- Nazwa przedmiotu:
- Nauka a światopogląd
- Koordynator przedmiotu:
- dr inż. Paweł Stacewicz
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Administracja
- Grupa przedmiotów:
- Obieralne
- Kod przedmiotu:
- A1_NŚ
- Semestr nominalny:
- 5 / rok ak. 2014/2015
- Liczba punktów ECTS:
- 3
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 75h, w tym 30h udział w zajęciach, 45h praca własna
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 1
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład0h
- Ćwiczenia450h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Znajomość elementów filozofii (np. w zakresie etyki).
- Limit liczby studentów:
- grupa obieralna
- Cel przedmiotu:
- Omówienie i przedyskutowanie wpływu nauk, zwłaszcza matematyczno-przyrodniczych, na zmiany światopoglądowe ludzi w różnych epokach; przedstawienie rozmaitych związków między naukami a filozofią (którą trzeba uznać za najbardziej dojrzały wyraz światopoglądu); stymulowanie dyskusji/debat na temat wartości nauki, zasadności jej metod i związków z innymi dziedzinami kultury.
Celem szczegółowym (i najbliższym współczesności) jest dyskusja nad cechami światopoglądu właściwego społeczeństwu informacyjnemu, tj. światopoglądu informatycznego (w powiązaniu z tematami tak współczesnymi, jak sztuczna inteligencja czy wirtualne życie).
- Treści kształcenia:
- 1. Świadomość, światopogląd, filozofia (zagadnienia wstępne).
2. Nauka: geneza, metody, wartość.
3. Podstawowe metody nauk dedukcyjnych i empirycznych. Zakres ich stosowalności.
4. Czy warto być sceptykiem? Optymizm vs pesymizm w kwestii naukowej poznawalności świata.
5. Czy warto być racjonalistą (a nie irracjonalistą)?
6. Aprioryzm czy empiryzm? Dwa podstawowe poglądy wobec źródeł ludzkiej wiedzy.
7. W jakim sensie świat jest matematyczny? W jaki sposób filozofowie uzasadniają stosowalność matematyki do opisu świata?
8. Co współczesny światopogląd zawdzięcza informatyce? Czy istnieje informatyczny światopogląd?
9. Nauka a wiara. W jaki sposób można pogodzić wyniki nauk z wiarą w Boga?
Uwaga. Tematy 4-9 mają formę pytajną, ponieważ będą realizowane w formie studenckich debat (poprzedzonych obszernym wstępem wykładowcy).
- Metody oceny:
- Ocena wystawiona na podstawie aktywności na zajęciach (w tym: udział w co najmniej 2 debatach) i pracy pisemnej na wybrany temat (spośród przedyskutowanych na zajęciach). Podstawą zaliczenia może być także aktywność w skojarzonym z przedmiotem blogu internetowym Cafe Aleph.
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- Literatura podstawowa (wskazane fragmenty poniższych pozycji).
1. Ajdukiewicz K, Zagadnienia i kierunki filozofii, Wydawnictwo ANTYK, Kęty-Warszawa 2003;
2, Grobler A, Metodologia nauk, Wydawnictwo Znak, Kraków 2008;
3. Marciszewski W, Sztuka dyskutowania, Wydawnictwo ALEPH, Warszawa 1996;
4. Tatarkiewicz W., Historia filozofii (wydanie dowolne).
Literatura uzupełniająca:
1. Marciszewski W., Stacewicz P., Umysł – Komputer – Świat. O zagadce umysłu z informatycznego punktu widzenia, AOW EXIT, Warszawa 2011.
2. Cafe Aleph (http://blog.marciszewski.eu) – akademicki blog dyskusyjny i sprzężone z nim lektorium, pod redakcją W. Marciszewskiego i P. Stacewicza.
- Witryna www przedmiotu:
- do uzupełnienia
- Uwagi:
- brak
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Efekt W_01
- Ma podstawową wiedzę w zakresie niektórych metod nauk ścisłych.
