Nazwa przedmiotu:
Prawo lotnicze i bezpieczeństwo ruchu lotniczego II
Koordynator przedmiotu:
dr hab. inż. Jacek Skorupski, prof. nzw., Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej, Zakład Inżynierii Transportu Lotniczego
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Transport
Grupa przedmiotów:
Specjalnościowe
Kod przedmiotu:
TR.SIP636
Semestr nominalny:
6 / rok ak. 2013/2014
Liczba punktów ECTS:
2
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Godziny wykładu 30 Zapoznanie się ze wskazana literaturą 15 Przygotowanie do egzaminu 13 Udział w egzaminie 2 Razem 60 godz. ↔ 2 pkt. ECTS
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
Godziny wykładu 30 Udział w egzaminie 2 Razem 32 godz. ↔ 1,5 pkt. ECTS
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0 pkt. ECTS
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Zna podstawy prawne funkcjonowania lotnictwa, zna podstawowe zasady organizacji ruchu lotniczego, zna podstawy systemów komputerowych stosowanych w sterowaniu ruchem lotniczym, zna podstawy budowy i eksploatacji portów lotniczych.
Limit liczby studentów:
brak
Cel przedmiotu:
Wprowadzenie w problematykę i opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu bezpieczeństwa ruchu lotniczego, bezpieczeństwa systemów zarządzania ruchem lotniczym oraz wymiarowania bezpieczeństwa.
Treści kształcenia:
Treść wykładu: 1. System zapewniania bezpieczeństwa, system zarządzania bezpieczeństwem: elementy składowe systemu zapewniania bezpieczeństwa, statystyki wypadków i incydentów. (2 godz.) 2. Bezpieczeństwo w transporcie lotniczym: stan wiedzy, przyczyny wypadków lotniczych, schemat powstawania wypadku, klasyczne metody oceny bezpieczeństwa ruchu lotniczego, pojęcie użyteczności i subiektywna ocena bezpieczeństwa. (2 godz.) 3. Badanie wypadków lotniczych: przykłady i analizy przyczyn (PKBWL, komisje zagraniczne, przewoźnicy, PAŻP). (6 godz.) 4. Bezpieczeństwo ruchu lotniczego: podstawowe definicje, model bezpieczeństwa ruchu, pojęcie bezpieczeństwa ruchu lotniczego. (2 godz.) 5. Wymiarowanie bezpieczeństwa ruchu lotniczego: metody geometryczne, problemy badania bezpieczeństwa ruchu (nieoznaczoność położenia samolotów, dekompozycja sytuacji ruchowej), metody średnioterminowe i długoterminowe. (4 godz.) 6. Jakość ruchu lotniczego w aspekcie bezpieczeństwa: płynność ruchu, wymiarowanie płynności, pojemność (przepustowość) lotnisk i sektorów kontroli, inne kryteria jakościowe a bezpieczeństwo. (2 godz.) 7. Systemy zarządzania ruchem lotniczym w aspekcie bezpieczeństwa: rozwiązania organizacyjne i techniczne, projektowanie systemów komputerowych bezpiecznych w zakresie sprzętu i oprogramowania, systemy wspomagania kontrolera i pilota (ACAS, GPWS, TAWS) (4 godz.) 8. Ocena ryzyka w ruchu lotniczym: pojęcie i istota ryzyka, zarządzanie ryzykiem, wartościowanie ryzyka, postępowanie wobec ryzyka, modele przyczynowe oceny ryzyka (drzewa zdarzeń, drzewa błędów, analiza wspólnych przyczyn, analiza „bow-tie”, metoda TOPAZ), modele ryzyka kolizji (geometryczne, uogólniony model Reicha), modele błędów ludzkich (metody: HAZOP, HEART, TRACER, HERA, HFACS), modele ryzyka naziemnego. (6 godz.) 9. System zarządzania bezpieczeństwem SMS (poziom światowy, europejski, krajowy), wymagania ESARR. (2 godz.)
Metody oceny:
Ocena podsumowująca: egzamin pisemny testowy jednokrotnego wyboru.
Egzamin:
tak
Literatura:
Analizy stanu bezpieczeństwa lotów z lat 1994 - 2011. Urząd Lotnictwa Cywilnego, wcześniej Główny Inspektorat Lotnictwa Cywilnego 1994-2007 Jaźwiński J., Ważyńska-Fiok K., Bezpieczeństwo systemów, PWN 1993. Jaźwiński J., Brgoń J., Niezawodność eksploatacyjna i bezpieczeństwo lotów, WKiŁ 1989. Żurek J., Modelowanie symboliczne systemów bezpieczeństwa i niezawodności w transporcie lotniczym, OWPW 1998.
Witryna www przedmiotu:
http://skorupski.waw.pl/plbrl
Uwagi:
brak

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Efekt W01
Zna podstawowe pojęcia dotyczące systemów zapewniania bezpieczeństwa w lotnictwie
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W03, T1A_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, T1A_W08
Efekt W02
Zna pojęcia i podstawowe problemy zapewniania bezpieczeństwa ruchu lotniczego
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W03, T1A_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, T1A_W08
Efekt W03
Zna metody i zasady wymiarowania bezpieczeństwa w ruchu lotniczym
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W03, T1A_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, T1A_W08
Efekt W04
Posiada wiedzę o podstawowych urządzeniach technicznych wspomagających pilotów i kontrolerów w zakresie bezpieczeństwa operacji lotniczych
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W03, T1A_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, T1A_W08
Efekt W05
Zna pojęcie ryzyka i metody oceny ryzyka stosowane w ruchu lotniczym
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W03, T1A_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, T1A_W08

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Efekt U01
Umie ocenić przebieg i przyczyny wypadków i incydentów lotniczych
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_U11, Tr1A_U14, Tr1A_U15, Tr1A_U17, Tr1A_U18
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U09, T1A_U10, T1A_U11, T1A_U13, T1A_U13
Efekt U02
Umie wykorzystywać metody ilościowe i jakościowe do oceny ryzyka związanego z operacjami lotniczymi oraz modernizacją systemów zarządzania ruchem lotniczym
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe: Tr1A_U11, Tr1A_U14, Tr1A_U15, Tr1A_U17, Tr1A_U18
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U09, T1A_U10, T1A_U11, T1A_U13, T1A_U13