójności transportowej Polski; organizacja narodowych przedsiębiorstw kolejowych; liberalizacja kolei w Unii Europejskiej; podmioty gospodarcze tworzące kolej we współczesnej Polsce; interakcje kolei z wybranymi działami gospodarki narodowej. <br> <b>Kolej na wspólnym rynku Unii Europejskiej:</b> cztery podstawowe swobody gospodarcze; stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej; podział systemu kolei na podsystemy strukturalne i eksploatacyjne; wymagania zasadnicze dla systemu kolei i poszczególnych podsystemów; prawny status podsystemów, składników interoperacyjności, budowli, urządzeń i elementów.<br> <b>Bezpieczeństwo transportu kolejowego, zagadnienia ogólne:</b> zagrożenia wynikające z charakteru transportu; służby ochrony kolei; służby i pociągi ratunkowe; polskie uregulowania prawne w zakresie infrastruktury krytycznej i zarządzania kryzysowego; struktura zarządzania ruchem – dyżurni ruchu, lokalne i regionalne centra sterowania, centrum zarządzania kryzysowego.<br> <b>Europejskie wspólne metody bezpieczeństwa w transporcie kolejowym:</b> systemy zarządzania bezpieczeństwem; licencjonowanie i certyfikacja przewoźników kolejowych; autoryzacja zarządców infrastruktury; monitorowanie i nadzór bezpieczeństwa; europejskie wspólne wskaźniki i wspólne cele bezpieczeństwa; analiza i wycena ryzyka w transporcie kolejowym.<br> <b>Rodzaje usług w przewozach towarowych:</b> przewozy całopociągowe; pociągi zdawcze i zbiorcze, górki rozrządowe; transport intermodalny, przewozy kontenerowe, centra logistyczne; konkurencja między kolejowymi przewoźnikami towarowymi; zamawianie tras dla przewozów towarowych; włączanie kolejowych przewozów towarowych do łańcuchów i sieci logistycznych; europejskie kolejowe korytarze towarowe, Rozporządzenie Parlamentu UE, korytarze przebiegające przez Polskę, zarządzanie modernizacjami i przepustowością w korytarzach; międzynarodowe prawa jazdy maszynistów kolejowych.<br> <b>Rodzaje usług w przewozach pasażerskich:</b> koleje konwencjonalne; skomunikowania wewnętrzne i zewnętrzne; promy kolejowe; koleje dużych prędkości; obsługa pasażera i prawa pasażerów w świetle europejskich regulacji prawnych.<br> <b>Od globalnych organizacji i regulacji kolejowych do przepisów krajowych i wewnętrznych:</b> Międzynarodowy Związek Kolei - od kolei europejskich do globalizacji, Organizacja Współpracy Kolei i Rada ds. Transportu Kolejowego Wspólnoty Niepodległych Państw – za żelazną kurtyną, Konwencja o Międzynarodowych Przewozach Kolejami – Europa, Bliski Wschód i Afryka Północna; Agencja Kolejowa Unii Europejskiej oraz prace normalizacyjne w zakresie transportu kolejowego, normy kolejowe europejskie (CEN, CENELEC, ETSI), globalne (ISO, IEC, IEEE) i polskie; wymagania krajowe ustanowione Listą Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego. <br> <b>Społeczna rola kolei w wybranych regionach i państwach</b> w tym kolej w Chinach, w Indiach, w Japonii. Wizja kolei w III Rzeszy.<br> <b>Tabor kolejowy:</b> lokomotywy towarowe i pasażerskie; lokomotywy manewrowe; wagony pasażerskie i osobowe; wagony towarowe; zespoły trakcyjne i pociągi zespołowe; pojazdy drogowo-kolejowe; pojazdy specjalne; rodzaje trakcji; rodzaje pociągów. <br> <b>Otoczenie prawne i społeczne inwestycji kolejowych:</b> finansowanie inwestycji kolejowych; koncepcje i studia wykonalności; formalno-prawne uwarunkowania środowiskowe realizacji inwestycji, Ustawa o ochronie środowiska; formalno-prawne uwarunkowania przetargowe, Ustawa o zamówieniach publicznych; formalno-prawne uwarunkowania lokalizacyjne, Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym, decyzje lokalizacyjne z Ustawy o Transporcie Kolejowym, formalno-prawne uwarunkowania dopuszczania do użytkowania i zezwalania na eksploatację, styk Ustawy Prawo Budowlane i Ustawy o Transporcie Kolejowym; rodzaje kontraktów realizacyjnych; rola zarządców infrastruktury, wykonawców, ośrodków geodezji kolejowej, Centrum Unijnych Projektów Transportowych, inicjatywy JASPERS Komisji Europejskiej; <br> <b>Przyszłość transportu z wymuszoną trajektorią ruchu:</b> zapotrzebowanie na transport; gigatrucks i pociągi drogowe; elektryczne ciężarówki na zelektryfikowanych autostradach; transport wielowarstwowy TEB, automatyczny transport publiczny APM, koleje magnetyczne, koleje gondolowe, Hyperloop.
Metody oceny:
Test pisemny z pytaniami zamkniętymi i pytaniami otwartymi.
Egzamin:
nie
Literatura:
[1] "Interoperacyjność Systemu Kolei Unii Europejskiej, Infrastruktura, Sterowanie, Energia, Tabor", ISBN 978-83-943085-0-6, Warszawa 2015; <br> [2] "Europejski System Zarządzania Ruchem Kolejowym, przegląd funkcji i rozwiązań technicznych – od idei do wdrożeń i eksploatacji", ISBN 978-83-943085-1-3, Warszawa 2015.
Witryna www przedmiotu:
-
Uwagi:

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Efekt HESWY2W1
Ma podstawową wiedzę z wybranej dziedziny humanistycznej.
Weryfikacja: Sprawdzian pisemny
Powiązane efekty kierunkowe: K1_W19
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W02

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Efekt HESWY2K1
Samodzielnie poszerza i uzupełnia wiedzę.
Weryfikacja: Aktywność na wykładach
Powiązane efekty kierunkowe: K1_K03
Powiązane efekty obszarowe: T1A_K01, T1A_K05, T1A_K06