- Nazwa przedmiotu:
- Logika formalna
- Koordynator przedmiotu:
- dr Beata Witkowska-Maksimczuk
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Administracja
- Grupa przedmiotów:
- Obowiązkowe
- Kod przedmiotu:
- A12_LF
- Semestr nominalny:
- 3 / rok ak. 2016/2017
- Liczba punktów ECTS:
- 1
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 50h, w tym 10h wykłady, 10h ćwiczenia, 30h praca własna
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 1
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 1
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład150h
- Ćwiczenia150h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Wymagane są podstawowe wiadomości z matematyki i informatyki (na poziomie licealnym).
- Limit liczby studentów:
- dla calego roku
- Cel przedmiotu:
- Ogólnym celem wykładu przedstawienie metod formalnych, sztucznych języków i elementów logiki formalnej wraz z podstawami teorii zbiorów w odniesieniu do analiz i sytuacji prawno-administracyjnych. Ćwiczenia mają na celu rozwinięcie praktycznej umiejętności zastosowania poznanej na wykładzie aparatury pojęciowej oraz pogłębienie poznanej problematyki. Studenci w ramach sprawdzenia będą mogli samodzielnie przygotowywać i opracowywać niektóre, poznane na wykładach tematy i zagadnienia.
- Treści kształcenia:
- Wykłady (tematy oraz zagadnienia):
1. Języki naturalne i sztuczne. Podstawowe rodzaje języków sztucznych. Język i metajęzyk. Aksjomatyzacja i formalizacja. Ogólny przedmiot zastosowań metod formalnych. Przykłady języków i teorii sformalizowanych: klasyczny rachunek zdań I. (1h)
2. Klasyczny rachunek zdań II. Klasyczny rachunek predykatów pierwszego rzędu I. (0,5h)
3. Klasyczny rachunek predykatów pierwszego rzędu II. (1h)
4. Metoda założeniowa dowodzenia tez w klasycznym rachunku zdań i klasycznym rachunku kwantyfikatorów. (2h)
5. Kategorie semantyczne, znak, symbol, nazwa, rodzaje nazw, oznaczanie, znaczenie. Podział nazw, relacje między zakresami nazw (diagramy Venna). (0,5h)
6. Sylogizmy i rachunki nazw. Wprowadzenie do sylogistyki, wnioskowania bezpośrednie (kwadrat logiczny, obwersja, konwersja, kontrapozycja). (1h)
7. Elementy semiotyki logicznej: pragmatyka, semantyka i syntaktyka. Pojęcie modelu teorii. (1h)
8. Elementy syntaktyki logicznej: pojęcie prawdy, jej definicje i podstawowe teorie (klasyczna, korespondencyjna teoria prawdy, teorie nieklasyczne: koherencyjna, pragmatyczna, bezcudzysłowowa, redundancyjna itp.). Konwencja T Tarskiego. Pojęcie prawdy w naukach formalnych, humanistycznych i przyrodniczych. (1h)
9. Elementy teorii mnogości i jej zastosowań do rozwiązywania problemów w administracji. (1h)
10. Dowodzenie w teoriach sformalizowanych i aksjomatycznych. Podstawowe własności teorii aksjomatycznych i sformalizowanych (zupełność, niesprzeczność, niezależność aksjomatów, rozstrzygalność). (1h)
Ćwiczenia (tematy oraz zagadnienia):
1. Podział nazw, relacje między zakresami nazw (diagramy Venna). (1h)
2. Wprowadzenie do sylogistyki, wnioskowania bezpośrednie ( kwadrat logiczny, obwersja, konwersja, kontrapozycja). Sylogizmy. (2h)
3. Rachunek zdań – tautologie. (1h)
4. Wynikanie logiczne. Wnioskowanie dedukcyjne. Dowodzenie, sprawdzanie, wyjaśnianie. (1h)
5. Metoda założeniowa dowodzenia tez w klasycznym rachunku zdań i klasycznym rachunku kwantyfikatorów. (3h)
6. Definicje i definiowanie: rodzaje definicji i błędy definiowania. Błędy logiczne. Podział logiczny. (2h)
- Metody oceny:
- Podstawą zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów i ćwiczeń oraz aktywność na wykładach i ćwiczeniach. Zajęcia kończą się kolokwium podsumowująco-egzaminacyjnym, który obejmuje wiedzę z wykładów oraz zalecanej literatury. Ocena końcowa z ćwiczeń przedmiotowych będzie określona na podstawie wyników kolokwiów i rozwiązywania zadań na ćwiczeniach.
