- Nazwa przedmiotu:
- Biostatystyka
- Koordynator przedmiotu:
- dr inż. Zbigniew Wawrzyniak
- Status przedmiotu:
- Fakultatywny ograniczonego wyboru
- Poziom kształcenia:
- Studia II stopnia
- Program:
- Inżynieria Biomedyczna
- Grupa przedmiotów:
- Przedmioty techniczne - zaawansowane
- Kod przedmiotu:
- BST
- Semestr nominalny:
- 3 / rok ak. 2014/2015
- Liczba punktów ECTS:
- 4
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 30 godz wykład,
15 godz laboratorium,
25 godz przygotowanie projektu,
5 godz konsultacje,
15 godz przygotowanie do wykładu,
15 godz przygotowanie do laboratoriów i sprawozdania,
5 godz przygotowanie do kolokwiów
Razem 110 godz - 4 ECTS
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 30 godz wykład,
15 godz laboratorium,
15 godz przygotowanie projektu,
5 godz konsultacje
Razem 65 godz 3 ECTS
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 15 godz laboratorium,
25 godz przygotowanie projektu,
15 godz przygotowanie do laboratoriów i sprawozdania,
Razem 55 godz 3 ECTS
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium15h
- Projekt15h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- znajomość propedeutyki nauk medycznych, podstaw technik informacyjnych oraz rachuneku prawdopodobieństwa i statystyki.
- Limit liczby studentów:
- 30
- Cel przedmiotu:
- Celem wykładu jest przedstawienie podstawowych pojęć, metod oraz technik biostatystycznych związanych z problematyką prawidłowej analizy różnych danych medycznych w odniesieniu do praktycznych zagadnień inżynierii biomedycznej.
- Treści kształcenia:
- Wprowadzenie do biostatystyki jako nauki: elementy metodologii badań, analiza danych w poznania naukowym i obiektywnej ocenie; modelowy opis zdarzeń i zjawisk masowych, informacja i struktury wiedzy oraz jakość ich oceny.
Środowisko danych biomedycznych a metody opisu i odkrywania informacji medycznych: dla danych jakościowych i ilościowych, rodzaje i skale zmiennych biomedycznych (2 h)
Podstawowy opis zmiennych: rozkłady (punkowe i ciągłe), miary charakterystyk statystyk opisowych (centralne, pozycyjne, dyspersji), przedziały ufności dla danych eksperymentalnych, niepewność wyniku a estymacja punktowa i przedziałowa.
Schematy losowań prób i schematy badań (obserwacyjnych i eksperymentalnych), charakterystyka wyników pomiarów sprzętowych w typowych badaniach diagnostycznych i przesiewowych.
Statystyki opisowe i badania zależności zmiennych i grup przy użyciu pakietu "Statistica" reguły wyboru narzędzi i zasady sprawdzenia założeń teoretycznych w analizie danych dla różnych typów zmiennych.
Weryfikacja hipotez parametrycznych i nieparametrycznych dla danych eksperymentalnych: testy istotności parametrów (średnia, mediana, frakcja i wariancja), testy niezależności grup i zmiennych oraz zgodności rozkładów.
Stosowania testów statystycznych zmiennych jakościowych i ilościowych oraz praktyczna interpretacja wyników - wartość istotności testowej p i interpretacja wyników testów przy porównywaniu grup.
Reguły wnioskowanie statystycznego w przypadkach danych biostatystycznych ? wybrane testy: t-Studenta, z, u, chi2 (niezależności i zgodności), Kołmogorowa, McNemary, U-ManaWhitneya, Wilcoxona, Kruskala-Wallisa, serii Walda-Wolfowitza.
Badanie współzależności i powiązania wielu zmiennych, grup czynnikowych i zmiennych metodami korelacyjnymi i regresji wieloczynnikowej, analizy wariancji: ANOVA i MANOVA i nieparametrycznej analizy wariancji.
Specyfika badania zależności przyczynowo-skutkowych w analizie danych biomedycznych, kryteria przyczynowości Hilla, ocena testu diagnostycznego (czułość, specyficzność), krzywa ROC.
Analiza przeżycia - model Kaplana Meiera i hazardu proporcjonalnego Coxa - w ocenie skuteczności leków, czasu życia i przeżycia w zagadnieniach demograficznych.
Zasady prowadzenia eksperymentu naukowego i badania biostatystycznego - metodologia w odniesieniu do badań obserwacyjnych i eksperymentalnych, metody walidacja danych, stawianie hipotez naukowych w oparciu o zasady Evidence-Based Medicine (EBM).