Weryfikacja: Prezentacja wybranego zagadnienia na zajęciach, praca pisemna na wybrany temat, aktywność dyskusyjna podczas prezentacji innych osób.
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W01 , K_W06
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_W01, S1A_W05, S1A_W07, S1A_W05, S1A_W06
- Efekt W_02
- Ma podstawową wiedzę na temat niektórych koncepcji współczesnej filozofii nauki
Weryfikacja: Prezentacja wybranego zagadnienia na zajęciach, praca pisemna na wybrany temat, aktywność dyskusyjna podczas prezentacji innych osób.
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W04
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_W03, S1A_W07, S1A_W09, S1A_W11
- Efekt W_03
- Ma podstawową wiedzę na temat historycznych korzeni światopoglądu naukowego.
Weryfikacja: Prezentacja wybranego zagadnienia na zajęciach, praca pisemna na wybrany temat, aktywność dyskusyjna podczas prezentacji innych osób.
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W01
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_W01, S1A_W05, S1A_W07
- Efekt W_04
- Zna różne typy światopoglądów powiązanych z nauką.
Weryfikacja: Prezentacja wybranego zagadnienia na zajęciach, praca pisemna na wybrany temat, aktywność dyskusyjna podczas prezentacji innych osób.
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W01
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_W01, S1A_W05, S1A_W07
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Efekt U_01
- Potrafi odróżnić światopogląd od filozofii.
Weryfikacja: Prezentacja wybranego zagadnienia na zajęciach, praca pisemna na wybrany temat, aktywność dyskusyjna podczas prezentacji innych osób.
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U02
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_U01, S1A_U02, S1A_U04, S1A_U06, S1A_U07
- Efekt U_02
- Potrafi ocenić krytycznie poglądy różnych filozofów na temat wartości poznania naukowego.
Weryfikacja: Prezentacja wybranego zagadnienia na zajęciach, praca pisemna na wybrany temat, aktywność dyskusyjna podczas prezentacji innych osób.
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U02
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_U01, S1A_U02, S1A_U04, S1A_U06, S1A_U07
- Efekt U_03
- Potrafi bronić swojego światopoglądu (w zestawieniu z poglądami innych).
Weryfikacja: Prezentacja wybranego zagadnienia na zajęciach, praca pisemna na wybrany temat, aktywność dyskusyjna podczas prezentacji innych osób.
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U02
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_U01, S1A_U02, S1A_U04, S1A_U06, S1A_U07
- Efekt U_04
- Potrafi objaśnić cechy charakterystyczne światopoglądu informatycznego.
Weryfikacja: Prezentacja wybranego zagadnienia na zajęciach, praca pisemna na wybrany temat, aktywność dyskusyjna podczas prezentacji innych osób.
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U04
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_U01, S1A_U02, S1A_U03, S1A_U04, S1A_U05, S1A_U06, S1A_U07, S1A_U08
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Efekt K_01
- Rozumie rolę nauk ścisłych, w szczególności informatyki, w budowaniu światopoglądu.
Weryfikacja: Prezentacja wybranego zagadnienia na zajęciach, praca pisemna na wybrany temat, aktywność dyskusyjna podczas prezentacji innych osób.
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K01
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_K01, S1A_K02, S1A_K03, S1A_K04, S1A_K05, S1A_K07
- Efekt K_02
- Jest kompetentnym partnerem/ką w dyskusji o wadach i zaletach różnych światopoglądów.
Weryfikacja: Prezentacja wybranego zagadnienia na zajęciach, praca pisemna na wybrany temat, aktywność dyskusyjna podczas prezentacji innych osób.
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K05
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_K04, S1A_K05, S1A_K07
- Efekt K_03
- Wykazuje się zrozumieniem i tolerancją wobec poglądów innych.
Weryfikacja: Prezentacja wybranego zagadnienia na zajęciach, praca pisemna na wybrany temat, aktywność dyskusyjna podczas prezentacji innych osób.
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K05
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_K04, S1A_K05, S1A_K07