Na ocenę końcową z przedmiotu składają się: ocena z ćwiczeń (65%); aktywność i obecność na zajęciach (35%).
- Egzamin:
- tak
- Literatura:
- Literatura podstawowa:
1. Ludwik Borkowski „Logika Formalna. Systemy logiczne. Wstęp do metalogiki”, PWN Warszawa 1977; rozdziały: I, II, III, IV, V (par. 1, 2, 3), VII (par.1), IX (par. 1, 7).
2. Ludwik Borkowski „Elementy logiki formalnej.” Lublin 1991.
Literatura uzupełniająca:
1. Kazimierz Kuratowski „Wstęp do teorii mnogości i topologii.”, PWN Warszawa 2004 (w zakresie omawianych na wykładzie zagadnień).
2. Barbara Stanosz „Ćwiczenia z logiki”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007. (w zakresie omawianych na wykładzie zagadnień.)
3. T. Widła, D. Zienkiewicz, „Logika”, Warszawa 2006;
4. R. Brzeski, A. Malinowski, M. Pełka, „Przewodnik do ćwiczeń z logiki dla prawników”, Warszawa 2013
- Witryna www przedmiotu:
- Uwagi:
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Efekt Wpisz opis
- Student wie na czym polega formalizacja i zna podstawowe rodzaje języków sformalizowanych. Student wie o zastosowaniach metod formalnych w rozwiązywaniu problemów. Student wie, na czym polega różnica pomiędzy pragmatyką, syntaktyką i semantyką. Zna podstawy klasycznego rachunku zdań i sylogistyki. Zna podstawy klasycznego rachunku predykatów. Zna podstawy teorii zbiorów.
Weryfikacja: kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W01 , K_W04, K_W06
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_W01, S1A_W05, S1A_W07, S1A_W03, S1A_W07, S1A_W09, S1A_W11, S1A_W05, S1A_W06
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Efekt
- Potrafi analizować nazwy oraz stosunki pomiędzy zakresami nazw, w tym z użyciem diagramów Venna. Potrafi korzystać z sylogizmów, praw kwadratu logicznego, stosować obwersję, konwersję, kontrapozycję. Potrafi rozstrzygać przy pomocy metody zero-jedynkowej, czy dane zdanie jest tautologią KRZ i sprawdzać poprawność wnioskowań. Potrafi dowodzić przy pomocy metody założeniowej tezy w klasycznym rachunku zdań i klasycznym rachunku predykatów.
Weryfikacja: Rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie ćwiczeń, kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi.
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U01, K_U04
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_U01, S1A_U02, S1A_U03, S1A_U05, S1A_U06, S1A_U07, S1A_U08, S1A_U09, S1A_U10, S1A_U01, S1A_U02, S1A_U03, S1A_U04, S1A_U05, S1A_U06, S1A_U07, S1A_U08
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Efekt
- Odpowiedzialnie przygotowuje się do pełnienia ważnej roli w społeczeństwie, projektuje i wykonuje zadania w zakresie pracy zawodowej. Ma świadomość konieczności zachowania spójności logicznej aktów prawnych i reguł społecznych wraz ze świadomością użyteczności zachowywania konsekwencji w myśleniu i postępowaniu.
Weryfikacja: rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie ćwiczeń
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K01, K_K09
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_K01, S1A_K02, S1A_K03, S1A_K04, S1A_K05, S1A_K07, S1A_K03, S1A_K04, S1A_K06