- Nazwa przedmiotu:
  - Prawo lotnicze i bezpieczeństwo ruchu lotniczego II
 
    - Koordynator przedmiotu:
  - dr inż. Mariusz Krzyżanowski, wykł. Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej,  Zakład Inżynierii Transportu Lotniczego
 
    - Status przedmiotu:
  - Obowiązkowy
 
    - Poziom kształcenia:
  - Studia I stopnia
 
    - Program:
  - Transport
 
    - Grupa przedmiotów:
  - Specjalnościowe
 
    - Kod przedmiotu:
  - TR.SIP636 
 
    - Semestr nominalny:
  - 6 / rok ak. 2014/2015
 
    - Liczba punktów ECTS:
  - 2
 
    - Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
  - Godziny wykładu 					30		
Zapoznanie się ze wskazana literaturą		15
Przygotowanie do egzaminu 			13 
Udział w egzaminie  2
Razem 	60 godz.  ↔  2 pkt. ECTS
 
    - Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
  - Godziny wykładu 					30		
Udział w egzaminie  2
Razem 32 godz.  ↔  1,5 pkt. ECTS
 
    - Język prowadzenia zajęć:
  - polski
 
    - Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
  - 0 pkt. ECTS
 
    - Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
 
        - 
            
                - Wykład30h
 
                - Ćwiczenia0h
 
                - Laboratorium0h
 
                - Projekt0h
 
                - Lekcje komputerowe0h
 
            
         
    - Wymagania wstępne:
  - Zna podstawy prawne funkcjonowania lotnictwa, zna podstawowe zasady organizacji ruchu lotniczego, zna podstawy systemów komputerowych stosowanych w sterowaniu ruchem lotniczym, zna podstawy budowy i eksploatacji portów lotniczych.
 
    - Limit liczby studentów:
  - brak
 
    - Cel przedmiotu:
  - Wprowadzenie w problematykę i opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu bezpieczeństwa ruchu lotniczego, bezpieczeństwa systemów zarządzania ruchem lotniczym oraz wymiarowania bezpieczeństwa.
 
    - Treści kształcenia:
  - Treść wykładu:
1.	System zapewniania bezpieczeństwa, system zarządzania bezpieczeństwem: elementy składowe systemu zapewniania bezpieczeństwa, statystyki wypadków i incydentów. (2 godz.)
2.	Bezpieczeństwo w transporcie lotniczym: stan wiedzy, przyczyny wypadków lotniczych, schemat powstawania wypadku, klasyczne metody oceny bezpieczeństwa ruchu lotniczego, pojęcie użyteczności i subiektywna ocena bezpieczeństwa. (2 godz.)
3.	Badanie wypadków lotniczych: przykłady i analizy przyczyn (PKBWL, komisje zagraniczne, przewoźnicy, PAŻP). (6 godz.)
4.	Bezpieczeństwo ruchu lotniczego: podstawowe definicje, model bezpieczeństwa ruchu, pojęcie bezpieczeństwa ruchu lotniczego. (2 godz.)
5.	Wymiarowanie bezpieczeństwa ruchu lotniczego: metody geometryczne, problemy badania bezpieczeństwa ruchu (nieoznaczoność położenia samolotów, dekompozycja sytuacji ruchowej), metody średnioterminowe i długoterminowe. (4 godz.)
6.	Jakość ruchu lotniczego w aspekcie bezpieczeństwa: płynność ruchu, wymiarowanie płynności, pojemność (przepustowość) lotnisk i sektorów kontroli, inne kryteria jakościowe a bezpieczeństwo. (2 godz.)
7.	Systemy zarządzania ruchem lotniczym w aspekcie bezpieczeństwa: rozwiązania organizacyjne i techniczne, projektowanie systemów komputerowych bezpiecznych w zakresie sprzętu i oprogramowania, systemy wspomagania kontrolera i pilota (ACAS, GPWS, TAWS) (4 godz.)
8.	Ocena ryzyka w ruchu lotniczym: pojęcie i istota ryzyka, zarządzanie ryzykiem, wartościowanie ryzyka, postępowanie wobec ryzyka, modele przyczynowe oceny ryzyka (drzewa zdarzeń, drzewa błędów, analiza wspólnych przyczyn, analiza „bow-tie”, metoda TOPAZ), modele ryzyka kolizji (geometryczne, uogólniony model Reicha), modele błędów ludzkich (metody: HAZOP, HEART, TRACER, HERA, HFACS), modele ryzyka naziemnego. (6 godz.)
9.	System zarządzania bezpieczeństwem SMS (poziom światowy, europejski, krajowy), wymagania ESARR. (2 godz.)
 