Miary epidemiologiczne w populacji; metody standaryzacji i ich porównywanie, miary w badaniach eksperymentalnych i obserwacyjnych - estymacja ryzyka i ilorazu szans; statystyczne uwarunkowania jakości tych miar, wpływ interakcji czynników i zmiennych zakłócających z punktu widzenia jakości oceny.
Wieloośrodkowe badania populacyjne (ECAP, GATS, PONS) i skriningowe - interpretacja metod zbierania i porównywanie wyników klasyfikacji zmiennych i grup, analiz związków oraz zależności.
- Metody oceny:
- Do uzyskania 100 pkt:
kolokwium w połowie semestru 15 pkt
kolokwium końcowe 15 pkt
laboratorium 40 pkt
projekt 30 pkt
Do zaliczenia potrzeba minimum 51 pkt. i zaliczenie projektu.
Tabela ocen:
<51- 2
51-60 - 3
61-70 - 3,5
71-80 - 4
81-90 - 4,5
91-100 - 5
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- A. Stanisz (red), "Biostatystyka", Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2005.
A. Stanisz, "Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL", StatSoft Polska, tom I, II, III 2006, 2007.
R. H. Riffenburgh, "Statistics in Medicine", 3rd Edition, Academic Press; 2012.
J. Koronacki, J. Mielniczuk, "Statystyka dla studentów kierunków technicznych i przyrodniczych", WNT, Warszawa, 2009.
C. Watała, "Biostatystyka - wykorzystanie metod statystycznych w pracy badawczej w naukach biomedycznych", Alfa Medica Press, Bielsko-Biała, 2002.
- Witryna www przedmiotu:
- brak
- Uwagi:
- brak
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Efekt W01
- Zna podstawowe pojęcia, metody oraz techniki biostatystyczne związane z problematyką prawidłowej analizy różnych danych medycznych w odniesieniu do praktycznych zagadnień inżynierii biomedycznej
Weryfikacja: kolokwia
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W01, K_W09, K_W11
Powiązane efekty obszarowe:
T2A_W01, T2A_W05, T2A_W07
- Efekt W02
- Zna podstawowe pojęcia, procesy i sposoby analiz oraz symulacji w odniesieniu do ilościowych i jakościowych danych pochodzących z badań (klinicznych, epidemicznych/populacyjnych), z procesów diagnozy oraz wyników z medycznych pomiarów wykonanych sprzętowo.
Weryfikacja: kolokwia, projekt
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W01, K_W09, K_W11
Powiązane efekty obszarowe:
T2A_W01, T2A_W05, T2A_W07
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Efekt U01
- potrafi ocenić jakość zgromadzonych danych, miar powiązań oraz estymowanych parametrów modeli w opisie zjawisk dla populacji
Weryfikacja: laboratorium, projekt
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U01, K_U08, K_U09, K_U11, K_U12, K_U17, K_U18
Powiązane efekty obszarowe:
T2A_U01, T2A_U08, T2A_U09, T2A_U11, T2A_U12, T2A_U17, T2A_U18
- Efekt U02
- Umie skutecznie wykorzystać metod analiz i symulacji statystycznych w odniesieniu do medycznych danych pomiarowych lub pochodzących z badań populacyjnych oraz skutecznie wykorzystać możliwości wybranego pakietu statystycznego.
Weryfikacja: laboratorium, projekt
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U01, K_U03, K_U04, K_U07, K_U08, K_U09, K_U11, K_U17, K_U18
Powiązane efekty obszarowe:
T2A_U01, T2A_U03, T2A_U04, T2A_U07, T2A_U08, T2A_U09, T2A_U11, T2A_U17, T2A_U18
- Efekt U03
- potrafi wybrać metody analizy statystycznej dla pojedynczej zmiennej i wielu zmiennych oraz estymować parametry rozkładów i powiązań korzystając z opisu korelacyjnego, regresyjnego
Weryfikacja: projekt, laboratorium
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U01, K_U03, K_U08, K_U09, K_U11, K_U12, K_U17
Powiązane efekty obszarowe:
T2A_U01, T2A_U03, T2A_U08, T2A_U09, T2A_U11, T2A_U12, T2A_U17
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Efekt K01
- umie pracować zespołowo koncertując się nad wykonaniem zadania analitycznego (symulacyjnego) i przygotowaniem wniosków merytorycznych
Weryfikacja: projekt, laboratorium
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K03, K_K04, K_K06
Powiązane efekty obszarowe:
T2A_K03, T2A_K04, T2A_K06