    - Metody oceny:
  - Ocena podsumowująca: egzamin pisemny testowy jednokrotnego wyboru.
 
    - Egzamin:
  - tak
 
    - Literatura:
  - Analizy stanu bezpieczeństwa lotów z lat 1994 - 2011. Urząd Lotnictwa Cywilnego, wcześniej Główny Inspektorat Lotnictwa Cywilnego 1994-2007 
Jaźwiński J., Ważyńska-Fiok K., Bezpieczeństwo systemów, PWN 1993. 
Jaźwiński J., Brgoń J., Niezawodność eksploatacyjna i bezpieczeństwo lotów, WKiŁ 1989. 
Żurek J., Modelowanie symboliczne systemów bezpieczeństwa i niezawodności w transporcie lotniczym, OWPW 1998.
 
    - Witryna www przedmiotu:
  - brak
 
    - Uwagi:
  - brak
 
    Efekty uczenia się
    Profil ogólnoakademicki - wiedza
                    - Efekt W01
 
                    - Zna podstawowe pojęcia dotyczące systemów zapewniania bezpieczeństwa w lotnictwie
                        Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_W03, T1A_W05, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W08, InzA_W03                     
                                    - Efekt W02
 
                    - Zna pojęcia i podstawowe problemy zapewniania bezpieczeństwa ruchu lotniczego
                        Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_W03, T1A_W05, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W08, InzA_W03                     
                                    - Efekt W03
 
                    - Zna metody i zasady wymiarowania bezpieczeństwa w ruchu lotniczym 
                        Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_W03, T1A_W05, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W08, InzA_W03                     
                                    - Efekt W04
 
                    - Posiada wiedzę o podstawowych urządzeniach technicznych wspomagających pilotów i kontrolerów w zakresie bezpieczeństwa operacji lotniczych
                        Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_W03, T1A_W05, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W08, InzA_W03                     
                                    - Efekt W05
 
                    - Zna pojęcie ryzyka i metody oceny ryzyka stosowane w ruchu lotniczym 
                        Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_W03, T1A_W05, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W08, InzA_W03                     
                
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
                    - Efekt U01
 
                    - Umie ocenić przebieg i przyczyny wypadków i incydentów lotniczych 
                        Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_U11, Tr1A_U14, Tr1A_U15, Tr1A_U17, Tr1A_U18
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_U09, InzA_U02, T1A_U10, InzA_U03, T1A_U11, T1A_U13, InzA_U05, T1A_U13, InzA_U05                     
                                    - Efekt U02
 
                    - Umie wykorzystywać metody ilościowe i jakościowe do oceny ryzyka związanego z operacjami lotniczymi oraz modernizacją systemów zarządzania ruchem lotniczym  
                        Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
                        Powiązane efekty kierunkowe: 
                        Tr1A_U11, Tr1A_U14, Tr1A_U15, Tr1A_U17, Tr1A_U18
                        Powiązane efekty obszarowe: 
                        T1A_U09, InzA_U02, T1A_U10, InzA_U03, T1A_U11, T1A_U13, InzA_U05, T1A_U13, InzA_U05